Yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan bazı ilaç etken maddelerinin UV-Vis spektrofotometrik ve yüksek basınçlı sıvı kromatografik (HPLC) yöntemlerle incelenmesi ve elde edilen verilerin kemometrik yöntemlerle değerlendirilmesi
Investigation of some drugs used in high blood pressure treatment by UV-Vis spectrophotometric and high pressure liquid chromatographic (HPLC) methods and evaluation of obtained data by chemometric methods
- Tez No: 537090
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET HAKAN AKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: HPLC, UV/VIS, Kemometri, Kinapril, Hidroklorotiyazid, PCA, PCR, PLS, HPLC, UV/VIS, Chemometry, Quinapril, Hydrochlorothiazide, PCA, PCR, PLS
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de hipertansiyon büyük bir sorun teşkil etmektedir. Yapılan anket çalışmalarına bakıldığında hipertansiyonun bireylerde görünme yaşının oldukça düştüğü görülmektedir. Bu çalışma hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçların etken maddelerinin UV-VIS spektrofotometrik ve yüksek performanslı sıvı kromatografik (HPLC) yöntemlerle incelenmesi ve elde edilen verilerin kemometrik yöntemlerle (PCA, PCR ve PLS) değerlendirilmesi hedeflemektedir. Böylece ilaç sanayisinde hipertansiyon ilaçlarının kalitesinde ve hedefe uygunluğunda önemli düzeltmeler yapılabilecektir. Bu konu hakkında literatür çalışmalarına bakıldığında hipertansiyon ilaçlarında UV/VIS spektrofotometrik yöntemler, yüksek performanslı sıvı kromatografisi (HPLC) başta olmak üzere, yakın IR spektroskopisi, türev spektrofotometri, ince tabaka kromatografisi (TLC) ve gaz kromatografisi-kütle spektroskopisi (GC-MS) gibi yöntemler ile analiz edilmeye çalışıldığı da görülmüştür. UV/VIS çalışmalarında öncelikle saf halde kinapril ve hidroklorotiyazid çözeltileri hazırlanarak spektrumları okunmuş ve maksimum absorbans veren dalga boyları hesaplanmıştır. Daha sonra etken maddelerden oluşan kaibrasyon ve validasyon setleri oluşturularak analizlere devam edilmiştir. Çalışma ortamı 6,5, 7,0 ve 7,5 pH değerlerinde ayarlanmıştır. Ancak pH'nın 7,5 olduğu ortamda maksimum verim elde edilmiştir. Analizler sonucunda elde edilen veriler PLS ve PCR yöntemleri ile kemometrik olarak değerlendirilmiş ve geri kazanımlar hesaplanmıştır. Kinapril ve hidroklorotiyazidin PCR çalışmaları sonucunda elde edilen geri kazanım değerleri sırasıyla %100,56 ve %99,85; standard sapmalar ise 0,512 ve 0,027 olarak hesaplanmıştır. PLS çalışmaları sonucunda elde edilen geri kazanım değerleri sırasıyla %99,18 ve %99,75; standard saplamalar ise 0,334 ve 0,289 olarak hesaplanmıştır. Sonuçta tablet numunesinden hazırlanan çözeltinin hesaplamaları yapılmıştır. HPLC çalışmalarında optimum koşullar hazırlanmıştır. Çalışma boyunca HPLC koşulları, izokratik programda, akış hızı 1ml/dakika, enjeksiyon hacmi 20 μL ve kolon sıcaklığı 25⁰C olarak ayarlanmıştır. Kullanılan tüm çözeltiler ve mobil faz analiz yapılacağı gün hazırlanmış ve kullanılmıştır. 100 mL mobil faz hazırlamak için asetonitril ve su (35:65 v/v) kullanılmıştır. Karışıma 30x10-3 M (30 mM) orto-fosforik asit (H3PO4) eklenmiş ve suda hazırlanmış sodyum hidroksit (NaOH) çözeltisi ile mobil fazın pH değeri istenilen çalışma değerine getirilmiştir. HPLC analizleri sonrasında kalibrasyon eğrileri çizilirken iç standart yöntemi kullanılmıştır. İç standart olarak donepezil seçilmiştir Analizler sonucunda elde edilen veriler PLS ve PCR yöntemleri ile kemometrik olarak değerlendirilmiş ve geri kazanımlar hesaplanmıştır. Kinapril ve hidroklorotiyazidin PCR çalışmaları sonucunda elde edilen geri kazanım değerleri sırasıyla % 100,01 ve % 99,78; standard sapmalar ise 0,170 ve 0,241 olarak hesaplanmıştır.. PLS çalışmaları sonucunda elde edilen geri kazanım değerleri sırasıyla %100,57 ve %100,51; standard saplamalar ise 0,462 ve 0,706 olarak hesaplanmıştır. En son da tablet numunesinden hazırlanan çözeltinin hesaplamaları yapılmıştır. Hazırlanan çözeltiler UV/VIS ve HPLC ile analizi yapılmış ve elde edilen veriler PLS ve PCR yöntemleri ile kemometrik olarak değerlendirilmiştir. Tez çalışmaları sonucunda kemometrik yöntemlerin (PCA, PCR, PLS), geçerli, duyarlı, seçici, hızlı ve ekonomik olduğu görülmüştür. Spektroskopik ve kromatografik analizler sonucunda elde edilen verilerin kemometriye uygunluğu ve sonuçların tutarlılığı kanıtlanmıştır.
