Hasta ve sağlık çalışanlarının kolonoskopinin gerekli olduğu durumlar ve kolorektal kanser risk faktörleri bilgi düzeyinin saptanması
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 536464
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN BEKTAŞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Kolorektal kanser bilgi düzeyi, kolorektal kanser farkındalığı, kolorektal kanser risk faktörleri, kolorektal kanser tarama, kolonoskopi, Level of knowledge of colorectal cancer, awareness of colorectal cancer, risk factors of colorectal cancer, colorectal cancer screening, colonoscopy
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Bu çalışmadaki amaç hastanemize başvuran hastalar ve hastanemiz de çalışan sağlık çalışanlarının kolorektal kanser, kolorektal kanser belirtileri, kolonoskopi ve diğer kolorektal kanser tarama yöntemleri bilgi düzeyinin belirlenmesidir. Hastanemizde çalışan sağlık çalışanlarından ve hastanemize başvuran hastalardan rastgele seçilen 100 katılımcıya, kolorektal kanser ve kolonoskopinin gerekli olduğu durumlar hakkında bilgi düzeyini anlamaya yönelik, yüz yüze bir anket uygulaması yapıldı. Veri toplama aracı olarak, ilgili literatür doğrultusunda geliştirilen ve altı bölümden oluşan Veri Toplama Formu kullanılmıştır. Birinci bölümde sosyodemografik özellikleri, ikinci bölümde sağlıklı yaşam davranışları ve hastalık öyküleri, üçüncü bölümde kolorektal kanseri ve risk faktörleri bilgi durumunu ve kanserden korunmaya yönelik davranışları ve uygulamarı, dördüncü bölümde erken kanser belirtileri bilgi düzeyleri, beşinci bölümde kolorektal kanser risk faktörlerini bilme durumları, altıncı bölümde ise kolorektal kanserin riskleri ve erken tanısına yönelik bilinenler bulunmaktadır. İstatistiksel analiz için SPSS 15.0 for Windows programı kullanıldı. Kategorik değişkenlerin gruplar arasındaki oranları Ki Kare Analizi ile test edildi. Bağımsız iki grup arası karşılaştırmalar sayısal değişken normal dağılım koşulunu sağlamadığından Mann Whitney U testi ile yapıldı. İstatistiksel alfa anlamlılık seviyesi p < 0,05 olarak kabul edildi. Çalışmamızda sağlık çalışanlarının % 64' ü KRK risk faktörlerinden en az birini biliyorken, hastaların % 56' sı KRK risk faktörlerinden en az birini biliyordu. Her iki gurpta da en az bilinen risk faktörü inflamatuar bağırsak hastalığı ve polip olmuştur. En çok söylenen risk faktörü ise her iki grupta da diyettir. Sağlık çalışanlarında KRK belirtilerinden en az birini bilme durumunu açık uçlu sorular ile değerlendirdiğimizde % 76,0' ı biliyor, hastalarda bu oran % 48 olarak daha düşük. KRK belirtilerinden en az birini bilenlerin bu bilgiyi kimden öğrendiğini sorguladığımızda ise sağlık çalışanlarının % 62' sinin bunu sağlık ekibinden öğrendiğini, % 4' ünün medyadan, % 10' nunun da çevresinden öğrendiğini saptadık. Bu oranlar hastalarda oldukça düşüktür. Sağlık çalışanlarında KRK erken tanılama yöntemlerden birini bilenlerin oranı % 70, hastalarda ise % 28' dir. Sağlık çalışanlarında da hastalarda da en çok bilinen erken tanılama yöntemi kolonoskopidir. Sonrasında gaita da gizli kan gelmektedir. KRK taraması yaptıran sağlık çalışanı oranı % 10, hasta oranı ise % 24' dür. Kolonoskopi ve diğer tarama yöntemlerini yaptırmama nedenleri arasında başı çeken“kendini risk altında görmeme”% 46,0 ile başı çekmektedir. Sonrasında sağlık çalışanlarında, ağrı duyma korkusu gelirken, hastalarda bilgi eksikliği ve utanma ikinci sırayı almaktadır. Sonuç olarak; ailede kanser öyküsü, kolorektal kanser öyküsü, risk faktörü oluşturacak davranışların oranını anlamlı olarak etkilememiştir. Risk faktörlerini bilmek, bu davranışları yapmayı engellememiştir. Sağlık çalışanlarının kolorektal kanser belirtilerini bilme oranı hastalardan yüksek bulunmuştur. Katılımcıların çoğu bu bilgileri sağlık çalışanlarından aldığını belirtmiştir. Katılımcıların yarısı KRK tarama yöntemlerinden en az birini biliyor. Tarama yaptıranların çoğuna sağlık ekibi öneride bulunmuştur. Katılımcıların yarısı KRK' ya yakalanma açısından kendini riskli görmemektedir. Tarama yaptırmada en önemli etkenin doktor bilgilendirmesi olduğu belirlenmiştir. Ülkemizde KRK' nın tanısındaki gecikme nedenlerinin, bilgisizlik, görsel ve yazılı basının konuya olan duyarsızlığı, doktora gitmeye çekinme, hastaların kendi sağlıklarına karşı ilgisizlikleri gibi faktörler olabileceği düşünülmektedir. Yapılacak eğitim ve tanıtım faaliyetleri ile olumlu tutum ve davranışların elde edilmesi ve ülkemiz sağlık politikasının çok önemli bir bileşeni olan kanser tarama programının istenilen başarıya ulaştırılması hedeflenmelidir.