Düşük gerilim ile beslenen senkron relüktans motor ve sürücü tasarımı
Design of synchronous reluctance motor and drive fed by low voltage
- Tez No: 564963
- Danışmanlar: PROF. DR. HANİFİ GÜLDEMİR, DOÇ. DR. ÖMÜR AYDOĞMUŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Electrical and Electronics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Elektronik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Elektrik enerjisi tüketimi gün geçtikçe hızlı bir şekilde artmaktadır. Buna bağlı olarak sınırlı enerji kaynakları aynı oranda azalmaktadır. Bu durum, verimli sistemlerin kullanılmasını ve/veya alternatif enerji kaynaklarının kullanılmasını kaçınılmaz hale getirmiştir. Güneş ve rüzgâr gücünün yüksek enerji potansiyeline sahip olmasından dolayı bu tür enerji kaynaklarının kullanımının önemini arttırmaktadır. Ülkemizin coğrafi konumu, birçok ülkeye göre güneş enerjisi potansiyelinin önemli ölçüde yüksek olmasını sağlamaktadır. Türkiye Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlasına (GEPA) göre, yıllık toplam güneşlenme süresi 2.741 saat (günlük ortalama 7,5 saat), yıllık toplam gelen güneş enerjisi 1.527 kWh/m².yıl (günlük ortalama 4,18 kWh/m².gün) olduğu tespit edilmiştir. Diğer bölgelere kıyasla Güneydoğu Anadolu Bölgesi güneş enerjisinden en fazla faydalanan bölgedir. Ayrıca, bu bölgede tarımsal sulama ihtiyacı yüksektir. Bu bölgenin bazı şehirlerinde biriken borç nedeniyle enerji dağıtım firması tarafından elektrik kesintileri yapılmakta ve tarımsal alanlar sulama yapılamamasından dolayı zarar görmektedir. Bu yüzden bu tür elektrik enerjisinin bulunmadığı yerleşim yerlerinden uzak yerler için güneş enerjisiyle doğrudan çalışabilen sulama sistemleri önem arz etmektedir. Günümüzde birçok güneş enerjili sulama sistemleri mevcuttur. Bu sistemler güneş paneli, batarya, sürücü, motor ve pompadan oluşmaktadır. Bu ürünler birbirinden bağımsız firmalar tarafından üretilmektedir. Fotovoltaik (PV) sistemlerde yaygın olarak indüksiyon motorları (IM) ve Doğru Akım (DA) motorları kullanılmaktadır. Son zamanlarda fırçasız DA motorlar daha yüksek verimli olmalarından dolayı tercih edilmektedirler. Ancak PV panellerden üretilen gerilim seviyeleri, mevcut ticari motorların gerilim seviyelerinden düşük olduğundan dolayı yükseltici (boost) çevirici yardımıyla yükseltilmesi gerekmektedir. Ayrıca bu sistemlerde batarya grubu ve batarya şarj yönetim sistemine de ihtiyaç duyulmaktadır. Sistemde batarya kullanılması sistem kurulum maliyetini arttırırken dayanıklılığı azaltmaktadır. Bununla birlikte sistemden daha yüksek verim elde etmek için maksimum güç noktasında (MPP) çalışma sağlanmalıdır. Bundan dolayı, maksimum güç noktası izleme (MPPT) yapılması gerekmektedir. Batarya grubu, batarya şarj yönetim sistemi ve yükseltici çevirici kullanmadan sadece panel, sürücü ve motor yapısı ile sistemi çalıştırmak mümkündür. Böylece sistem maliyeti büyük ölçüde azaltılabilir. İlave olarak, bataryanın bakım gerektirmesi ve ömrünün az olması gibi problemlerin ortadan kaldırılması sayesinde sistemin dayanıklılığı arttırılmış olacaktır. Sürücü ve motorun diğer cihazlara ihtiyaç duymadan çalışabilmesi için bunların yeniden tasarlanması gerekmektedir. Ayrıca, motor hız referansını ayarlayabilecek modifiye edilmiş bir MPPT algoritması ile kontrol edilmesi sağlanmalıdır. Bu tezde, PV panelin üretebileceği düşük gerilim seviyelerinde, standart motor gövdesine uygun dış ölçülere sahip bir Senkron Relüktans Motor (SynRM), Genetik Algoritma (GA) optimizasyon tekniği kullanılarak tasarlanmıştır. Ayrıca bu motor için motor sürücüsü ve kontrol algoritması tasarlanmış ve geliştirilmiştir. SynRM, rotorunda mıknatıs ve sargı bulundurmadığından dolayı diğer motorlarla kıyaslandığında rotorun üretim maliyetleri ve sağlamlığı çok daha yüksek olacaktır. Bu motorlar hızdan bağımsız olarak hemen hemen sabit verim ve momente sahiptirler. Ayrıca motorun sürekli olarak maksimum hızda çalışmasını sağlayacak şekilde motor sürücüsüne MPPT algoritması eklenerek benzetim ortamında test edilmiştir. Fakat deneysel sonuçlar düşük gerilim seviyeli DA kaynağı ile elde edilmiştir. Bu çalışma ile daha verimli, daha kompakt ve kullanım kolaylığı sağlayan bir sistem elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In day by day, electric energy consumption rapidly increases and limited energy sources decrease at the same rate. In this case, the use of efficient systems and/or alternative energy sources have become inevitable. The use of such energy sources increases the importance of solar and wind power because of high energy potential. The geographical location of our country makes solar energy potential considerably higher compared to many