Dolaylı ve dolaysız vergilerin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Türkiye örneği
The impact of indirect and direct taxes on the economic growth: The case of Turkey
- Tez No: 557076
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NAGEHAN KESKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Maliye, İşletme, Economics, Finance, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Vergi Gelirleri, Ekonomik Büyüme, ARDL Yaklaşımı, Sınır Testi, Tax Revenue, Economic Growth, ARDL Approach, Bound Test
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Vergiler, devletin egemenlik gücüne dayalı olarak elde ettiği en önemli kamu geliridir. Vergiler aynı zamanda devletin ekonomik hedeflerine ulaşmak için kullandığı etkin bir maliye politikası aracıdır. Devletin en önemli hedeflerinden biri olan ekonomik büyüme hedefine ulaşılması için vergiler bir araç olarak kullanılabilmektedir. Vergiler, amacına uygun olarak, etkin ve adil bir şekilde uygulanırsa ekonomik büyüme başta olmak üzere çeşitli makro değişkenleri olumlu yönde etkilemesi mümkündür. Ancak vergilerin amacına uygun, etkin ve adil bir şekilde uygulanmaması durumunda ekonomide olumsuz etkiler meydana getirmesi de söz konusu olabilmektedir. Vergilerin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi vergilerin türüne göre de değişebilmektedir. Bu bağlamda özellikle dolaylı vergiler ile dolaysız vergilerin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri farklılık gösterebilmektedir. Bu çalışmada, Türkiye'de toplam vergi gelirleri ile dolaylı ve dolaysız vergi gelirlerinin, ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini zaman serisi verilerine dayalı eşbütünleşme yöntemi aracılığıyla analiz etmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Türkiye ekonomisinde 1990-2017 dönemine ait yıllık veriler kullanılarak, değişkenler arasındaki ilişkiler sınır testi ve ARDL yaklaşımı ile araştırılmıştır. Vergi gelirlerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkilerinin incelenmesi için oluşturulan modellerde, ekonomik büyüme üzerinde etkili temel makro ekonomik değişkenlerden enflasyon oranı, fiziki sermaye oranı ve beşeri sermaye oranı da açıklayıcı değişkenler olarak dikkate alınmıştır. Analiz sonuçlarına göre; uzun dönemde toplam vergi gelirleri ekonomik büyümeyi olumsuz yönde etkilerken, dolaylı vergilerin ekonomik büyümeyi olumlu yönde etkilediği, dolaysız vergilerin ise ekonomik büyüme üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadığı tespit edilmiştir. Kısa dönemde ise hem toplam vergi gelirleri hem de dolaylı ve dolaysız vergi gelirlerinin ekonomik büyüme üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadığı saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Taxes, collected by means of the power of sovereignty of governments, are the most important type of income for governments. By the same taken, taxes are also very efficient financial tools in attaining economic objectives of governments. In meeting the objectives of economic growth which is one of the most prominent goals of any government, taxes are being used as financial means. If taxes are being managed in accordance with its purpose of existence, being efficient and just, it is very likely that it would have a positive impact on macro variables, and economic growth in particular. However, in a reverse situation where the collection of taxes are done injustly an inefficiently, negative results likely to take place. The impact of taxes on economic growth may differ depending on the type of taxes. In this regard, especially, the impacts of direct and indirect taxes on economic growth may vary. In this paper, the aim has been the analysis of the impact of direct and indirect overall tax revenues on the economic growth in Turkey, by means of the method of co-integration based on time series. In this pursuit, the data collected between 1990-2017 has been used and correlation between the variables has been investigated by virtue of bound test ARDL approach. In the models that are designed to enables crutiny for the ımpact of tax revenues on economic growth, constıtuents of fundamental macro economics, the rate of inflation, the rate of physical capital and human capital have been taken into consideration as basic explanatory variables. According to the results of the analysis, it has been deduced that, in the long run, indirect taxes has a positive impact on the economic growth whereas overall tax revenue has a negative impact on the economic growth and direct taxes has no reliable impact on economic growth. On the other hand, in the short term, the impact of all three categories; total tax revenue, direct tax reveneue and indirect tax revenue has been resulted insignificant.
Benzer Tezler
- Dolaylı vergi ve dolaysız vergi gelirlerinin ekonomik büyüme ile ilişkisi: Türkiye örneği
Indirect tax and direct tax revenues relations with the economic growth: The case of Turkey
EZGİ ÖZBAY
Doktora
Türkçe
2023
EkonomiBandırma Onyedi Eylül Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUNA KORKMAZ
- Vergilerin ekonomik kalkınma üzerindeki etkisi: Avrupa Birliği geçiş ekonomileri örneği
Impact of taxes on economic development: the example of European Union transition economies
YUNUS EMRE YAYLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
EkonomiUşak ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHMUT ÜNSAL ŞAŞMAZ
- Enflasyonla mücadelede istikrar politikaları
Başlık çevirisi yok
BİLGİN ORHAN ÖRGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ZEKAYİ ORHAN
- Vergi gelirleri ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği (1998-2011 Dönemi)
Causality relationship between tax revenues and economic growth: The case of Turkey (1998-2011 Period)
EBRU ERDOĞAN
- Vergilerin ekonomik büyümeye etkisi
Effects of taxes on economic growth
MELİKE HOYLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET AKİF KARA