Türkiye'de vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesinde meslek mensupları ve bağımsız denetçilerin etkinliği: İzmir ili örneği
The effectiveness of members of accounting profession and independent auditors in the prevention of tax loss and evasion in Turkey: The case study in İzmir province
- Tez No: 549070
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ALİ SARILI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, İşletme, Finance, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 310
Özet
Vergi gelirleri, kamu gelirleri içerisinde en önemli gelir kaynağıdır. Bir ülkede, tüm üretim faktörlerinin, tam ve etkin olarak üretime katıldığı düşünüldüğünde, ülkenin vergi kapasitesi, maksimum düzeye ulaşmış olmaktadır. Söz konusu vergi kapasitesini aşındıran birçok faktör bulunmaktadır. Bunların başında, özellikle kayıt dışı ekonomi olmak üzere vergi bilici ve ahlâkının noksanlığı, muhasebe hata ve hileleri, hukuki boşluklar gibi çeşitli faktörlere bağlı gerçekleşen vergi kayıp ve kaçakları gelmektedir. Vergi kayıp ve kaçaklarının en aza indirgenmesi, hazinenin en az kayıpla vergi tahsilâtını gerçekleştirmesi, devletin vergilendirmede en önemli çabasını oluşturmaktadır. Vergi denetimleri, eleman yetersizliği ve mükellef sayısının çok olması, denetim kurumunun tam anlamıyla, kurumsallaşamaması gibi nedenlerle istenilen düzeyde yapılamamaktadır. Bu anlamda 3568 sayılı kanun ile mesleki ruhsat sahibi meslek mensuplarına (SMMM ve YMM) ilgili kanun maddesinde ve yazılı gerekçesinde denetim yapabilme yetkisi verilmiştir. Özellikle YMM'lerin gerçekleştirdikleri tasdik işlemi, uygulamada vergi denetimi hüviyetine sahiptir. Diğer taraftan meslek mensuplarının Kamu Gözetim Kurumu'ndan belli kıstaslar çerçevesinde aldıkları“bağımsız denetçilik belgesi”ile bağımsız denetim faaliyetinde bulunarak işletmenin finansal tabloları üzerinde vergi kontrolünü de yapmaktadırlar. Bu çalışmada, Türkiye'de vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesinde meslek mensupları ve bağımsız denetçilerin etkin olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmada 3'lü ölçek ile hazırlanmış anket formları, İzmir ilindeki çalışan meslek mensuplarına ve bağımsız denetçilere uygulanarak veriler toplanmış, SPSS 21.0 programı ile frekans, faktör ve Ki-Kare testine göre analiz işlemleri uygulanarak, bulgular elde edilip yorumlanmıştır. Netice itibariyle gerek meslek mensuplarının gerekse de ortak küme bağımsız denetçilerin vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesinde etkin oldukları sonucu varılmıştır. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Vergi Kaybı, Vergi Kaçağı, Meslek Mensubu, Bağımsız Denetçi, Bağımsız Denetim
Özet (Çeviri)
Tax income constitutes the most important resource is among public financial applications. Assuming that all the production factors in a country are fully and effectively producing, then the country's tax capacity also reaches the maximum level. There are many factors that erode the mentioned tax capacity. As a result of these, tax losses and evasions occur based on primarily the underground economy and others such as lack of tax awareness and ethics, accounting errors and frauds, legal loopholes. The minimization of tax losses and evasions, realization of tax collection with minimum loss form the most important effort by the State in taxing. Tax audits are not performed at the level desired due to reasons such as lack of personnel and sheer number of taxpayers, incomplete institutionalization of the audit institution. In this sense, authorization to perform audit has been awarded to members of the profession with occupational license (SMMM and YMM) with Act Number 3568 in the related article and the written justification. The approval process performed by especially the YMMs has the nature of tax audit. On the other hand, members of the profession conduct independent audit activities using the“independent auditing certificate”they have received from Public Oversight Institution and thus they can also perform tax control over the business' financial tables. In this study it has been researched if members of the profession and independent auditors were effective in the prevention of tax loss and evasion in Turkey. As part of the research, the survey forms prepared using triple scale, have been applied to the participants in İzmir province and date collected and by using the SPSS 21.0 program, analysis processes have been applied using frequency, factor and chi square testing, findings have been obtained and interpreted. As a result, the conclusion has been reached that both the members of the profession and the independent auditors were found to be effective in the prevention of tax losses and evasions. KEYWORDS: Tax Loss, Tax Evasion, Certified Public Accontant, Chartered Accountant, Independent Audit
Benzer Tezler
- Türkiye'de vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesinde muhasebe meslek mensuplarının rolü, önemi ve değerlendirilmesi
The role of professional accountants, for tax losses and leakega in the prevention fo Turkey, importance and evaluation
AYSUN ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Maliyeİstanbul Kültür Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PEYAMİ SEFA ÇARIKÇIOĞLU
- Türkiye'de yeminli mali müşavirlik kurumunun vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesindeki rolü
The role of ?sworn-in certified public accountants? in the avoidance of loss and exiles of taxes
UFUK AYTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
MaliyeÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. UFUK GENCEL
- Türkiye'de vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesinde vergi denetiminin mali etkinliği
The fiscal effectiveness of tax audit in preventing tax losses in Turkey
ŞEFİKA ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MaliyeSüleyman Demirel ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL SADIK YAVUZ
- Türkiye'de vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesinde vergi denetimi ve SMMM'lerin rolü üzerine bir araştırma: Gaziantep ili örneği
A research on the role of Tax Auditing and Independent Accountant and financial advisors in regard to preventation of tax loss and evasion in Turkey: Example of Gaziantep city
İSMAİL KUTLAR
Doktora
Türkçe
2021
MaliyeManisa Celal Bayar ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN GÖKBUNAR
- Türkiye'de vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesi açısından vergi denetim müessesesinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA ATTAROĞLU