countries. The average annual sunshine time of Turkey is 2741 hours (7.5 hours per day) and its average total irradiation is 1527 kWh/m2-year (4.18 kWh/m².day) according to Solar Energy Potential Atlas of Turkey (GEPA). Compared to other regions, Southeastern Anatolia Region is the region that benefits most from solar energy. Additionally, the agriculture irrigation needs are high for this region. In some cities of this region, the electricity outages are performed by the energy distribution company due to the accumulated depts and so agricultural lands are damaged due to lack of irrigation. Therefore, the pump systems which can operate directly by solar energy are important for these type regions. Nowadays, many solar-powered irrigation systems are available. These systems consist of solar panel, battery, drive, motor and pump. All of these products are manufactured by independent company. The IMs and DC motors are widely used in photovoltaic systems. Recently, brushless DC motors are preferred because of their high efficiency. However, a boost converter must be used to increase the voltage levels generated by photovoltaic panels because they are lower than the voltage level of the available commercial motor. In addition, the battery pack and battery charge management system are needed in these systems. The system installation costs increase and the system reliability reduces because of the battery. Also, it must be operated at the maximum power point to obtain higher efficiency from system. For this purpose, maximum power point tracking (MPPT) must be performed. The system can be operated by using only the panel, motor and drive without battery pack, battery management system and boost converter. Thus, the system cost can be significantly reduced. In addition, the durability of the system will be increased by eliminating the problems such as maintenance and low life of the battery. The motor and its drive must be redesigned to operate without need the other devices. In addition, it must be controlled by a modified MPPT algorithm which can adjust the motor speed reference. In this thesis, Synchronous Reluctance Motor (SynRM) having standard motor case was designed for low voltage level which can be produced by PV panel. The motor has been optimized by using Genetic Algorithm (GA) optimization technique. Additionally, motor drive and control algorithm were designed and developed for this motor. Production costs and robustness of SynRM rotor will be much higher compared to other motors because the motor does not contain magnets and windings on its rotor. In addition, these motors have virtually constant efficiency and torque independent of the speed. An MPPT algorithm has been added to the motor drive to ensure motor to run at maximum speed continuously and analyzed in simulation environment. However, the prototype motor has been experimentally tested under low voltage level DC source. Consequently, more efficient, more compact and user friendly system has been obtained in this thesis.
Benzer Tezler
- Konform dönüşüm yöntemi kullanarak hibrit elektrikli araçlarda çift sargılı sürekli mıknatıslı elektrik makinasının tasarımının gerçekleştirilmesi
Design of a dual winding permanent magnet electrical machine for hybrid electrical vehicles using conformal mapping
MEHMET MURAT TEZCAN
Doktora
Türkçe
2015
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKAN MEŞE
- 3 fazlı aa servo motorun akıllı yöntemlerle gerçek zamanlı yörünge kontrolü
Real time trajectory control of 3 phase aa servo motor based on intelligent methods
KÜBRA BALTACI
Doktora
Türkçe
2024
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiBursa Teknik ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DAVUT ERTEKİN
DOÇ. DR. GÖKAY BAYRAK
- Değişken hızlı senkron generatör uygulamalarında anahtarlama gecikmelerinin sistemin transfer fonksiyonuna etkisi
The effect of switching delays on the transfer function of the system in variable-speed synchronous generator applications
UMUT SAĞIROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LEVENT OVACIK
- SMPS buck converter design for portable devices
Taşınabilir cihazlar için anahtarlamalı güç kaynağı tasarımı
UYSAL ERTEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü
PROF. DR. UĞUR ÇAM
- Elektrik ark fırınlarının elektrik şebekesine etkilerinin deneysel incelenmesi ve bilgisayar destekli modellenmesi
Experimental study of effects of electrical arc furnace on electric network and computer aided modeling
MUSTAFA ŞEKER
Doktora
Türkçe
2017
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİnönü ÜniversitesiElektrik-Elektronik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF MEMMEDOV