İstiklal Mahkemeleri ve Şapka İnkılabının Erzurum'daki yansımaları
Independence Courts and reflections of Hat Revolution in Erzurum
- Tez No: 553455
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM ETHEM ATNUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, Türk İnkılap Tarihi, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: İstiklal Mahkemeleri, Şapka Hadisesi, Erzurum'da Şapka Hadisesi, Erzurum Yargılamaları, Ankara İstiklal Mahkemesi, Independence Courts, Hat Case, Hat Case in Erzurum, Erzurum Judgements, Ankara Independence Court
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Çalışma içerisinde Türk İstiklâl Harbi ve ardından Cumhuriyet'in kurulma döneminde olağanüstü şartlar çerçevesinde oluşturulan İstiklal Mahkemeleri'nin kurulmasına sebep olan etkenler, işleyişi, yapısı doğrultusunda mahkemelerin yaptığı yargılamalar ve verdiği kararlar hakkında kısa bilgilendirme yapıldıktan sonra tez çalışma konumuz olan Şapka İnkılâbının Erzurum'da ki yansımaları ve sonuçları ele alındı. Millî Mücadele döneminde düşman devletlerle yapılacak savaşlarda önemli bir sorun teşkil eden asker kaçaklarını önlemek amacıyla kurulan daha sonra yetkileri artırılarak göreve devam etmesi sağlanan İstiklal Mahkemeleri, görevini tamamladıktan sonra kapatılmıştır. Cumhuriyet döneminde ise yapılan inkılâpların topluma kabul ettirilmesi ve benimsetilmesi adına çıkan bazı sorunları önlemek için yeniden kurulan İstiklal Mahkemeleri, artık önemli suçların görüldüğü mahkemeler haline gelmiştir. İnkılâpları baltalayan, irticai ve bölücü söylemlerle ortaya çıkan Şeyh Sait İsyanını bastırmak ve çıkarılan Takrir-i Sükûn Kanunu'nu uygulamak adına kurulan mahkemeler, pek çok önemli yargılamalarda bulunmuştur. Şapka İnkılâbı, İzmir Suikastı ve gazeteciler ile ilgili davalarda bunlardan birkaçıdır. Özellikle Şapka İnkılâbının yapılmasından dolayı birçok bölgede huzursuzluklar ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu bölgelerden biri de Erzurum olmuştur. Erzurum'da meydana gelen Şapka Hadisesinin nasıl başladığı, bu hadisenin ortaya çıkmasındaki etkenler, Divân-ı Harp Mahkemesi'nin kurulması, yapılan idamlar, Ankara İstiklal Mahkemesi'nin Erzurum'a gelmesi ve bu mahkemede yapılan yargılamalar sonucu verilen cezalar bu çalışmada günün koşulları göz önünde bulundurularak hazırlanmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In the scope of the study, reflections and results of Hat Revolution in Erzurum were taken into consideration as the topic of the thesis after giving brief information about Turkish Independence War and the factors to establish Independence Courts, which were founded in extraordinary conditions in the first years of Republic period, and the judgements they conducted based on their working principles and structures and the decisions they made. Independence Courts, which were established during the period of Independence War in order to prevent draft dodging constituting a big problem in the battles with enemy states and carried on their duties by extending their authorities after the War were abolished later. In the Republican period, the Independence Courts, which were re-established in order to prevent some problems arising from the adoption and acceptance of the revolutions by the society then turned out to be the courts where significant cases were judged. The courts, established in order to suppress the Sheikh Sait Rebellion, which emerged with fundamentalist and divisive discourses that undermine the revolutions and to put the Takrir-i Sükûn Law enacted into force, made many important trials. Among the cases the courts decided on are those related to Hat Revolution, Izmir Assassination and journalist. Unrests started to emerge in several regions of the country due to requirements of the Hat Revolution. One of these regions was Erzurum. In the scope of the it was tried to prepare a document related to how the Hat Case happening in Erzurum started, the factors in the emergence of this case, the establishment of the Court of War, the executions, the arrival of the Ankara Independence Court to Erzurum and the punishments decided as the result of the trials by considering the conditions of those days.
Benzer Tezler
- İstiklâl Mahkemeleri ve Rize'deki yargılamalar
Independence Tribunals and judgments in Rize
GÖKHAN TAŞKIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAMIK SİNAN TURAN
- Siyasi açıdan III ve IV. dönem İnönü hükümetleri
Başlık çevirisi yok
SEDAT KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk İnkılap TarihiGazi ÜniversitesiTürkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MUSTAFA EKİNCİKLİ
- Milli Mücadele sürecinde Isparta ve Isparta İstiklal Mahkemelerinin faaliyetleri
Activities of Isparta and the Court of Independence of Isparta in the process of the National Struggle
SİBEL YILDIZ KOCAKAHYA
- Birinci TBMM'de Diyarbakır milletvekilleri ve meclis faaliyetleri
Diyarbakır deputies in the first grand national assembly of Turkey (T.B.M.M.) and their avtivities
MÜJDE SONGAN
- Türkiye Büyük Millet Meclisi I. Döneminde (23 Nisan 1920-1 Kasım 1922) çıkarılan adli, sosyal kültürel kanunlar ve bu kanunların müzakerelerinde muhalefet
Published judicial, cultural laws and contested for those laws at the first term of Turkish Grand National Assembly (23 April 1920-1 November 1922)
FİDAN YARAMIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Siyasal BilimlerAhi Evran ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR ÖZÜÇETİN