Development of an integrated multi agent risk management platform for flood disaster management
Sel afet yönetimi için çok aracılı bütünleşik bir risk paylaşım platformu geliştirilmesi
- Tez No: 540699
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP IŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
Sel afetleri bütünleşik bir şekilde yönetilmediği sürece yapılı çevrenin sürdürülebilirliğini tehdit edecektir. Hızlı ve plansız arazi kullanım değişimleri ve kontrolsüz kentleşme sel afet risk bölgelerinin sayısını ciddi derecede artırmaktadır. Sel afeti insanların sosyal ve ekonomik refahına, altyapı ve üstyapılara, tarihi yapılara, tarım alanlarına, bitki örtüsü ve hayvanlara etki etmektedir. Bu etkinin çeşitliliği, sel afetiyle bütünleşik bir platformda baş etme gerekliliğini gözler önüne sermektedir. Sel risk yönetimi kavramı arazi kullanım planlaması, erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi ve acil durum eylem planları gibi yapısal olmayan önlemleri de içeren bir karar verme sürecidir. Sadece yüksek sel riski taşıyan alanların belirlenmesi değil, aynı zamanda zarar azaltıcı önlemlerin ve stratejilerin belirlenip tanımlanmasıdır. Literatürde sel afeti zarar azaltma stratejileri genellikle sigorta şirketlerine, bölge sakinlerine, yerel ve ulusal yönetim merkezlerine uygulanmaktadır. Bu çalışmada sel afeti koordinasyon merkezi ve ona bağlı alt birimlerin kendi aralarındaki ilişkileri göz önünde bulundurularak stratejik bir karar verme modeli geliştirilmiştir. Her şeyden önce, sel afetinin zarar düzeyine etki eden 74 faktör kapsamlı literatür taraması sonucu elde edilmiştir. Daha sonra, çalışmanın güvenilirliğini test etmek ve kontrol edilebilir faktörleri saptamak amacıyla akademi ve belediyele yöneticilerinden 3 uzmanla pilot çalışma yapılmıştır. Bu çalışma sonucunda, yapılı çevrede selin zarar düzeyine etki eden; enstitü kapasite, kentsel altyapı, arazi kullanım, üstyapı kapasitesi, demografik ve sosyal, ve ekolojik ana faktörlerinin altında yer alan 35 adet kontrol edilebilir ve yönetilebilir alt faktör belirlenmiştir. Bu faktörlerin ağırlığını belirlemek için üniversitelerden, yerel belediyelerden, afet koordinasyon ve yönetim enstitülerinden, su ve kanalizasyon idarelerinden sel afet yönetimi ile ilgili çalışmaları bulunan 8 uzman ile bir çalıştay düzenlenmiştir. Uzmanlardan toplanan verilerin analiz edilmesi için çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) kullanılmıştır. Sel afetinin zarar düzeyine etki eden yönetilebilir faktörlerin ağırlıklarının belirlenmesinin yanısıra, bu faktörlerle ilişkili 59 tane sel zarar azaltma önlemi yine aynı uzman ekip tarafından beyin fırtınası yöntemi ile belirlenmiştir. Sel zarar azaltma stratejilerinin, selin meydana geldiği bölgeye bağlı olarak, kapsadığı bazı karakteristik eylemlerine karşı, eylemlerin sosyal, ekonomik ve çevresel etkileri ışığında neden sonuç ilişkileri göz önünde bulundurulmuştur. Daha sonra gerekli eylem planını saptayabilmek için, Python 3 programı kullanılarak bir Çok Aracılı Sistem (ÇAS) modeli geliştirilmiştir. Model, eylemlerin değişen zaman, efor ve maliyetini göz önünde bulundurmak amacıyla zamana bağlı bir şekilde geliştirilmiştir. Bu modelde, sürdürülebilirliğin 3 boyutu olan sosyal, ekonomik ve çevreselliğe bağlı kalmak amacıyla, sosyal tabanlı, ekonomik tabanlı ve çevresel tabanlı 3 ajan oluşturulmuştur. Bu ajanlar afet koordinasyon merkezlerinin alt enstitüleri olarak düşünülebilir. Bu ajanların kendi aralarında pazarlık yapması ve işbirliği içinde olmaları için 13 adet strateji belirlenmiştir. Bu stratejiler genel olarak pasif, aç gözlü, sosyal faydacı, hedefe yönelik, Zeuthen risk tabanlı, korkak ve direkt (passive, greedy, social welfare, objective, Zeuthen-based, coward and direct) algoritmaları ve bunların birleşimlerinden oluşturulmuştur. ÇAS içerisindeki ajanların 3 ana özelliği reaktif, proaktif ve sosyal beceridir. 3 stratejide ajanlar sosyallik dışındaki iki ana özelliği sağlamıştır. Yani seçtikleri eylemler, o eylemler bitene kadar diğer başka bir ajana çekici gelmemiştir. Diğer 10 stratejide ise ajanlar ÇAS'in 3 ana özelliğini de sağlamıştır. Bunlardan 8 tanesinde sürecin en az bir noktasında ajanlardan biri, diğerinin gerçekleştiriyor olduğu eylemi almak için pazarlık yapmıştır. Bu pazarlıkta ajanlardan biri eylemi alır ve gerçekleştirir, diğeri ise yeni bir eylem arayışı içine girer. Süreç sonucunda, stratejilerden bir tanesi en fazla faydayı sağladığı için baskın strateji olarak seçilir, fakat baskın strateji uzun dönem, orta dönem ya da kısa dönem için farklılık gösterebilmektedir. Modelin çıktısı sel zarar azaltma önlemlerinin akış listesidir. Bu çıktı,“eylem planı çatkısı”olarak düşünülüp afet koordinasyon merkezleri tarafından da kullanılabilir. Çalışma ayrıca, sel afetinin etkilerinin sosyal, ekonomik ve çevresel olarak ele alınmasını ve bunun sürdürülebilir bir yapılı çevre için öncü olacağını öne sürmektedir.
