Yaşlı bireylerin ilaç kullanımı konusundaki bilgi ve davranışları ile sağlık okuryazarlığı düzeyinin belirlenmesi
Determination of knowledge and behaviors of older adults regarding medication use and level of health li̇teracy
- Tez No: 537727
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLBAHAR KORKMAZ ASLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Public Health, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Pamukkale Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Bu araştırma, yaşlı bireylerin ilaç kullanımı konusundaki bilgi ve davranışları ile sağlık okuryazarlığı düzeyini belirlemek amacıyla tanımlayıcı-kesitsel tipte yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Denizli il merkezinde bulunan Şifabul Aile Sağlığı Merkezi ve Albayrak Aile Sağlığı Merkezi'ne herhangi bir nedenle başvuran, örneklem kriterlerini taşıyan yaşlılar arasından olasılıksız yöntemle seçilen 280 kişi oluşturmuştur. Veriler, araştırmacı tarafından literatür doğrultusunda hazırlanan sosyodemografik ve sağlık durumuna ilişkin soruları içeren anket formu, ilaç kullanımına yönelik bilgi ve davranışlarını belirleme formu ve Yetişkin Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (YSOÖ) kullanılarak toplanmıştır. Bireylerin bilişsel durumu Standardize Mini Mental Test (SMMT) ile değerlendirilmiştir. Araştırma için etik onayı, kurum izinleri ve katılımcıların onamı alınmıştır. Veriler yüz yüze görüşme tekniği ile araştırmacı tarafından toplanmış, SPSS paket programıyla analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, Ki- kare analizi, İki Ortalama Arasındaki Farkın Önemlilik Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Mann- Whitney U Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; yaşlı bireylerin %5'inin doktor reçetesi dışında başkalarının önerisiyle ilaç kullandığı, %16,1'inin reçete edilen ilaçlarını kullanmadığı, %24,6'sının kullandığı ilaçlarla ilgili yan etki yaşadı belirlenmiştir. Yaşlı bireylerin %46,4'ü ilaçlarını almayı unuttuğunu, %43,2'si ilaçlarını zamanında almadığını, %3,6'sı doktorun önerdiği dozda almadığını, %20'si kendisini iyi hissettiğinde doktora sormadan ilacını bıraktığını, %23,2'si ilaca bağlı kötü hissettiğinde doktora somadan ilacını bıraktığını ifade etmiştir. Yaşlı bireylerin sağlık okuryazarlığının orta düzeyde (11,75±3,97) olduğu belirlenmiştir. Sağlık okuryazarlığı düzeyinin; ilaçların kullanım amacını, yan etkilerini bilme, prospektüs okuma sıklığını, ilaçlarını almayı unutma durumunu ve iyi hissettiğinde doktora sormadan ilacını bırakma durumunu da etkilediği görülmüştür (p
Özet (Çeviri)
This cross sectional, descriptive study aimed to determination of knowledge and behavıors of older adults regarding medication use and level of health literacy. The sample of the study was composed of 280 individuals who admitted to Sifabul Family Health Center and Albayrak Family Health Center in Denizli city center for any reason and who were selected among the older adults who were eligible for sample criteria by chance. Data were collected by a questionnaire form including questions regarding sociodemographics and health status, an identification form for knowledge and behaviors regarding medication use and Adult Health Literacy Scale (AHLS). Cognitive state of the individuals was evaluated by Standardized Mini Mental Test (SMMT). Ethics approval, institutional permits and consents of the participants were taken for the implementation of the study. Data were collected by the researcher through face to face interviewing technique and analyzed by SPSS package program. Numbers, percentages, means, Chi-Square analysis, Student's t-test, One-way analysis of variance (ANOVA) and Mann-Whitney U test were used to assess data. At the end of the study, it was determined that 5% of the older adults used medications by someone else's suggestions out of doctor's prescription, 16.1% did not use their prescribed medications and 24.6% experienced side effects regarding the medications they used. It was stated by 46.4% of the elderly that they forgot taking their medications, by 43.2% that they did not take their medications on time, by 3.6% that they did not take the dose recommended by the doctor, by 20% that they gave up medications without asking doctor when they felt well and by 23.2% that they gave up medications without asking doctor when they felt bad due to the medication. It was determined that health literacy was at a moderate level (11,75±3,97) among older adults. It was also found that health literacy level affected the purpose of using medications, knowing their side effects, frequency of reading prospectus, state of forgetting taking medications and the state of giving up medication without asking doctor when feeling well (p
Benzer Tezler
- Kahramanmaraş ili Türkoğlu ilçesinde çiftçilerin zirai ilaçları bilinçli bir şekilde kullanmalarına etki eden faktörler
Factors influenci̇ng farmers' consciously use of pesti̇ci̇tes in Turkoğlu district of Kahramanmaras province
EMİNE ALBEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET BOZ
PROF. DR. CUMA AKBAY
- Samsun'daki aile hekimliği asistanlarının selektif serotonin geri alım inhibitörü (SSRI) grubu ilaçları akılcı ilaç kullanımı prensiplerine göre reçetelemeleri
Prescribing (SSRI) (selective serotonin reuptake inhibitor) group medicines by family medicine assistants in samsun according to rational medicine principles
GÖZDE NUR KOÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ÜNAL
- Yaşlı bireylerin akılcı ilaç kullanımıyla ilgili bilgi ve uygulamaları
Practices and knowledge levels of older individuals about rational drug use
ÖMER HACIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Moleküler TıpKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiMoleküler Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERGİN KARİPTAŞ
DOÇ. DR. GÖKÇE DEMİR
- Kronik hastalığa sahip genç ve yaşlı hastaların ilaç uyumu ve akılcı ilaç kullanım bilgi düzeylerinin incelenmesi
Investigation of drug compliance and rational drug use knowledge levels of younger and older patients with chronic diseases
MEHTAP GÜNEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLA DEMİRTAŞ
- Klinikte yatarak tedavi gören 65 yaş ve üstü bireylerin akılcı ilaç kullanımına yönelik uygulamaları ve yaşam kalitesi
Practices and quality of life for rational drug use by individuals 65 years of age and over who are inpatient in the clinicer
FATMA ÇAPRAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HemşirelikKarabük ÜniversitesiHemşirelik Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLCAN KAR
DOÇ. DR. SEVİM ULUPINAR