Ortaöğretimde bilgi, medya ve teknoloji becerilerinin program, süreç ve ürün açısından incelenmesi
Investigation of information, media and technology skills in secondary education in terms of curriculum, process and product
- Tez No: 545830
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜLKER AKKUTAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 221
Özet
Bu araştırmanın amacı ortaokul ve lise öğretim programları ve uygulamalarının öğrencilerde bilgi, medya ve teknoloji becerilerini kazandırmayı ne derece desteklediğini incelemektir. Karma yönteme göre desenlenen çalışmanın nitel boyutunda veriler doküman analizi, gözlem ve görüşme ile elde edilirken nicel boyutunun verileri geliştirilen 23 maddelik Bilgi Medya ve Teknoloji Becerileri Yeterlilik Ölçeği ile elde edilmiştir. Araştırmanın verileri 2017-2018 eğitim-öğretim yılında toplanmıştır. Nitel verilerin toplanma sürecinde, birinci aşamada dördü ortaokul ve dördü lise olmak üzere belirlenen sekiz dersin öğretim programlarına doküman analizi yapılmıştır. Gözlem ve görüşmelerin yapıldığı ikinci aşamanın çalışma grubunu Niğde ilinde üç ortaokul ve üç lisede çalışan toplam 24 öğretmen oluşturmuştur. Öğretmenlerle yapılan gözlem ve görüşmelerde sınıf içi gözlem formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Nicel verilerin toplanma sürecinde, geliştirilen ölçek için örneklem grubunun belirlenmesinde Avrupa Birliği İstatistik Ofisi tarafından tanımlanan Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması ölçütlerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın örneklemini düzey 2'de belirtilen 26 ildeki 26'sı ortaokul ve 26'sı lise olmak üzere toplam 52 okul oluşturmuştur. Araştırmada veriler 2040'ı ortaokul ve 2009'u lise olmak üzere toplam 4049 öğrenciden elde edilmiştir. Verilerin istatistiki değerlendirme sürecinde SPSS 21 ve AMOS 23 paket programları kullanılmıştır. Öğretim programlarının analizi, gözlem ve görüşme yoluyla elde edilen verilere içerik analizi yapılmıştır. Bilgi Medya ve Teknoloji Becerileri Yeterlilik Ölçeğinden elde edilen verilerin analizinde merkezi ve yaygınlık ölçülerinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri kullanılırken ikili karşılaştırmalarda t-testi ve ikiden fazla grupların karşılaştırmalarında ANOVA testi kullanılmıştır. Öğretim programlarının incelenmesinden elde edilen sonuçlar ile bilgi, medya ve teknoloji becerilerine en fazla vurgu yapan dersin ortaokul için Türkçe, lise içinse Türk Dili ve Edebiyatı olduğu; incelenen öğretim programlarında en çok problem çözme ile bilgi ve veri okuryazarlığı becerilerinin vurgulandığı; Türkçe ve Türk Dili ve Edebiyatı dersi kazanımlarında bilgi ve veri okuryazarlığı daha ön plandayken; Matematik ve Fizik öğretim programlarında problem çözme beceri boyutuna ağırlık verildiği belirlenmiştir. Araştırmanın gözlem ve görüşme sürecinde sınıf içinde yürütülen etkinliklerin en çok bilgi ve medya okuryazarlığı ve problem çözme beceri boyutlarıyla ilişkili olduğu görülmüştür. Uygulanan ölçekten elde edilen sonuçlara göre; ortaokul ve lise öğrencilerinin bilgi, medya ve teknoloji becerileri açısından kendilerini orta düzeyde yeterli gördükleri; erkek öğrencilerin kız öğrencilere göre ve lise öğrencilerinin ortaokul öğrencilerine göre kendilerini daha yeterli buldukları belirlenmiştir. Öğrencilerin en yüksek puan aldıkları boyut bilgi ve veri okuryazarlığı olurken; programlama becerisi en düşük puan aldıkları boyut olarak ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine how middle and high school curricula and practices support students to gain information, media and technology skills. In the qualitative dimension of the study which was designed according to the mixed method, document analysis, observation and interview were used. The 23-itemed Information, Media and Technology Skills Competency Scale developed by the researcher was used for the quantitative dimension of the study. The data were collected in the 2017-2018 academic year. In the process of collecting qualitative data, document analysis was carried out analysing eight curricula, four of which were middle and four were high school. In the second stage, during observations and interviews the study group consisted of 24 teachers working in three middle schools and three high schools in Niğde. In-class observation form and semi-structured interview form were used for observations and interviews with the teachers. In the process of the implementation of the scale developed, sample group was determined using Turkey Statistical Region Units defined by the Statistical Office of the European Union classification criteria. The sample of the study was composed of 52 schools, 26 middle schools and 26 high schools, in 26 provinces. The data were obtained from 4049 students, 2040 of which were in middle school and 2009 in high school. SPSS 21 and AMOS 23 package programs were used for statistical evaluation of the data. Content analysis was performed for analysing the curricula, data obtained through observations and interviews., In the analysis of the data obtained from Information, Media and Technology Skills Competency Scale, frequency, percentage, arithmetic mean and standard deviation values were used in the central and prevalence measurements, while t-test was used for paired comparisons and ANOVA test was used for comparison of more than two groups. The results of the curricula investigations show that the information, media and technology skills were mainly emphasized in the Turkish curriculum in middle school and the Turkish Language and Literature for high school. Problem solving and information and data literacy skills were outnumbered in all eight curricula; while information and data literacy were more prominent in Turkish and Turkish Language and Literature curricula; ın mathematics and physics curricula problem solving skills were more focused on. The activities carried out in the classroom during the observation and interview process were mostly related to information and media literacy and problem solving skill dimensions. According to the results of the scale; that secondary and high school students considered themselves to be sufficiently moderate in their information, media and technology skills; male students according to female students and high school students according to middle school students found themselves more competent. While the highest score of the students was of information and data literacy; programming skills were emerged as the weakest dimension.
Benzer Tezler
- 21. yüzyıl becerileri çerçevesinde ortaöğretim din kültürü ve ahlak bilgisi öğretim programlarının analizi
Analysis of secondary education religious culture and ethics curriculum in the framework of 21st century skills
SEVİM ÜNAL
Doktora
Türkçe
2023
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ZİŞAN FURAT
- Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının 21. yüzyıl öğrenen becerilerini kullanım düzeylerinin incelenmesi
An investigation of the levels of prospective social studies teachers in terms of using the 21st century learner skills
BÜŞRA PEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU AY
- Vatandaşlık yeterlikleri bağlamında ortaokul ekonomi okuryazarlığı standartlarının belirlenmesi ve öğretim programlarındaki yerinin incelenmesi
Determination of the middle school economic literacy standards in the context of citizenship competencies and investigation of the place of these standards in curricula
GÜLTEN YILDIRIM
- Ortaöğretim tarih ders kitaplarında tarihsel okuryazarlık becerileri sunumunun incelenmesi
Examining the presentation of historical literacy skills in secondary education history textbooks
ÖZNUR ÜLKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AKİF PAMUK
- Ortaöğretim Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitaplarının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi
An analysis of high school Turkish Republic History of Revolution and Kemalism textbooks in terms of 21st century skills
AYŞE GİZEM UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT DENİZ