Liseli öğrencileri akran zorbalığına iten nedenlerin değerlendirilmesi ve okul sosyal hizmeti bağlamında çözüm önerilerinin sunulması
Assessment of causes of peer bullying in high school students and presentation of solution suggestions in the context of school social work
- Tez No: 540829
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ORHAN KOÇAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyal Hizmetler, Social Services
- Anahtar Kelimeler: Zorbalık, Akran zorbalığı, Zorba, Mağdur/Kurban, Bullying, Peer bullying, Victim/Victim
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 182
Özet
Bu araştırmada, okul zorbalığı, zorbalık türleri ve zorbalık oranlarını belirlemek; zorbalığı cinsiyet, yaş, sınıf, okul, ailenin aylık geliri, akademik başarı, okul memnuniyeti, anne-baba eğitim durumu ve algılanan anne-baba tutumu gibi değişkenler açısından açıklamak amaçlanmıştır. Ayrıca akran zorbalığı okul sosyal hizmeti bağlamında değerlendirilmiş ve çözüm önerileri sunulmuştur. Araştırma verileri Artvin İli Borçka İlçe merkezindeki dört lise okulunda 2017-2018 eğitim öğretimin II. kademesine devam eden 540 öğrenciden elde edilmiştir. Veri toplama araçları olarak ''Kişisel Bilgi Formu'', ''Akran Zorbalarını Belirleme Ölçeği'' Türkçe uyarlaması (Gültekin ve Sayıl, 2005), ''Akran Zorbalığı Kurbanlarını Belirleme Ölçeği'' Türkçe uyarlaması (Gültekin ve Sayıl, 2005) kullanılmıştır. Toplanan verilerin değerlendirilmesinde ortalama, standart sapma, Ki-Kare, T-Testi, Anova, Korelasyon, Faktör Analizi ve Hiyerarşik Regresyon analizleri kullanılmıştır. Çalışmamızda ölçeklerden alınan puanlara göre zorba, kurban, zorba/kurban ve karışmayanların oranları hesaplanmış; araştırmaya katılanların % 82.2'si karışmayan, % 10.2'si kurban, % 5.2'si zorba/kurban ve % 2.4'ü zorba olarak bulunmuştur. Araştırma bulgularına göre; zorbalığa uğrama düzeylerine bakıldığında (% 10.2) okullar, sınıf, yaş, anne-baba eğitim durumu, aile desteği, algılanan anne baba tutumu ve aylık gelir açısından anlamlı farklar görülmemiştir. Cinsiyet bağlamında mağdurlar açısından herhangi bir fark görülmezken, erkekler daha çok zorbaca davranmaktadır. Ayrıca okul memnuniyet durumuna göre zorbalığa hedef olanlar açısından anlamlı bir fark görülmüş ve okuldan memnun olmayanların daha fazla zorbalık mağduru olduğu ortaya çıkmıştır. Zorbalık davranışı gösterme (% 2.4) durumu incelendiğinde ise öğrencilerin cinsiyetlerine göre zorbalık davranışı gösterme durumu farklılık göstermiştir. Ölçekten alınan puanlara göre erkek (Ort., 6.66) öğrenciler kız (Ort., 4.47) öğrencilere nazaran daha çok zorbaca davranmaktadır. Diğer değişkenlerden yaş, sınıf, anne-baba eğitim durumu, ailelerin aylık geliri, algılanan aile desteği açısından anlamlı bir fark görülmemiştir. Mağdurlar açısından anlamlı farklılık gösteren okul memnuniyeti zorba öğrenciler açısından anlamlı bulunmuştur. Buna göre okuldan memnun olmayanların zorbalık davranışı gösterdiği söylenebilir. Ayrıca ölçeklere Varimax Temel Bileşenler Analizi uygulanmış ve ölçekler alt boyutlara ayrılmıştır. ''AZKBÖ''den; Sözel istismar, Fiziksel saldırı, Sosyal manipülasyon ve Kişisel eşyaya saldırı alt boyutları ortaya çıkmıştır. ''AZBÖ'' ise; Alay, Açık saldırı, Kişisel eşyalara saldırı, İlişkisel saldırı ve Terör olmak üzere beş faktöre ayrılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this research, it was aimed to determine school bullying, bullying types and bullying rates; and to explain bullying with the variables such as gender, age, class, school, family income, academic achievement, school satisfaction, parental education status and perceived parental attitude. In addition, peer bullying has been evaluated in the context of school social work and solution proposals have been presented. Data were collected from 540 students at the II. stage in four high schools within the border of Borçka District of Artvin during 2017-2018 education period.“Personal Information Form”, The Turkish version of“The Peer Victimization Scale”(Gültekin ve Sayıl, 2005) and the Turkish version of“The Peer Bullying Scale'' (Gültekin and Sayıl, 2005) were used as data collection tools. Mean, standard deviation, Chi-Square, t-test, Anova, Correlation, Factor Analysis and Hierarchical Regression analyzes were used for the evaluation of data. The ratios of bullies, victims, bully/victims and non-victims were calculated according to the points scored on our scale; 82.2% of the respondents were not involved, 10.2% were victims, 5.2% were bully/victim and 2.4% were bully. According to findings; (10.2%), there were no significant differences in terms of school, class, age, parental education, family support, perceived parental attitude and monthly income. While there is no difference in terms of victims in terms of gender, males are more bullied. In addition, according to the school's satisfaction level, there was a meaningful difference between those who were targeted at bullying and those who were not satisfied with the bulletin were found to be more bullied victims.When bullying behaviors (2.4%) were examined, bullying behaviors according to the gender showed significant difference. According to the scores of the scale, boys (mean, 6.66) bullied more than girls (mean, 4.47). There were no significant differences between the other variables in terms of age, class, educational status of the parents, monthly income of the families, perceived family support. School satisfaction, which shows significant difference for victims, was found to be significant for bullying students. Accordingly, it can be said that those who are not satisfied with the school show bullying behaviors. In addition, the Varimax Basic Component Analysis was applied to the scales and the scales were subdivided. Four sub-dimensions as; Verbal abuse, Physical aggression, Social manipulation, and Attack on Personal Assets were determined for ''The Peer Victimization Scale'. Five sub-dimensions as: Mockery, Open attack, Attackin Personal properties, Relational attack and Terror were found for ”The Peer Bullying Scale''.
Benzer Tezler
- Liseli ergenlerde akran zorbalığı bağlanma stilleri ve zorbalık davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between peer bullying, attachment styles and bullying behavior in high school adolescents
ESRA NUR YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET GÜLAÇTI
- Fen lisesi öğrencilerinin akran zorbalığı ve psikolojik sağlamlıklarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Samsun ili örneği)
Examination of science high school students' peer bullying and psychological resilliences in terms of several variables (The case of Samsun province)
CANAN ERTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞENER ŞENTÜRK
- Pansiyonlu ortaöğretim kurumlarında akran zorbalığı ve yönetici davranışları
Peer bullying at boarding high schools and behaviours of administirators
MELİH KALAFAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN GÖKSOY
- Öğretmen şiddeti ve akran zorbalığına maruz kalan lise öğrencilerinin saldırganlıklarının ve okula ilişkin tutumlarının incelenmesi
Investigation of aggression and attitudes towards school students exposed to teacher violence and peer bullying
MUHAMMET ÜNLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAŞİT AVCI
- Lise öğrencilerinde öz-kavram ve aile ilişkisinin akran zorbalığına etkisi
The effect of family and self concept relation on peer bullying in high school students
SEVDA ARSLAN
Doktora
Türkçe
2008
Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarıİstanbul ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVİM SAVAŞER