Posttraumatic stress and posttraumatic growth in the aftermath of terrorism: The roles of exposure, media, world assumptions, coping, and rumination
Terör olaylarının ardından travma sonrası stres ve travma sonrası gelişim: Maruz kalmanın, medyanın, dünyaya ilişkin varsayımların, baş etmenin ve ruminasyonların rolü
- Tez No: 558911
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE NURAY KARANCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de 2015 – 2017 yılları arasında gerçekleşen terör olaylarının olumsuz (travma sonrası stres) ve olumlu (travma sonrası gelişim) psikolojik sonuçları ile ilişkili faktörleri incelemektir. Bu amaçla, bazı olay öncesi, olaya ilişkin ve olay sonrası faktörlerin, katılımcıların TSS ve TSG düzeylerini açıklamadaki yordayıcı rolü incelenmiştir. Bu faktörler, sosyodemografik değişkenler, geçmiş travmatik olay deneyimi, psikiyatrik öykü, teröre maruz kalma düzeyi, teröre medya aracılığı ile maruz kalma düzeyi, olayın üzerinden geçen zaman, olay ilişkili ruminasyon, baş etme ve dünyaya ilişkin varsayımlardır. Çalışmanın örneklemi, yaşları 18 ile 58 arasında değişen 305 yetişkinden (226 kadın, 79 erkek) oluşmaktadır. Katılımcılara sırasıyla, Sosyodemografik Bilgi Formu, Travmatik Yaşantı Listesi, Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği, Terör Olaylarına Maruziyet Formu, Olay Etkisi Ölçeği Gözden Geçirilmiş Formu, Olaya İlişkin Ruminasyon Ölçeği, Baş Etme Yolları Ölçeği Türkçe Formu, ve Travma Sonrası Gelişim Ölçeği verilmiştir. TSS, TSG ve ikisinin tüm alt boyutları için ayrı ayrı hiyerarşik çoklu regresyon analizleri yapılmıştır. Temel bulgular, analizin son basamağında, daha yaşlı olmanın, düşük eğitim düzeyine sahip olmanın, terör olayına medya üzerinden daha çok maruz kalmanın, istemsiz ruminasyonun, dünyanın iyiliğine dair olumsuz varsayımların ve dünyanın adil/kontrol edilebilir bir yer olduğuna dair olumlu varsayımların yüksek TSS puanlarını yordadığını göstermiştir. Ayrıca, TSG için yapılan analizin son basamağında, geçmiş travmatik deneyime sahip olmak, istemli ruminasyon, kaderci baş etme ve sosyal destek arama/iyimser baş etme, dünyanın adil/kontrol edilebilir bir yer olduğuna dair olumlu varsayımlar ve intrusif TSS belirtileri TSG'yi yordayan faktörler olmuştur. Çalışmanın sonuçları, literatür bulguları ve klinik göstergeler açısından tartışılmıştır. Çalışmanın güçlü yönleri, kısıtlılıkları ve gelecek çalışmalar için öneriler de ayrıca sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The current study aims to investigate the factors related to the negative (i.e., posttraumatic stress) and positive (i.e., posttraumatic growth) psychological consequences of the repeated terrorist attacks that occurred between the years of 2015 – 2017 in Turkey. With this aim, the predictive roles of several pre-event, event-related, and post-event factors were examined in explaining participants' level of posttraumatic stress symptoms versus posttraumatic growth. These factors were sociodemographic variables, prior trauma experiences, degree of terror exposure, level of media exposure to the attack, time that elapsed since the attack, event-related rumination, coping, and world assumptions. The sample consisted of 305 adults (226 females, 79 males), aged between 18 and 58. The participants were given Sociodemographic Information Form, Traumatic Event Checklist, World Assumptions Scale, Exposure to Terror Attack Inventory, The Impact of Event Scale – Revised, the Event-Related Rumination Inventory, Ways of Coping Inventory, and the Posttraumatic Growth Inventory respectively. Separate hierarchical multiple regression analyses were conducted for PTS, PTG and all of their domains. The main findings showed that older age, lower education, higher level of media exposure to the attack, more intrusive rumination, negative assumptions of benevolence of the world and positive assumptions of justice/controllability were predictors of the PTS in the last step of regression. Moreover, having previous trauma experience, more engagement in deliberate rumination, more use of fatalistic coping and seeking social support/optimistic coping, positive assumptions of justice/controllability and intrusion symptoms predicted PTG in the last step. The results were discussed in relation to the existing literature and clinical implications. Strengths, limitations, and directions for future research were also presented.
Benzer Tezler
- Travma sonrası değişim olgusunun niceliksel ve niteliksel yöntemlerle açık kalp ameliyatı geçiren koroner kalp hastalarında incelenmesi
Quantitative and qualitative assessment of posttraumatic change phenomenon among the coronary heart disease patients who undergone the coronary artery bypass graft surgery
HATİCE GÜNEŞ
- Sağlık çalışanlarında ruhsal travma belirtilerinin incelenmesi (Van Depremi örneği)
Investigation of psychological trauma symptoms in health care workers (Van Earthquake examples)
NURAY KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FUAT TANHAN
- The effect of posttraumatic cognitions on the posttraumatic stress and posttraumatic growth in COVID-19 pandemic: The mediating role of hope and self-efficacy
COVID-19 salgını döneminde travma sonrası bilişlerin travma sonrası stres ve travma sonrası gelişim üzerine etkisi: Umut ve öz-yeterlilik kavramlarının aracı rolü
NİLAY BURHANOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Psikolojiİzmir Ekonomi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN MERAL ÖGÜTCÜ
- 2023 Kahramanmaraş merkezli depremleri yaşayan üniversite öğrencilerinde Travma Sonrası Stres belirtileri ve Travma Sonrası Büyüme: Pozitif-negatif duygulanım ve ruminasyonların rolü
Posttraumatic Stress Symptoms and Posttraumatic Growth in university students who experienced the 2023 Kahramanmaraş-centered earthquakes: The role of positive-negative affect and ruminations
HAKAN YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİNNAZ KIRAN
- Arama-kurtarma çalışanlarında travma sonrası stres belirtileri ve travma sonrası büyüme ile ilişkili değişkenler
Posttraumatic stress symptoms and posttraumatic growth in rescue workers
BANU YILMAZ