Halk edebiyatı nesir ürünlerinin elektronik kültür ortamına aktarılması ve halk hikâyelerinin senaryolaştırılması
Adaptation of prose pieces in the folk literature into screenplays and their transfer to electronic culture environment
- Tez No: 548184
- Danışmanlar: PROF. DR. MUAMMER METE TAŞLIOVA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Türk Dili ve Edebiyatı, Performing and Visual Arts, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 407
Özet
Bu çalışmada halk edebiyatı nesir ürünlerinden özellikle halk hikâyelerinin elektronik kültür ortamına aktarılması ve senaryolaştırılması yoluyla sürdürülebilirliğinin sağlanması incelenmiştir. Bu kapsamda Giriş başlıklı Birinci Bölüm'de halk edebiyatı nesir türlerinden mit, masal, efsane, destan ve halk hikâyelerinin tanım ve özellikleri üzerinde durulmuştur. Bahsi geçen nesir ürünleri üzerinde yapılan çalışmalar özetlenmiş ve halk hikâyelerinin senaryolaştırılma çalışmaları için değerlendirilmesi gerekliliği ele alınmıştır. Bu bölümde ayrıca senaryo ve senaryo çalışmaları hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın İkinci Bölümü'nde senaryo metinlerinin uygulanma alanı olan sinemanın bir teknik alan ve sanat olarak ortaya çıkışı üzerinde durulmuştur. Ardından Türkiye'de sinemanın tarihi gelişimi ilk yıllardan günümüze kadar olan süreçte değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmede Türk sinemasının ilk yıllarından itibaren farklı biçim ve içeriğe sahip edebiyat eserlerine yer verdiği tespit edilmiştir. Edebiyat ve Sinema başlıklı Üçüncü Bölüm'de Türkiye'de edebiyat uyarlamalarının kısa tarihçesi verilmiş, ardından edebiyat ile sinema sanatları arasında yer alan benzer ve farklı yönler ortaya koyulmuştur. Ardından uyarlama kavramının tanımları ve yöntemleri, uyarlamaya başvurma sebepleri ile bir edebiyat eserinden senaryoya aktarımın nasıl yapıldığı ve bunun sonuçları üzerinde durulmuştur. Dördüncü Bölüm'de öncelikle senaryo yazım aşamaları ve karakter oluşturma, çatışmayı kurma, dramatizasyonu sağlama ve diyalog yazma gibi hususlar ele alınmıştır. Sözlü, yazılı ve elektronik kültür ortamlarının tanımı yapılıp halk edebiyatı nesir türlerinin bu kültür ortamlarındaki işlevsel yapısı ele alınmıştır. Çalışmamızın asıl konusunu teşkil eden halk hikâyelerinin özellikleri, sınıflandırılması, hikâyelerde anlatıcı unsuru, hikâyelerin icra mekânları, yazılı ve elektronik kültür ortamına aktarılma çalışmaları ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Daha sonra senaryo yazımı ve hikâyecilik geleneği karşılaştırılmış, halk hikâyelerinin senaryolaştırılmaya uygun olduğu tespit edilerek gerekçeleri sunulmuştur. Çalışmamızın Beşinci Bölüm'ünde halk hikâyelerinin senaryolaştırılması sırasında mekân, zaman, tarihsel gerçeklik, şiir ve müzik kullanımının aktarılması sırasında ortaya çıkacak sorunlar üzerinde durulmuş ve çözüm önerileri getirilmiştir. Halk hikâyelerinin sözlü, yazılı ve elektronik kültür ortamlarında yer bulabildiği ve senaryolaştırılmaya uygun metinler olduğu değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study has scrutinized how prose pieces in the folk literature—particularly folk stories—have being sustained via literary adaptations and their transfer to electronic culture environment (i.e., cinema and television). With this regard, definitions and features of myths, tales, legends, epics, and folk stories as the prose genres in the folk literature were presented in the first chapter entitled“Introduction”. A summary of the related studies on those prose genres was held, and the potential importance of folk stories in the scriptwriting process was pointed out. This chapter also provided general information on the script and scriptwriting. The second part of the current thesis concentrated on the rise of cinema—which is an application venue for scripts—as a technical field and as an art form. Then, the historical development of cinema in Turkey was examined from its beginning to the present day. In this analysis, Turkish cinema was pinpointed as encompassing many literary works in various forms and content since its very first years. Third part entitled“Literature and Cinema”presented a brief history of the literary adaptations, and then, put forwards the similarities and differences between literature and cinema. Subsequently, various definitions of and methods of the literary adaptation, reasons behind its practice, related processes, and its consequences were addressed. Fourth chapter focused on the different stages of scriptwriting in the first place. Relatedly, the issues such as the formation of the characters and of the conflict, dramatization, and dialogue writing were considered. Next, the oral, written, and electronic culture environments were introduced; and, the functional structure of different prose forms in those contexts were discussed. As the main interest of the current study, the characteristics of the folk stories, their classification, narrative elements in them, the venues where they are performed, and their adaptation into oral and electronic culture environment were examined in detail. The scriptwriting process and the storytelling tradition were compared in the last part of this chapter. The appropriateness of folk stories in being turned into screenplays was proposed in connection with certain reasons. The problems in relation to the transfer of environment, time, historicity, poetry, and music during the literary adaptation were considered, and, plausible solutions to them were proposed in the fifth section of our study. It was concluded that folk stories have commonly found place in various oral, written, and electronic culture environments, and they are highly suitable texts for being adapted into screenplays.
Benzer Tezler
- Halk anlatılarında şiddet (Ardahan örnekleminde)
Violence in folk narratives (Case study of Ardahan)
DİLEK SARIKAYA
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDOĞAN ALTINKAYNAK
- Zargotina Kurdan û çîrokên herêma Diyarbekirê
Kürt folkloru ve Diyarbakır yöresi masalları
CİHAT GÜNEY
Yüksek Lisans
Kürtçe
2019
DilbilimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL EROL
- Mardin ili Midyat ilçesinde yaşayan Mahalmilerin folklor ve etnografyası
The folklore and ethnography of Mahalmis who live in Midyat district of Mardin province
ZEYNETTİN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Ardahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH ŞAYHAN
- Çizgi filmlerde ve çocuk kitaplarında kültür aktarımı
Children's media and culture transfer
MUSTAFA YOĞURTCU
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıGaziantep ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHİYE KÖKSEL
- Kırgız epik anlatılarında çatışma unsurlarının incelenmesi
Investigation of the elements of conflict in kyrgyz epic narratives
OSMAN TURAN ARIKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEZİR TEMUR