Geri Dön

Çağatayca yazılmış bir seyfü'l-mülūk mesnevisi

A seyfü'l-mülük mesnevi written in Chagatayca

  1. Tez No: 559534
  2. Yazar: HALİME ÇELEBİ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. TÜLAY ÇULHA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Çağatayca, mesnevi, Seyfü'l-mülûk, Bedi'ü'l-cemal, Cagatay dialect, mesnevi, Seyfü'l-mülûk, Bedi'ü'l-cemal
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 375

Özet

Çağatayca, Özbekçenin tarihî bir dönemi olup Karahanlı ve Harezm Türkçesinin devamıdır. XV. yüzyılda başlayıp XX. yüzyıla kadar devam eden ve zengin bir edebî dil anlayışı içinde gelişimini sürdürmüş olan Çağatay sahasında, birçok değerli şair yetişmiş ve nadide eserler kaleme alınmıştır. Klasik dönemin hatta Çağatayca'nın en önemli temsilcisi, Ali Şir Nevâyî kabul edilir. Bu dönemin şairlerinden biri olan ve çalışmamızın konusunu oluşturan Meclisî hakkında ise çok fazla bilgi bu-lunmamaktadır. Meclisî'nin Seyfü'l-mülûk adlı mesnevisi günümüze kadar ulaşmıştır. Bu eser, Mısır şahının oğlu Seyfü'l-mülûk ile İrem Bağı'nın hükümdarı Şahbal Şehruh'un kızı Bedi'ü'l-cemal ile arasında geçen aşkı konu edinmektedir. Binbir Gece Masalları içinde bulunan Seyfü'l-mülûk hikâyesi,“El-ferec-Bade'şidde”adlı hikâyeler külliyatında da bulunmaktadır. Çağatay sahasında tespit edilen tek varyantı, Paris Bibliothèque Nationale'de bulunmaktadır. Bu çalışmanın konusu konusu olan yazma, Türk Dil Kurumu Kütüphanesinde bulunan, nerede ve ne zaman basıldığına dair bir kaydın olmadığı taşbaskıdır. Yüksek Lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışma mesnevinin tanıtımı, transkripsiyonu, dil ve yazım özelliklerinin incelemesi ve sözlük-dizin çalışmasından oluşmaktadır.

Özet (Çeviri)

Cagatay dialect is a historical period of Uzbek and is the continuation of Kara-hanli and Harezm Turkish. In the Cagatay area, which commenced in the 15th cen-tury and continued in the 20th century and continued its development within a rich literary language, many valuable poets were trained and rare works were written. Ali Şir Nevâyî is accepted as the most important representative of the classical period and even Cagatay dialect periods. There is not much information about Meclisî, one of the poets of this period, which is the subject of our study. Meclisî 's mesnevi cal-led Seyfü'l-mülûk has survived until today. This work deals with the love between the son of the king of Egypt, Seyf al-muluk, and Bedi Büehl-cemal, the daughter of Shahbal Shahru, the ruler of Irem grape garden. The story of Seyfü'l-mülûk, found in the Arabian Nights, is also found in the El-ferec-Bade'şidde series. The only variant found in the Cagatay region is located in the Bibliothèque Nationale, Paris. Writing, which is the subject of this study, is the lithography in the Turkish Language Institute Library where there is no record of where and when it was printed. This study, which is prepared as a master thesis, con-sists of presentation of mesnev, transcription, analysis of language and spelling featu-res and dictionary-index study.

Benzer Tezler

  1. Erken Dönem Tatar Türkçesi Kuran Tefsiri: Transkripsiyonlu metin, dil incelemesi

    Early Period Tatar Turkish Kuran Commentary

    SEMA EYNEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Türk Dili ve EdebiyatıPamukkale Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NERGİS BİRAY

    DOÇ. DR. MEHMET VEFA NALBANT

  2. Abdullah İbn Ali-yi Nasrullahî, Zübdetüʼl-Asâr (Metin-inceleme-sözlük)

    Abdullah Ibn Ali-yi Nasrullahi, Zubdat Al-Athār (Text-analysing-glossary)

    SEVİM ERDEM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimYıldız Teknik Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZÜHAL ÖLMEZ

  3. Doğu Türkçesi ile yazılmış bir Kitāb-ı Ta'bìr-nāme: Dil incelemesi – metin – Türkiye Türkçesine aktarım - dizin

    A Kitāb-i Ta'bir-nāme, written in Eastern Turkic: Language features, text, modern Turkish translati̇on, index

    ÖZGE ÖZDAMAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP ALPER

  4. Çağatayca yazılmış Mekke-Medine ziyareti (Metin, inceleme, dizin,sözlük)

    Chagatay texts describing visit to Mecce-Madinah (Text, grammar, index, dictionary)

    HATİCE ŞEHNAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DilbilimNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ERKAN HİRİK

  5. Doğu Türkistan'da bulunmuş Çağatayca bir Yusûf u Züleyhâ (Yûsuf 'Aleyhi's-selâm birle Züleyhâ)

    A Chagatai Turkish Joseph u Zuleykha found in Eastern Turkestan (Yûsuf 'Aleyhi's-selâm birle Zuleyhâ)

    MEHMET SARIKÖSE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimPamukkale Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET VEFA NALBANT