Tarama sözlüğü'nden Kamûs-ı Türkî'ye anlam değişmeleri
The semantic changes in Kamus-i Türkî from tarama sözlüğü
- Tez No: 542668
- Danışmanlar: PROF. DR. SADETTİN ÖZÇELİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Anlam değişmeleri, Anlam, Tarama Sözlüğü, Kamûs-ı Türkî, Semantic changes, meaning, Tarama Sözlüğü, Kamûs-ı Türkî
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 328
Özet
“Tarama Sözlüğü'nden Kamûs-ı Türkî'ye Anlam Değişmeleri”başlıklı doktora çalışmasında iki sözlüğün ortak söz varlığında bulunan anlam değişmeleri incelenmiş ve sınıflandırılmıştır. Çalışmanın kuramsal kısmında dil, sözlük ve anlam bilimi üzerine açıklamalara yer verilmiştir. Konunun daha iyi bir şekilde anlaşılması için bu açıklamalar tezin temelini oluşturan“anlam”ile bağdaştırılmıştır. Tarama Sözlüğü ve Kamûs-ı Türkî'de bulunan anlam değişmelerinin tespit edildiği sözcükler, tek tek ele alınmış; tezin giriş kısmında açıklanan esaslar gereğince sınıflandırılmıştır. Bu tasnife giren ifadeler, alfabetik düzende oluşturulmuştur. Çalışmada tespit edilen anlam değişmesi türleri; anlam daralması, anlam genişlemesi, başka anlama geçiş, anlam iyileşmesi ve anlam kötüleşmesidir. Anlam değişikliğine uğrayan sözcüklerdeki anlam değişikliği türü ve bu sözcüklerin sözlüklerdeki anlam sayıları, tabloya aktarılmıştır. Toplamda dokuz yüz on üç (913) anlam değişmesinin ve yedi yüz doksan sekiz (798) ortak anlamın ortaya konduğu çalışmanın sonunda Tarama Sözlüğü ve Kamûs-ı Türkî'de aynı anlama sahip kelimeler, yine alfabetik düzende çalışmaya aktarılmıştır.
Özet (Çeviri)
THE SEMANTIC CHANGES IN KAMUS-I TÜRKÎ FROM TARAMA SÖZLÜĞÜ In this study titled“The Semantic Changes in Kamus-ı Türkî from Tarama Sözlüğü”, the semantic changes in the common vocabulary of the two dictionaries were examined and classified. In the theoretical part of the work, explanations about language, dictionary and semantics were given. For a better understanding of the subject, these explanations were associated with the“meaning”which is the basis of the thesis. The words of Tarama Sözlüğü and the semantic changes in Kamûs-ı Türkî were handled one by one; are classified according to the principles explained in the introduction of the thesis. The expressions in this classification were formed in alphabetical order. Types of semantic changes detected in the study are semantic restriction, semantic extention, semantic transfer, melioration and pejoration. The types of semantic changes in words that are exposed to semantic changes and the number of the meanings of these words in the dictionaries were transferred to the table. At the end of the study in which a total of nine hundred and thirteen (913) semantic changes and seven hundred and ninety-eight (798) common meanings were revealed, the words that are same in Tarama Sözlüğü and Kamûs-ı Türkî were presented in alphabetical order.
Benzer Tezler
- Durûb-ı Emsâl-i Osmaniyye'den günümüze Türk atasözlerinde anlam değişmeleri
Başlık çevirisi yok
OĞUZBERK EROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜRRİYET GÖKDAYI
- Dil öğretimi bağlamında Kâmûs-ı Fransevîdeki didaktik terimler üzerine tematik bir inceleme
A thematical analysis on the didactic terms in Kâmûs-i Fransevî within the scope of language education
HASAN ATMACA
Doktora
Türkçe
2021
DilbilimMarmara ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN SARAÇ
PROF. DR. MURAT DEMİRKAN
- Tarama ve Derleme Sözlüğü'nden hareketle güzellik kavram alanı üzerine bir inceleme
A review on the beauty concept with reference to Tarama (Scanning) and Derleme (Compilation) Dictionary
GONCA GÜL İSLAM BATU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YILDIZ
- Tarama sözlüğü ile Oğuz grubu Türk dillerinde bitki ve hayvan adlarının karşılaştırılması
Comparison of plant and animal names in oghuz group of Turkic languages through scanning dictionary
ŞEYMA BORAZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SILA GEN KAYA
- Tarama Sözlüğü'nde yer alan çekim edatları
Particles used in conjunctions found in the Tarama Dictionary
ŞURA GÖKCE DURU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVDA ÖZEN ERATALAY