Relationship between psychotic-like experiences, automatic thoughts, coping styles and perceived social support
Psikotik benzeri yaşantılar, otomatik düşünceler, baş etme stilleri ve algılanan sosyal destek arasındaki iilişki
- Tez No: 556044
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OYA MORTAN SEVİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Bahçeşehir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Sanrısal düşünce, büyülü düşünme veya halüsinasyon gibi deneyimleri içeren psikotik benzeri yaşantıların genel popülasyonda da görülebildiğine dair kanıtlar artmaktadır. Bu psikotik benzeri yaşantılar, süreklilik, ciddiyet, yoğunluk, neden oldukları rahatsızlık derecesi, ihtiyaç duydukları tıbbi yardımın kapsamında farklılık gösterebilir. Yapılan son araştırmalar, psikotik benzeri yaşantıların psikotik bozukluktan bağımsız olabileceğini vurgulasa da; psikotik bozukluğa yatkınlığın belirlenmesine de yardımcı olabileceğini göstermektedir. Bu nedenle, bu çalışmada, psikotik benzeri yaşantıların olası yordayıcılarının belirlenmesinin önemli olduğu ve sonuçların önleme programlarının geliştirilmesinde kullanılabileceği düşünülmektedir. Psikotik benzeri yaşantıları yordayabilecek olası faktörler, psikotik bozuklukların nasıl geliştiğini açıklayan bilişsel modellere dayanarak belirlenmiştir. Otomatik düşünceler, başa çıkma stilleri ve algılanan sosyal destek, psikotik benzeri yaşantıların olası yordayıcıları olarak ele alınmıştır. Bu faktörleri ölçmek için, Toplumda Psişik Yaşantılar Ölçeği (CAPE-42), Otomatik Düşünceler Ölçeği (ATQ), Başa Çıkma Stilleri Envanteri (WOCI) ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (MSPSS) kullanılmıştır. Otomatik düşüncelerin, başa çıkma stillerinin ve algılanan sosyal desteğin psikotik benzeri yaşantıları yordayacağı varsayılmaktadır. 472 katılımcıdan veri toplanmıştır (X ̅=21.19,S=2.25, yaş aralığı = 17-65). Elde edilen sonuçlara göre, otomatik düşünceler ve pasif başa çıkma stilleri, psikotik benzeri yaşantılar toplam puanının anlamlı ve önemli yordayıcılarıydı. Otomatik düşünceler, pasif baş etme stilleri, aileden ve arkadaşlardan algılanan sosyal destek pozitif ve depresif belirtilerin önemli yordayıcıları olarak bulunmuştur. Ek olarak, otomatik düşünceler, aktif başa çıkma tarzları ve aileden ve arkadaşlardan algılanan sosyal destek, psikotik benzeri yaşantıların negatif belirtiler boyutunun önemli yordayıcıları olarak bulunmuştur. Yaşla ilgili hipotez kurulmamasına rağmen, genç katılımcıların yaşlı katılımcılardan daha yüksek psikotik benzeri yaşantı puanlarına sahip oldukları bulunmuştur. Çalışmanın sonuçları literatür bulgularına göre tartışılmıştır. Çalışmanın güçlü yönleri ve kısıtlamaları ile gelecekteki araştırmalar ve olası önleme stratejileri için öneriler tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
There is growing evidence that psychotic-like experience (PLEs) including delusional ideation, magical thinking or hallucinatory experiences can be also observed in the general population. These psychotic-like experiences can differ in terms of persistence, severity, intensity, degree of distress they cause and the extent of medical help they require. Although recent researches emphasize that even psychotic-like experiences may occur independently from a psychotic disorder; it may also help to determine predispositions to a psychotic disorder. Thus, in the present study, it is thought to be important to determine the possible predictors of psychotic-like experiences and the outcomes can be used for developing prevention programs. Possible factors that might predict PLEs are determined based on several cognitive models that explain how psychotic disorders develop. Negative automatic thoughts, coping styles and perceived social support are considered to be the possible predictors of PLEs. In order to measure these factors, Community Assessment of Psychic Experiences Scale (CAPE-42), Automatic Thoughts Questionnaire (ATQ), Ways of Coping Inventory (WOCI) and Multi- Dimensional Perceived Social Support Scale (MSPSS) were used as measurement tools. It is hypothesized that automatic thoughts, coping styles and perceived social support would predict psychotic-like experiences. Data was collected from 472 participants (Mage= 29 years old, SD= 9.52, range=17-65 years old). According to results, automatic thoughts and passive coping styles were the most powerful and significant predictors of PLEs. Automatic thoughts, passive coping styles and perceived social support from friends are the significant predictor of both positive and depressive dimensions. Additionally, automatic thoughts, active coping styles, perceived family and friend support are the significant predictors of negative dimension of PLE's. Despite no hypothesis was made related to age, it was found that younger participants have higher psychotic-like experiences scores than the older participants. Results of the study are discussed according to the literature findings. The strengths and limitations of the study and suggestions for further researches and possible prevention strategies were also discussed.
Benzer Tezler
- Obsesif kompulsif bozuklukta psikoz benzeri yaşantıların çocukluk çağı travmaları, hastalık şiddeti ve içgörü düzeyiyle ilişkisi
The relationship between psychotic-like experiences in obsessive compulsive disorder and childhood traumas, severity of disorder, and level of insight
ULAŞ KORKMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriOndokuz Mayıs ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET RİFAT ŞAHİN
- The relation of childhood trauma and attachment dimensions with psychotic-like experiences and subclinical psychiatric symptoms in non-clinical sample
Çocukluk travması ve bağlanma boyutlarının psikoz benzeri yaşantılar ve eşik altı psikiyatrik belirtiler ile ilişkisi
FEYZAN USTAMEHMETOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
PsikiyatriBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OYA MORTAN SEVİ
- Klinik ergen örnekleminde psikoz benzeri yaşantılar ve travmatik yaşam olayları arasındaki ilişki
The relationship between psychosis-like experiences and traumatic life events in the adolescent clinical sample
EMİNE ÇÖMEZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriÇukurova ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE METİN
- Ergenlerde sınır kişilik özellikleri ile psikoz benzeri yaşantılar: Nörobiliş, sosyal biliş ve duygu düzenlemenin mediyatör etkisi
Borderline personality traits and psychotic-like experiences in adolescents: The mediating role of neurocognition, social cognition and emotion regulation
MÜGE MUTLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA ÇÖP
- Relationships between delusion-like experiences, lack of control, pattern perception, false memory and decision making
Delüzyona benzer deneyimler, kontrol eksikliği, örüntü algısı, bellek yanılgısı ve karar verme arasındaki ilişkiler
OSMAN GÖRKEM ÇETİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiPsikoloji, İnsan Bilimleri ve Felsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METEHAN İRAK