Lise öğrencilerinin tükenmişliğini yordamada öğrenilmiş güçlülük düzeyi ve olumsuz otomatik düşüncelerin rolü
The role of learned resourcefulness and negative automatic thoughts in predicting burnout among high school students
- Tez No: 546374
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL KILIÇASLAN ÇELİKKOL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Tükenmişlik, Öğrenilmiş Güçlülük, Olumsuz Otomatik Düşünceler, Lise Öğrencileri
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Bu araştırmada, lise öğrencilerinin tükenmişliğini yordamada öğrenilmiş güçlülük ve olumsuz otomatik düşüncelerin etkisini araştırmak amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemi 2016-2017 eğitim-öğretim yılında İstanbul'un Ümraniye ve Kadıköy ilçelerindeki dört farklı lisenin 9, 10 ve 11. sınıflarında öğrenimlerine devam eden 568 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma verilerini toplamak için Maslach Tükenmişlik Envanteri-Öğrenci Formu (MTA-ÖF), Rosenbaum Öğrenilmiş Güçlülük Ölçeği (RÖGÖ), Otomatik Düşünceler Ölçeği (ATQ) ve araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin çözümünde tükenmişlik, öğrenilmiş güçlülük ve olumsuz otomatik düşünce değişkenleri arasındaki ilişkiyi incelemek için Pearson Moment Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Ölçeklerden elde edilen puanların demografik değişkenlere göre farklılaşmasına ilişkin analizler için Bağımsız Grup t Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Mann Whitney- U ve Kruskal- Wallis Testleri kullanılmıştır. Son olarak öğrenilmiş güçlülük ve olumsuz otomatik düşüncenin tükenmişliği yordamadaki etkisini incelemek için Çoklu Doğrusal Regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda tükenmişlik ölçeği alt boyutları duygusal tükenme ve duyarsızlaşma ile öğrenilmiş güçlülük arasında negatif yönlü, yetkinlik ile öğrenilmiş güçlülük arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkilere rastlanmıştır. Tükenmişlik ölçeği alt boyutlarından duygusal tükenme ve duyarsızlaşma ile Otomatik Düşünceler Ölçeği alt boyutları arasında pozitif yönlü, yetkinlik ile Otomatik Düşünceler Ölçeği alt boyutları arasında ise negatif yönlü anlamlı ilişkilere rastlanmıştır. Öğrencilerin tükenmişlik düzeyi puanlarında sınıf düzeyi, okul türü ve algılanan akademik başarıya göre anlamlı bir farklılaşmanın olduğu ancak cinsiyete göre anlamlı bir farklılaşmanın oluşmadığı görülmüştür. Araştırmada öğrencilerin Otomatik Düşünceler ölçeği alt boyut puanları ile Öğrenilmiş Güçlülük ölçeği puanlarının, Tükenmişlik ölçeği alt boyutları olan duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve yetkinlik puanlarını yordamada anlamlı düzeyde etkili olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to investigate the effect of learned resourcefulness level and negative automatic thoughts on the burnout of high school students. The sample of the study consisted of 568 students who continued their education in the 9th, 10th and 11th grades of four different high schools in Ümraniye and Kadıköy districts of Istanbul in the academic year of 2016-2017. The Maslach Burnout Inventory-Student Form (MTA-ÖF), the Rosenbaum Learned Resourcefulness Scale (RÖGÖ), the Automatic Thoughts Scale (ATQ) and the Personal Information Form were used to collect the research data that was developed by theresearcher. The Pearson Moment Correlation Coefficient was used to examine the relation among burnout, learned resourcefulness, and negative automatic thoughts variables in the solution of the data. Independent Group t Test, One-Way Analysis Of Variance, Mann Whitney-U and Kruskal-Wallis tests were used for the analysis of the scores obtained from the scales according to the demographic variables. Finally, Multiple Linear Regression analysis was used to examine the predicted efficacy of the learned resourcefulness and negative automatic thoughts. As a result of the study, burnout scale sub-dimensions were found to be negatively correlated with emotional exhaustion and depersonalization, and Learned resourcefulness. Significant positive correlations were found between emotional exhaustion and depersonalization sub-dimensions of Automatic Thoughts Scale and self-efficacy and Automatic Thoughts Scale sub-dimensions. It was seen that there was a significant difference in burnout level scores of students according to grade level, type of school and perceived academic success but no significant difference according to gender. In the study, it was concluded that the Automatic Thoughts Scale subscale scores and Learned Resourcefulness Scale scores were significantly effective in predicting the emotional exhaustion, depersonalization and self-efficacy scores of the burnout scale sub-dimensions. Key Word: Burnout, Learned Resourcefulness, Negative Automatic Thoughts, High School Students
Benzer Tezler
- Lise öğrencilerinin tükenmişliğini yordamada yetkinlik beklentisi, öz düzenleme, sosyal karşılaştırma ve bilişsel esnekliğin rolü
The role of self-efficacy beliefs, self-regulation, social comparison and cognitive flexibility in predicting the burnout of high school students
EDA SERT ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİRCAN ERGÜN BAŞAK
- Lise öğrencilerinde helikopter ebeveyn tutumu, bilişsel esneklik ve okul tükenmişliği arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between helicopter parenting attitude, cognitive flexibility and school burnout in high school students.
FATMANUR ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELİM GÜNDOĞAN
- Lise öğrencilerinde okul tükenmişliği ile Türk dili ve edebiyatı dersine yönelik tutum arasındaki ilişkinin incelenmesi
An examination of the relationship between school burnout and attitudes towards the Turkish language and literature course in high school students
CAHİT SUNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHADIR GÜCÜYETER
- Lise öğrencilerinde okul tükenmişliğine ilişkin bir modelin sınanması ve sınıf tekrarını yordama düzeyinin incelenmesi
Testing of a model on the school burnout among high school students and exploring the model's prediction level of grade retention
ZEKERİYA ÇAM
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHİDDİN ÖĞÜLMÜŞ
- Okul öncesi öğretmen adaylarının tükenmişlik ve yabancılaşma düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi
Examination of burnout and alienation levels of preschool teacher candidates in terms of different variables
ÖZGE CENGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV ÖNDER