Özet (Çeviri)
Flood disasters threaten the sustainability of built environment if not managed with an integrated approach. Due to the rapid land use change and uncontrolled urbanization, areas in flood risk zone is increasing tremendously. The flood has impact on people in terms of social and economic welfare, effects public infrastructures, historical places, agricultural areas, flora and fauna. Because of such huge variety of its impact, it is become necessary to achieve integrated solution to work them all together. The concept of flood risk management is a decision making process including non-structural steps such as land use planning, early warning system developments and emergency response activities. It is not only detection of flood risks and risky areas, but also characterization of mitigation measures and strategies to work on it. In the literature flood mitigation strategies have been studied mainly in terms of strategies between insurance companies, residents and governments. In this study, strategies of flood coordination center and associated institutions were considered to develop an agent-based risk management strategies to mitigate urban flood risks. First of all, 74 factors were determined with a comprehensive literature review having impact on loss level of flood disaster. Then a pilot study was conducted with 3 experts including faculty members and managers from local authorities to evaluate the reliability of the determined factors and to narrow down all factors into controllable ones. 35 controllable flood factors having impact on flood loss level in the context of built environment were determined under 6 main factors which are; institutional capacity, urban infrastructure, land use, superstructure capacity, demographic and social, and ecologic factors from pilot study. Then a workshop was conducted with 8 experts from faculty members, local authories, institutions for disaster coordination, water and sewerage administration and disaster management were done. Analytical Hierarchy Process (AHP), which is one of the Multi Criteria Decision Making (MCDM) methods, was used to analyze data collected from the experts. Besides determination of ratings of the factors having impact on flood loss level, 59 flood mitigation measures, associated with each of the controllable factors, were determined from the same expert group evaluating the reliability of the determined flood factors with a brainstorming session. Since flood mitigation strategies will have the characteristic actions depending on the area where flood occurs, cause and effect relationships were considered in terms of their social, economical and environmental impacts on the area. Then a model in the context of Multi Agent System (MAS) was developped in Python 3 program, to map“course of action plan”in timely manner, as some actions require less time, effort and cost, some others require more. In this model, so as to stick to three dimensions of sustainability, 3 agents were determined as social-based, economic-based and environmental-based as each action has social, economic and environmental aspects of it. These agents were supposed to be sub units of institutions for disaster coordination. Then 13 strategies were determined for agents to so-called“think about”, which are mainly the combination of, passive, greedy, social-welfare, objective, zeuthen-based, coward and direct algorithms. MAS requires three main features which are reactivity, proactivity, and social ability. In 3 of the strategies, agents were observed to be reactive and proactive while not socially interactable, in other words they choose actions which will not be a desire of any other agents to negotiate. However, in 10 of the strategies agents fulfill the main features of MAS at all. 8 of the strategies, in some points of determination of actions, if two agents want to have the same action then they try to negotiate, which is one-zero negotiation, meaning that at the end of negotiation one of the two agents takes the action while other searches for new one. At the end of the process, one of the strategies was concluded to be choosen as it gives maximum utility, however, the best strategy in medium term or short term could differ from that of long term. The model gave action flows including all flood mitigation measures as a“course of action plan”which can be used by institutions for disaster coordination. The study also suggested that social, economic and environmental focus on flood disaster will give more sustainable solutions to mitigate flood risks.
Benzer Tezler
- Sigortada dağıtım ve tutundurma metodları
Başlık çevirisi yok
BANU GÖNENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
SigortacılıkMarmara ÜniversitesiSigortacılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN GÜRBÜZ
- Çoklu ajan sistemleri ile inşaat sektörü için bir yüklenici seçimi modeli
A multi agent systems based contractor selection model
FAİKCAN KOĞ
- Enflasyonist ortamda hayat sigorta işletmelerinde yatırımlar ve kar payı hesaplanması
Başlık çevirisi yok
B. MÜGE BERKOL
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
SigortacılıkMarmara ÜniversitesiSigortacılık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SAADET TANTAN
- Dialogue for all: Crafting inclusive and humanized voice assistants for diverse populations through an interdisciplinary approach
Herkes için diyalog: Farklı topluluklar için kapsayıcı ve insani sesli asistanlar oluşturmak üzerine disiplinler arası bir yaklaşım
YELİZ YÜCEL
Doktora
İngilizce
2023
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEREM RIZVANOĞLU