Türk Hakanlığı (Karahanlılar)'nda ve Gazneliler'de istihbarat
The Security Intelligence of the Turkic Khanate (Karakhanids) and Ghaznavids
- Tez No: 554579
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER SONER HUNKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Türk Hakanlığı, Gazneliler, Berîd, İstihbarat, Casusluk, The Turkic Khanate, Ghaznavids, Berîd, Intelligence, Espionage
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Mâveraünnehir ve Doğu Türkistan'da hüküm süren Türk Hakanlığı ile Horasan, Afganistan ve Kuzey Hindistan'da hüküm süren Gazneliler Devleti istihbarat teşkilatını kullanarak hüküm sürdüğü yerler ve diğer devletler hakkında bilgi sahibi olmaya çalışmışlardır. Türk Hakanlığı'nda istihbarat teşkilatı sistemli bir şekilde oluşturulmasa da askeri açıdan istihbaratı kullanmışlardır. Hükümdarlar istihbarat sistemini kullanarak, tehlikelere karşı önlem almaya çalışmışlardır. Türk Hakanlığı eski Türklerin casusluk ve haberleşme sistemini kullanarak devam ettirmiştir. Gazneliler Devleti'nde ise istihbarat teşkilatı daha sistemli bir halde kullanılmaya başlanmıştır. Özellikle Gazneliler idarî teşkilatında berîd sistemine yer vererek bir nevi istihbaratı kurumsallaştırmaya çalışmışlardır. Gazneliler Devleti'nin istihbarat sistemine baktığımız zaman, İslam etkisinde kaldığını görmekteyiz. Sâmâniler'den almış oldukları idare teşkilatını biraz daha geliştirmişlerdir. Sultan Mahmûd zamanında ülkenin neredeyse her yeri istihbarat ağıyla örülmüştür. Hatta oğlu Mes'ûd'u saraydaki casuslar vasıtasıyla takip ettirmiştir. Aynı şekilde Mes'ûd'da babası hakkında bilgi edinmek için casuslar kullanmıştır. Gazneliler askeri istihbarat faaliyetlerine de önem vererek hem ordu içerisinde hem de diğer devletlerin orduları hakkında bilgi sahibi olmuşlardır. Her iki devlet de istihbarat sistemini kullanarak hüküm sürdükleri yerlerde hakimiyetlerini güçlendirmeye çalışmışlardır.
Özet (Çeviri)
The Turkic Khanate which ruled in Transoxiana and East Turkestan, and the Ghaznavids which ruled in Khorasan, Afghanistan and North India tried to get information about the places they ruled and other states using the intelligence service. Although the intelligence was not used in an organized manner in the Turkic Khanate, it has gained an important place in the army. The rulers tried to take measures against the dangers by using the intelligence system. The Turkic Khanate continued by using the espionage and communication system of the old Turks. In the Ghaznavids State, the intelligence service was used in a more systematic manner. In particular, the Ghaznavids attempted to institutionalize intelligence in the administrative organization by giving place to the“berîd”system. When we look at the intelligence system of the Ghaznavids State, we see that it is influenced by Islam. They have improved the administrative organization that they had taken from the Samanids. During the reign of Sultan Mahmud, almost everywhere in the country was covered by the intelligence network. He even followed his son Mesûd through the spies in the palace. Similarly, Mesûd used spies to learn about his father. By giving importance to the military intelligence activities, the Ghaznavids have been informed about their army and the armies of other states. Both states tried to strengthen their domination by using the intelligence system.
Benzer Tezler
- Orta Asya ilk Müslüman Türk devleti Türk hakanlığı (Karahanlılar) kuruluş-gelişme-çöküş
In central Asia first Muslim Turkish state (Karakhanids) foundation-development-decline
ÖMER SONER HUNKAN
- Türklerin farklı dinleri benimsemelerinin değerlendirilmesi: Uygurlar, Hazarlar, İtil Bulgarları ve Karahanlılar örnekleri
An evaluation on religious conversions of Turkish states: Uighurs, Khazars, Volga Bulgars and Qarakhanids examples
ÖZGE ERDEN GÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Tarihİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLGÜN DALKESEN
- Karahanlılar döneminde Hoten (1026-1218)
Hoten in the period of the Karahanlis (1026-1218)
ABDULBASİT HEBİBOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihErciyes ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED İBRAHİM YILDIRIM
- Muhammed Sadık Kaşgarî'ye göre doğu Türkistan
Мухаммед садык кашгар-и боюнча чыгыш туркстан
KADİR TUĞ
Doktora
Türkçe
2013
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM KODAMAN
- Leon Melas'ın 'Gerostathis' adlı yapıtının Filipas P. G. aAistovulos tarafından Karaman Türkçesine yapılmış 'Gerostathis, yani çocukluk Kemaletimin Vukuatleri' adlı çevirisi (transkripsiyonlu metin, dizin ve tıpkıbasım)
The translation of Leon Melas' 'Gerostathis' into Karaman Turkish by Fi̇lipas P. G. Aristovulos, entitled 'Gerostathis, I.E. the incidents of my childhood'
PINAR TOKAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT ŞEN