Türkçe ve Moğolcanın birlikte yer aldığı çok dilli tarihî sözlüklerdeki ortak sözcükler
The common words in old and polyglossic dictionaries including both Turkic and Mongolian words
- Tez No: 549539
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SERKAN ÇAKMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Bu çalışmada; Ortaçağda yazılmış, Türk ve Moğol dilleri hakkındaki birçok bilimsel araştırmaya konu edilmiş, Arap harfli çok dilli sözlüklerdeki Türkçe-Moğolca ortak sözcükler tespit edilerek sözcüklerin kökeni, ödünçlenme durumu, tarihî ve modern Türk, Moğol dillerindeki şekilleri ortaya koyulmaya çalışılır. Çalışma“Giriş”,“Türkçe ve Moğolcanın Birlikte Yer Aldığı Sözlükler”,“Tarihî Sözlüklerdeki Ortak Sözcükler”olmak üzere üç ana bölümden oluşur. Çalışmanın giriş kısmında Türk, Moğol dillerinin tarihî hakkında genel bilgiler verilir. İki dilin ilişkisi, birbirlerine olan etkisi ve kelime alışverişi ana hatlarıyla ifa edilir.“Türkçe ve Moğolcanın Birlikte Yer Aldığı Sözlükler”kısmında Türkçe ve Moğolca kelimeleri birlikte içeren tarihî ve güncel sözlüklerin yazarları, içerikleri ile üzerlerine yapılmış çalışmalar hakkında bilgiler yer alır.“Çok Dilli Tarihî Sözlüklerdeki Ortak Sözcükler”kısmında ise çalışmanın birinci bölümünde tanıtılan tarihî sözlüklerden en hacimli dört sözlük (Mukaddimetü'l-Edeb, İbni Mühennâ Lügati, Kitâb-ı Mecmû-ı Tercümân-ı Türkî ve Acemî ve Mugalî, Rasûlid Hexaglot) seçilerek Türkçe ve Moğolca sözcükler arasından ortak olan 87 kelimenin etimolojik incelemesi yapılmıştır. Çalışmanın sonuç kısmında, ikinci bölümde yapılan etiomolojik incelemeler neticisinde varılan kanaatler maddeler hâlinde sıralanır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this thesis is to determine the status of the word by investigating the roots, etymon, calque and to determine the historical or modern form of the words by identifying the common words of Turkic and Mongolian in the prehistorical polyglot dictionaries in Arabic letters, which are the subject of many scientific researches and which make point of investigating the morphological and phonetical information of two languages. This thesis is classified into three main headings as“Introduction”,“The Dictionaries which Includes both Turkic and Mongolian”and“The Common Words in Prehistorical Dictionaries”. Introduction provides general information on History of Turkic and Mongolian Languages. In the second part it provides detailed information about both prehistorical and modern dictionaries which includes both Turkic and Mongolian. In the third part, we have selected four dictionaries (Mukaddimetü'l-Edeb, İbn Mühenna Lûgati, Kitâb-ı Mecmû-ı Tercümân-ı Türkî ve Acemî ve Mugalî, Rasûlid Hexaglot) which are considered the most voluminous among the historical dictionaries in the first part of our study. Then we have found 87 words which are common in both Turkic and Mongolian part of the prehistorical dictionaries and made etymological examination of the 87 words. In the conclusion part, the result obtained from the second part of the study which named the etymological examination are listed as subtances.
Benzer Tezler
- Geç Ortaçağ Güney Kafkasya (Azerbaycan-Gürcistan-Ahıska) Tarihi Coğrafyası (11. YY. başlarından 15. YY. ikinci yarısına kadar)
The late medieval historical geography Southern Caucasus (Azerbaijan-Georgia-Akhaltsikhe) historical geography (In the early eleventh centruy the fifteenth until the second half)
FERİDUN ŞENOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
CoğrafyaBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULHALİK BAKIR
- Moğollar' ın Gizli Tarihi'ne göre XIII. yüzyılda Moğollar'ın sosyal yapıları
The Social structures of the Mongol in XIII. century according to The Secret History of the Mongols
FATMA İLHAN
- Tuvaca Alday-Buuçu Destanının dil yönünden incelenmesi: Metin-çeviri-açıklamalı sözlük
Başlık çevirisi yok
HAYAT ARAS TOKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ
- Suriye, Lübnan ve Filistin'deki Türkmen yerleşim yerlerinin tarihî altyapısı ve yer adları
Historical infrastructure and place names of Turkmen settlements in Syria, Lebanon and Palestine
SÜLEYMAN PEKİN
- Muntahab at- tavarih-i muini'nin tercümesi ve tarihi kaynak olarak değerlendirilmesi
Мунтахаб ат-таварих-и муини' аттуу тарыхый булактын түрк тилине которуу жана ага анализ жасоо
DAYAN KAMALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ANVARBEK MOKEEV