Geri Dön

Croft'un 2 boyutlu geometrik analizine göre Türkçe fiillerde leksikal aspekt

Lexical aspect in Turkish verbs according to croft's 2 dimensional geometrical analysis

PDF İndir

  1. Tez No: 556291
  2. Yazar: HİLAL CEZAYİRLİ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEVLÜT ERDEM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 107

Özet

Cümlenin en önemli unsuru olan fiil bünyesinde zaman, aspekt, kip, kişi gibi önemli sözdizimsel ve anlambilimsel kategoriler barındırır. Bu kategorilerden biri olan aspektin iki farklı boyutu vardır. Bunlardan birincisi doğrudan fiilin iç zamansal anlamıyla ilgilidir ve leksikal aspekt olarak bilinir. Diğeri ise fiilin leksikal aspektiyle ilgili bir zaman dilimini daha belirgin duruma getirir ve gramatikal aspekt olarak isimlendirilir. Dilbilim literatüründe her iki aspekt türünün de çok farklı açılardan ele alındığı ve tartışıldığı görülür. Türkçede fiillerin gramatikal ve leksikal aspektlerine göre sınıflandırılmasıyla ilgili ilk önemli çalışma Lars Johanson tarafından yapılmıştır. Daha sonra Johanson'un modeli öğrencileri ve çeşitli araştırmacılar tarafından Türkçeye ve Türk dillerine uyarlanmış ve bu konuda önemli sonuçlar elde edilmiştir. Bu çalışmanın amacı son zamanlarda W. Croft tarafından geliştirilen iki boyutlu geometik leksikal aspekt modelini araştırmak ve bu modeli Türkçe fiil sistemine uyarlamaya çalışmaktır. Croft, yapmış olduğu aspekt modeli çalışmalarında dilbilimsel literatürdeki fiil sınıflarına yeni sınıflar ekler ve bunları nitelik/zaman eksenli geometrik gösterimlerle daha anlaşılır hale getirir. Böyle farklı bir aspekt modelinin Türkçeye uyarlanması ve Türkçede tartışılması Türkçe fiil semantiği çalışmalarını farklı açılardan yeniden değerlendirme fırsatı verecek ve Türkçe aspekt çalışmalarını daha ileri bir noktaya taşıyacaktır.

Özet (Çeviri)

The verb, which is the most important element of the sentence, contains important syntactic and semantic categories such as time, aspect, tense and person. One of the categories among these, the aspect, has two different dimensions. The first dimension, which is known as the lexical aspect, is directly related to the internal temporal meaning of the verb. Second dimension, which is known as the grammatical aspect, makes one time period more obvious related with the lexical aspect. In the linguistics literature, both dimensions of the aspect were reviewed and discussed from many different perspectives. The first important work on the classification of verbs in Turkish according to grammatical and lexical aspects was done by Lars Johanson. Then Johanson's model was adapted to Turkish and Turkic languages by his students and various researchers and important results were obtained. The aim of this study is to analyze two dimensional geometrical lexical aspect model developed by W. Croft and try to adapt this model to Turkish verb system. Croft adds new classes to the defined verb classes in linguistics literature and makes them more understandable by using a time vs. quality based two dimensional geometrical representation. The adaptation of such a different aspectual model to Turkish and further discussions about that will give the researchers an opportunity to reevaluate Turkish verbal semantics from a different perspective and will carry Turkish aspect studies to a more advanced level.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    848298

    Yüzen bir cismin su altı patlamalarına karşı yapısal davranışının nümerik yöntemler ile analizi

    Analysis of the structural behavior of a floatingobject to underwater explosion by numerical methods

    FUAT KABAKCIOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERTEKİN BAYRAKTARKATAL

  2. Tez No

    496473

    A numerical investigation into the effect of the vertical tapered winglets on fully-submerged hydofoils

    Dikey kanatçıkların tamamen batmış sualtı kanatlarına etkilerinin sayısal yöntemle incelenmesi

    ARAS ÇETİNKAYA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UĞUR ORAL ÜNAL

  3. Tez No

    682251

    Design and fabrication of magnetically actuated cell sorter

    Manyetik olarak kontrol edilebilen hücre siniflandirici tasarimi ve üretimi

    MERVE GÜLLE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Biyomühendislikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET CAN ERTEN

  4. Tez No

    464802

    Bodily experience and spatial thinking in architectural design process

    Mimari tasarım sürecinde bedensel deneyim ve uzamsal düşünme

    SEMA ALAÇAM

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilişim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ

  5. Tez No

    220895

    İlkögretim okullarının örgüt ikliminin bazı degişkenler açısından incelenmesi

    A rearch on organizational climate of primary scholls in terms of some variables

    İLKNUR BAYKAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Eğitim ve ÖğretimEge Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET DİNÇER

Geri Dön