Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye'nin inovasyon performansının çok kriterli karar verme yöntemleriyle kıyaslanması
Comparison of European Union and Turkey's innovation performance by using multi criteria decision making methods
- Tez No: 547843
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU ORALHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: İnovasyon, inovasyon göstergeleri, çok kriterli karar verme, TOPSIS, VIKOR, MOORA, Avrupa Birliği
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Nuh Naci Yazgan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Küreselleşen dünyada ülkelerin, şirketlerin veya diğer tüm organizasyonların faaliyetlerinin sürdürülebilir olması ve güçlü bir şekilde ayakta kalması için yeniliğe hızlı adapte olması gerekmektedir. Sürdürülebilir ekonomik gelişmelerin sağlanmasında, toplumların refah düzeyinin artırılmasında ve işletmeler için rekabet dinamiğinin gelişmesinde inovasyon vazgeçilmez bir kaynaktır. İnovasyon doğru, sistematik ve etkin kullanıldığında toplumun, ülkenin veya işletmenin gelişmesi kaçınılmazdır. Bu çalışmada Avrupa İnovasyon Endeksi hesaplamasında kullanılan 10 temel gösterge çok kriterli karar verme metotları ile değerlendirilerek, Avrupa Birliği'ne üye olan 28 ülke, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 4 aday ülke ve 6 adet komşu ülkenin inovasyon performansları incelenmiştir. 2018 yılı Avrupa İnovasyon Endeksi Puanlama tablosundan temin edilen göstergelerin değerleri, çok kriterli karar verme yöntemlerinden TOPSIS, VIKOR ve MOORA metotlarıyla kıyaslanarak ülkelerin inovasyon performans sıralaması yapılmıştır. Yöntemlerin sonuçları birbirine yakın olmasına rağmen bazı ülkelerin sıralamalarda değişiklikler gösterdiği tespit edilmiştir. Sonuçlar incelendiğinde Türkiye TOPSIS Yöntemine göre 31. sırada VIKOR Yöntemine göre 31. Sırada ve MOORA Yöntemine göre ise 33. sırada yer almaktadır. Ülkelerin inovasyon performansları incelendiğinde TOPSIS ve VIKOR Yöntemi'ne göre ilk üç sırada İsviçre, İşveç ve Danimarka yer almaktadır. Son üç sırayı ise Ukrayna, Romanya ve Makedonya almıştır. MOORA Yöntemine göre ise İsveç, İsviçre ve Danimarka ile ilk üç sırada karşılaşılırken son üç sırada Romanya, Ukrayna ve Polonya yer almaktadır. TOPSIS, VIKOR ve MOORA yöntemlerine göre birinci ve ikinci sırada yer değiştirmektedirler. Bu ve benzeri çalışmalarda araştırmacıların hesaplama zamanı, basitlik, matematiksel hesaplama, güvenilirlik, veri yapısı gibi özellikleri de göz önünde bulundurarak en uygun çok kriterli karar verme yöntemini değerlendirmeleri ve uygulamaları önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
In the globalizing world; the activites of countries, companies or all other organizations need to be adoptable to innovation in order to sustainable and to remain strong. Innovation is a indespensable source for achieving sustainable economic developments, increasing the welfare of societies and development competitive dynamics for enterprises. When innovation is used correctly, systematically and effectively, the development of society, country or business is inevitable. In this study, 10 basic indicators which is based on European Innovation Index has been used. 24 member countries of the European Union, 6 neighbour countries and 4 of the candidate countries' including Turkey innovation indicators and their sub-criterias performance is calculated and ranked by using multi-criteria decision-making methods. The performance scores of the indicators obtained from the 2018 European Innovation Index. The countries' innovation performances were ranked by using datas which is obtained from TOPSIS, VIKOR and MOORA multi-criteria decision making methods. Although the results of the methods were close to each other, it was determined that some countries differ in the rankings. When the results are examined, Turkey is seen in 31th place according to results of TOPSIS and VIKOR. Also, seen in 33th place according to MOORA Method. According to TOPSIS and VIKOR method, the first three countries are Switzerland, Sweden and Denmark. Ukraine, Romania and Macedonia are last three places. According to MOORA method, Sweden, Switzerland and Denmark are the top three, while, Romania, Ukraine and Poland are the last three. According to TOPSIS, VIKOR and MOORA methods, the first and second countries are displaced among themselves. For similar studies, it is suggested that researches should evaulate and apply the most appropriate multi-criteria decision making method considering the characteristics such as calculation time, simplicity, mathematical caluculation, reliability and data structure. Keyword: Innovation, innovation indicators, multi criteria decision making, TOPSIS, VIKOR, MOORA methods, european union
Benzer Tezler
- İnovasyon göstergeleri açısından Türkiye'nin Avrupa Birliği ülkeleri arasındaki yeri: Çok değişkenli istatistiksel bir analiz
The position of Turkey among the European Union countries through the innovation indicators: A multivariate statistical analysis
HAYDAR ÖZBEK
- Teknoloji-inovasyonun yönetim ve ekonomik gelişmişlik üzerine etkilerinin Avrupa Birliği ve Türkiye'de karşılaştırmalı analizi
The comparative analysis for the effects of technology-innovation on management and economic development in European Union and Turkey
AYŞEGÜL ERDOĞAN
- Innovation management in Turkish industrial companies
Türk sanayi kuruluşlarında inovasyon yönetimi
ŞİRİN ELÇİ
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
İşletmeOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilim ve Teknoloji Politikası Çalışmaları Anabilm Dalı
PROF. DR. NESİM ERKİP
- Avrupa birliği ülkeleri ve Türkiye'de araştırma-geliştirme faaliyetlerine yönelik mali teşviklerin karşılaştırmalı analizi
Fiscal incentives for research and development activities in the European Union countries and Turkey: A comparative analysis
HAMZA KAHRİMAN
- Teknoloji transferleri, ülke örnekleri ve Türkiye
Technology transfer, samples countries and Turkey
FİKRİ ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Bilim ve Teknolojiİstanbul Üniversitesiİşletme Yönetimi ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİ ÜLGEN