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to determine the level of knowledge of our patients and healthcare workers about colorectal cancer, symptoms of colorectal cancer, colonoscopy and other screening methods of colorectal cancer. In order to determine the level of knowledge about colorectal cancer and situations in which colonoscopy is required, a face to face questionnaire was performed on 100 participants, who were randomly chosen among our patients and hospital staff. A six section Data Collection Form , which was designed in the light of relevant literature, was used as the data collection tool. Each section is different with first one being about sociodemographic characteristics, second one about healthy life habits and self medical history, third one about colorectal cancer, level of knowledge about risk factors and habits and practices to avoid cancer, fourth one about level of knowledge about early symptoms of cancer, fifth one about level of knowledge about risk factors colorectal cancer and the sixth one is about the risks and the facts about the early diagnosis of colorectal cancer. SPSS 15.0 for Windows“ program was used for statistical analysis. The ratios of categorical variables between groups was tested with Chi-square analysis. Because comparisons of two independent groups could not provide numerical variable normal distribution condition, Mann Whitney U test was performed. Statistical level of alfa significance was accepted as p < 0,05. In our study, 64 % of healthcare workers knew at least one risk factor of CRC while 56 % of patients knew at least one risk factor of CRC. The least commonly known risk factors in both groups were inflammatory bowel disease and polyp. The most commonly known risk factor in both groups was dietary habits. When we evaluated healthcare workers and patients about having the knowledge of at least one risk factor with open ended questions, 76 % of healthcare workers knew at least one risk factor, however this ratio is lower in patients with 48%. As we asked the participants, who knew at least one symptom of CRC, about their source of knowledge about the symptom, 62 % of healthcare workers indicated healthcare team, 4 % indicated media and 10 % indicated society. These ratios were significantly low in patients. Ratio of knowing at least one early diagnostic method of CRC in healthcare workers was 70 %. On the other hand this ratio was 28 % in patients' group. The most commonly known early diagnostic method was colonoscopy both in healthcare workers' and in patients' group. The following most commonly known early diagnostic method was stool guaiac test. Ratio of healthcare workers getting screened for CRC was 10 % and ratio of patients getting screened for CRC was 24 %. The leading cause of not getting screened by colonoscopy or any other screening method is ”not considering himself/herself under risk“ with the ratio of 46 %. Following reason was ”Fear of Pain" in healthcare workers while it was lack of knowledge, unawareness and shyness in patients' group. Consequently; family history of cancer, history of colorectal cancer did not influence the rate of risky habits significantly. Awareness of risk factors did not prevent the risky habits. It was determined that rate of knowing symptoms of colorectal cancer was higher in healthcare workers than patients' group. Most of the participants indicated that they learned the symptom from the healthcare team. Half of the participants knew at least one method of CRC screening. Most of the ones getting screened indicated that they took medical advice for it. Half of the participants do not consider themselves under risk of having of CRC. The most important determinant to get screening was identified as explanation and recommendation by a physician. Reasons for delay of CRC diagnosis in our country is thought to be factors such as lack of knowledge, indifferent attitude of visual and written media towards the subject, refraining from physician and apathy of patients to their own health. It should be aimed that people achieve a positive attitude and habits with future educational and introductional programs and cancer screening program, as a crucial part of health care policy of our country, comes to the wished level of achievement.
Benzer Tezler
- Tedaviye son vermenin etik boyutu
The ethical dimensions of terminating treatment
NURTEN SANCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sağlık Kurumları YönetimiBeykent Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ZÜLFİKAR ÖZKAN
- Hasta ve sağlık ekibi açısından doğruyu söylemek ve bilmek
Patient and medical professional turth telling and to know
NİLÜFER DEMİRSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Deontoloji ve Tıp TarihiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiDeontoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ÖMÜR ELÇİOĞLU
- Hasta/hasta yakını ve sağlık çalışanlarının iletişim becerilerinin şiddet eğilimine etkisi
The effect of communication skills of patients/patient relatives and health workers on violence tendency
ŞEYDA ÖZTUNA
Doktora
Türkçe
2022
HemşirelikTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERMİN GÜRHAN
- Türkiye'de hasta hakları
Patient's rights in Turkey
EMİNE ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sağlık Kurumları YönetimiBeykent Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TOPALOĞLU
- Hasta ve sağlık personeli iletişimi
Communication between pati̇ent and health staff
GÜLŞEN BULDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sağlık Kurumları YönetimiBeykent Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZERRİN FIRAT