Afet alanında çalışan profesyonellerin psikolojik dayanıklılık ve ikincil travmatik stres düzeylerinin incelenmesi
Examination of psychological resilience and secondary traumatic stress levels of working professionals in disasters
- Tez No: 552945
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERCÜMENT ERBAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyal Hizmetler, Social Services
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Bu araştırma, afet alanında çalışan profesyonellerin psikolojik dayanıklılık ve ikincil travmatik stres düzeylerini bazı değişkenler açısından incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu doğrultuda; afet alanında çeşitli kurum ve kuruluşlarda çalışan 190 profesyonelden alınan bilgiler değerlendirilmiştir, sahada çalışan profesyoneller araştırmaya dahil edilmiştir. Profesyonellerin psikolojik dayanıklılık düzeylerini ölçmek için Şerife IŞIK tarafından geliştirilen“Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği”, ikincil travmatik stres düzeylerini ölçmek için ise Ayla KAHİL tarafından Türkçe'ye çevrilen ve geçerlilik güvenirlik analizleri yapılan“İkincil Travmatik Stres Ölçeği Türkçe Formu”kullanılmıştır. Profesyonellerin bireysel ve mesleki bilgileri araştırmacı tarafından hazırlanan“Kişisel Bilgi Formu”ile toplanmıştır. Araştırma, nicel yöntemde ve ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Veriler SPSS 20 programında analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre profesyonellerin psikolojik dayanıklılık düzeyi yüksek, ikincil travmatik stres düzeyi düşük çıkmıştır. Profesyonellerin yaşı ile psikolojik dayanıklılık düzeyi arasında pozitif yönlü, ikincil travma düzeyi arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Kadınların ikincil travmatik stres düzeyi daha yüksek çıkmıştır. Profesyonellerin meslekleri ile psikolojik dayanıklılık ve ikincil travmatik stres düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Yönetici / Sorumlu olarak çalışanların en yüksek psikolojik dayanıklılığa, arama-kurtarma çalışanlarının ise en düşük psikolojik dayanıklılığa sahip olduğu bulunmuştur. Sağlık çalışanları ise en yüksek ikincil travmatik stres düzeyine sahiptir. Hizmet içi eğitim alma durumu ve süpervizyon desteği alma durumu ile iki ölçek puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Hizmet içi eğitim ve süpervizyon desteği alanların psikolojik dayanıklılık düzeyi daha yüksek, ikincil travmatik stres düzeyi daha düşük çıkmıştır. Profesyonellerin psikolojik dayanıklılık düzeyleri ile ikincil travmatik stres düzeyleri arasında ise negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Buna göre psikolojik dayanıklılık arttıkça ikincil travmatik stres düşmektedir ya da tam tersi ikincil travmatik stres arttığında psikolojik dayanıklılık düşmektedir. Araştırma sonuçları ikincil travmatik stresin ortaya çıkmasında psikolojik dayanıklılık kişilik özelliğinin önemini ortaya koymaktadır. Ayrıca ikincil travmatik stres belirtilerinin önlenmesinde ya da azaltılmasında hizmet içi eğitimlerin ve süpervizyon desteği almanın önemi de ortaya çıkmıştır. Bu çalışma, bulgular doğrultusunda afetlerde çalışan profesyonellerin ruh sağlığının korunmasına ve psikolojik dayanıklılıklarının arttırılmasına yönelik önerilerle sonlandırılmıştır. Anahtar Sözcükler Afet alanında çalışan profesyoneller, psikolojik dayanıklılık, ikincil travmatik stres, afetlerde sosyal hizmet
Özet (Çeviri)
This study was conducted to investigate the psychological resilience and secondary traumatic stress levels of disaster professionals in terms of some variables. Fort his purpose, the information obtained from 190 professionals working in various institutions and organizations in the field of disaster were evaluated. Professionals working in the field are included in this research.“Psychological Resilience Scale”developed by Şerife ISIK and“Secondary Traumatic Stress Scale”developed by Ayla KAHIL was used to measure the level of psychological resilience and secondary traumatic stress of professionals. The personal and professional knowledge of professionals was gathered by the“Personal Information Form”prepared by the researcher. The research was designed in quantitative method and in relational screening model. The data were analyzed in SPSS 20 program. According to the findings, psychological resilience level of the professionals was high and secondary traumatic stress level was low. A positive correlation was found between the age of professionals and psychological endurance level, and a negative correlation was found between secondary trauma level. Secondary traumatic stress level was higher in women. A significant relationship was found between profession and psychological resilience. A significant relationship was also found between profession and secondary traumatic stress levels. It has been found that Manager / Responsible employees have the highest psychological resilience and search and rescue workers have the lowest psychological resilience. Health workers have the highest secondary traumatic stress level. A significant relationship was found between the two scale scores and the status of receiving in-service training and receiving supervision support. Professionals who received in-service training and supervision support had higher psychological resilience and lower secondary traumatic stress. A negative and significant relationship was found between the psychological resilience levels and secondary traumatic stress levels of the professionals. According to this, secondary traumatic stress decreases when psychological resilience increases, or psychological resilience decreases when secondary traumatic stress increases. The results of the study reveal the importance of psychological resilience personality trait in the development of secondary traumatic stress. In addition, the importance of receiving in-service trainings and supervision support in preventing or reducing secondary traumatic stress symptoms has emerged. According to the findings, this study was concluded with suggestions for the protection of mental health of the professionals working in disasters and increasing their psychological resilience. Keywords Professionals Working in Disasters, Psychological Resilience, Secondary Traumatic Stress, Social Work in Disasters.
Benzer Tezler
- Psikologların psikolojik dayanıklılık düzeyleri ile ikincil travma düzeyleri arasındaki ilişki: 6 şubat 2023 kahramanmaraş merkezli deprem bölgesi örneklemi
The relationship between psychologists' psychological resilience levels and secondary trauma levels: A Sample from the earthquake zone of the 6 february 2023 kahramanmaraş-centered earthquake
BURCU DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Ticaret ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKERİYA KÖKREK
- Afet bölgesinde çalışanlarda ikincil travmatik stres, empati ve bilişsel esneklik ilişkisi
The relationship between secondary traumatic stress, empathy and cognitive flexibility in workers in the disaster area
İCLAL IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEŞKÜRE HÜLYA KARAGÜVEN
- Öykü ve fiziksel temas yoluyla psikolojik travmaya maruz kalan meslek gruplarında, dolaylı travmatizasyon, merhamet düzeyi ve yorgunluğu, psikolojik sağlamlık ve travma sonrası büyümenin araştırılması
Investigation of vicarious traumatization, compassion fatigue, compassion, psychological resilience and posttraumatic growth in the professional groups exposed to psychological trauma through narratives of and physical contact with survivors
ZEYNEP ŞEKER
Doktora
Türkçe
2021
PsikiyatriKocaeli ÜniversitesiRuhsal Travma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM CERİT
PROF. DR. AHMET TAMER AKER
- Afet ve acil durum alanında çalışan profesyonellerde ikincil travmatik stres düzeyi, tükenmişlik düzeyi ve depresif belirtileri etkileyen psikososyal risk ve koruyucu faktörlerin incelenmesi
Investigation of psychosocial risk and protective factors affecting secondary traumatic stress level, burnout level and depressive symptoms in disaster and emergency professionals
GÜLSÜM GÜNAY
- Management of post disaster reconstruction projects: A comparative analysis with conventional projects
Afet sonrası yeniden yapım projelerinin yönetimi: Geleneksel yapım projeleri ile karşılaştırmalı bir analiz
OMIMAH MOHAMMED SAEED AL-SAADI
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRAH ACAR