Özet (Çeviri)
As in the whole world, hypertension is also a big problem in Turkey. According to the questionnaire studies, the age of appearance of hypertension in individuals is considerably lower. This study aims to investigate the active ingredients of drugs used in the treatment of hypertension with UV-Vis spectrophotometric and high pressure liquid chromatographic (HPLC) methods and to evaluate the obtained data by chemometric methods. Thus, significant improvements in the quality and suitability of hypertension medicines in the pharmaceutical industry will be possible. In the literature studies, hypertension drugs were analyzed by UV-Vis spectrophotometric methods, high pressure liquid chromatography (HPLC), IR spectroscopy, derivative spectrophotometry, thin layer chromatography (TLC) and gas chromatography-mass spectroscopy (GC-MS). In the UV / VIS studies, purely quinapril and hydrochlorothiazide solutions were prepared and their spectra were read and maximum absorbance wavelengths were calculated. Then, calibration and validation sets consisting of active substances were formed and analyzes were continued. The working environment was adjusted to pH 6.5, 7.0 and 7.5. However, maximum efficiency was obtained in the pH of 7.5. The data obtained as a result of the analyzes were evaluated chemometrically by PLS and PCR methods and the recoveries were calculated. As a result of the PCR studies of kinapril and hydrochlorothiazide, the recovery values obtained are respectively 100,56% and 99,85%; the standard studs were found to be 0.512 and 0.027. As a result of the PLS studies, the recovery values obtained were respectively 99.18% and 99.75%; and the standard studs were 0.334 and 0.289. Finally, the solution prepared from the tablet sample was calculated. The optimum conditions were prepared in HPLC studies. HPLC conditions were measured in the isocratic program, the flow rate was 1 ml / min, the injection volume was 20 μL and the column temperature was set to 25 °C. All the solutions and mobile phase used were prepared and used on the day of analysis. Chromatographic separation was carried out on RP-18 Endcapped column (3 μm) using 0.03 M KH2PO4 buffer (pH 7.5., adjusted with orthophosphoric acid). pH adjustment was made with NaOH solution. After the HPLC analysis, the internal standard addition method was used for drawing the calibration curves. Donepezil was chosen as the internal standard. The data obtained as a result of the analyzes were evaluated chemometrically by PLS and PCR methods and the recoveries were calculated. As a result of PCR studies of kinapril and hydrochlorothiazide, the recovery values of obtained are respectively 100.01% and 99.78%; the standard studs were found to be 0,170 and 0,241. As a result of PLS studies, the recovery values obtained were respectively 100,57% and 100,51%; the standard studs were found as 0,462 and 0,706.Finally, the solution prepared from the tablet sample was calculated. The prepared solutions were analyzed by UV / VIS and HPLC and the obtained data were evaluated chemometrically by PLS and PCR methods. As a result of the thesis, chemometric methods (PCA, PCR, PLS) were found to be valid, sensitive, selective, fast and economical. The compatibility of the data obtained by spectroscopic and chromatographic analyzes to the chemometry and the consistency of the results have been proven.
Benzer Tezler
- Spartium junceum L. (katır tırnağı)'ın kimyasal kompozisyonu ve proantosiyanidin özellikleri
Chemical composition of Spartium junceum L. (spanish broom) and properties of proanthocyanidin
HİLAL KARAKIŞ
- Bazı moleküllerin fizikokimyasal özellikleri ile biyolojik aktivitesi arasındaki ilişkinin qsar yöntemi ile araştırılması
An investigation on some molecules; Expoloring the relationship between their physicochemial properties and biological activities by qsar
SEMRA GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Fizik ve Fizik MühendisliğiHarran ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. EROL EROĞLU
- Sideritis stricta boiss. ve heldr bitkisinin fitokimyasal analizi
Phytochemical analysis of Sderitis stricta boiss. heldr
ASUMAN KÖSEDAĞ DOLU
- Boraj yağının çörekotu (Nigella sativa L. ) lipazı ile hidrolizi ve y-linoleik asidin zenginleştirilmesi
The Hydrolysis of borage oil by black cumin (Nigella sativa L. ) lipase and concentration of y-linoleic acid
SERHAT İPEKLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEM ÜSTÜN
- Toraks duvar kalınlığının bilgisayarlı toraks tomografisi ile demografik verilerle değerlendirilmesi
Evaluation of thoracic wall thickness with computed tomography and its relation with demographic data
SERKAN ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
İlk ve Acil YardımYıldırım Beyazıt ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FATİH TANRIVERDİ