Lise öğrencilerinin ekosistem konusundaki bilişsel yapıları, algıları, duygusal semantik tutumları ve alternatif kavramlarının belirlenmesi
Determining high school students' cognitive structures, perceptions, emotional semantic attitudes and differential concepts about the ecosystem unit
- Tez No: 565184
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BAŞTÜRK KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Biyoloji Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin ekosistem kavramıyla ilgili olarak bilişsel yapılarının, algılarının, duygusal semantik tutumlarının ve varsa alternatif kavramlarının belirlenmesidir. Diğer bir deyişle lise öğrencilerinin ekosistem konusu ile ilgili bilişsel yapılarının belirlenerek, zihinsel modellerinin ortaya çıkarılması ve varsa alternatif kavramlarını belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın katılımcılarını, Konya ilinde bulunan bir Anadolu Lisesinde 2018-2019 eğitim ve öğretimini yılında öğrenim gören ve gönüllülük esasına dayanan toplam 80 öğrenci oluşmaktadır. Araştırmacı tarafından ekosistem kavramı için veri toplama aracı olarak öğrencilere kelime ilişkilendirme testi, semantik tutum ölçeği, çizme yazma tekniği ve metafor testleri şeklinde uygulanmıştır. Bu çalışma nitel ve nicel araştırma özelliğindedir. Araştırmada kelime ilişkilendirme testi, çizme yazma tekniği ve metafor için olgu bilim deseni kullanılmıştır. Bu çalışma aşağıda açıklandığı şekilde 4 kısımdan oluşmaktadır. Testin ilk aşamasında KİT uygulanmış ve öğrencilerden ekosistem anahtar kavramı için akıllarına gelen kelimeleri sıralı bir şekilde boşluklara yazmaları ve daha sonra bu yazdıkları kelimeler ile cümleler kurmaları istenmiştir. Testin ikinci kısmında ekosistem anahtar kavramı ile ilgili çizme yazma testi uygulanmıştır. Çizme yazma testi ile katılımcıların ekosistem anahtar kavramı ile ilgili ilk akıllarına gelen ögeyi çizmeleri ve çizimleri tanımlamaları istenmiştir. Çalışmanın üçüncü kısmında ise öğrencilere metafor testi uygulanmıştır. Bu kısımda öğrencilere uygulanan ekosistemi neye?.. neden? benzettikleri şeklindeki testi doldurmaları istenmiştir. Testin son kısmında ekosistem anahtar kavramı ile ilgili tutum ölçeği hazırlanmış, olumlu olumsuz sıfatlardan oluşan bu tutum ölçeğini doldurmaları istenmiştir. Kelime ilişkilendirme testiyle elde edilen veriler değerlendirildiğinde öğrenciler tarafından toplam 161 cevap kelime oluşturulmuş olup, bu cevap kelimelerin tekrarlanma sayısı 790 olarak hesaplanmıştır. Anlamsal yakınlık derecesine göre benzer olan kelimeler bir araya getirilerek kategorilere oluşturulmuştur. Tekrarlanma sayısı 1 olan cevap kelimeler kategorilere dahil edilmemiştir. Bu kategoriler,“denge-düzen”,“biyotik etmenler”,“beslenme ilişkileri”,“abiyotik etmenler”,“madde döngüleri”,“ekolojik terimler”,“ taksonomi”ve“diğerleri”olmak üzere 8 tanedir. En yüksek frekans değeri ekolojik terimler kategorisine aittir. Bu sonuç öğrencilerin ekoloji konusunda belirli düzeyde bilgi sahibi olduklarını göstermektedir. Çizme yazma tekniği ile de toplam 102 cevap kelimesi elde edilmiş olup, bu kelimeler 334 kez tekrar edilmiştir. Tekrarlanma sayıları 2 ve daha üstü olan cevap kelimelerin sayısı 52 ve frekansı 284'tür. Bu kelimelerden 5 kategori oluşturulmuş olup, bu kategoriler;“beslenme ilişkileri”,“biyotik öğeler”,“abiyotik öğeler”,“çevre sorunları”,“madde döngüleri”şeklindedir. En yüksek frekans madde döngüleri kategorisine aittir. Öğrencilerin madde döngüsü ile ilgili çizmiş oldukları şekillerin zihinlerinde oluşturdukları ekosistem anahtar kavramını tanımlamaya yönelik olduğu görülmektedir. Öğrencilerin metafor testiyle ürettikleri metaforlar incelendiğinde toplam 180 metafor yazdıkları görülmektedir. Anlamsal yakınlıklarına göre kategorize edilen bu metaforlardan toplam 9 kategori oluşturulmuştur. Toplam 9 kategoriden en yüksek frekans değeri“okul hayatına benzer olarak ekosistem”kategorisine aittir. Burada öğrenciler ekosistem konusunu daha çok devamlı içinde bulundukları okul yaşantısı ile ilişkilendirmişlerdir. Testin son kısmını ekosistem anahtar kavramı ile ilgili semantik tutum ölçeği oluşturmaktadır. Olumlu ve olumsuz sıfatlardan oluşan bu tutum ölçeği 7'li likert tipinde bir ölçektir. Hazırlanmış olan 23 maddelik ölçeğin Cronbach's Alpha değeri 0.846 olarak bulunmuş ve güvenirliğinin yeterince yüksek olduğuna karar verilmiştir. Sonuç olarak öğrencilerin büyük çoğunluğu için ekosistem ünitesiyle ilgili bilişsel yapılarının genellikle bilgi ve kavrama düzeyinde kaldığı görülmektedir. Ayrıca farklı ölçekler kullanılarak ekosistem kavramı için öğrenciler tarafından üretilen bilgiler incelendiğinde öğrencilerin akademik düzey de bilgi sahibi oldukları görülmektedir. Anahtar sözcükler; Bilişsel yapı, çizme yazma tekniği, ekosistem, metafor, duygusal semantik tutum, kelime ilişkilendirme testi.
Özet (Çeviri)
Purpose of this research is to determine cognitive structures, perceptions, emotional semantic attitudes and differential concepts gained by high school students about Ecosystem Unit. In other words, this research determines high school students about ecosystem, how deep they know about it and to unveil differential concepts if there is any existing. The candidates of this research are 80 students who are attending an Anatolian High School at Konya Province in 2018-2019 school year, and they joined by freewill. By the purpose of determining concepts, Word association test, semantic attitude test, drawing-writing technique and metaphor testing are used for data collecting. Test includes 4 parts which are stated above. This study includes both qualitve and quantative concepts. At the first stage, students are asked to write a few words in order and are asked to create sentences which are equivalent with those words about the key concept; Ecosystem. At the second part of the test, Drawing-Writing Test is applied. Students are asked to draw the first thing comes to mind and to determine what they drew about Ecosystem. At the third part, metaphor test was applied. At this test, students are asked, to what do they find similar to Ecosystem and why? At the last part, Attitude Scale test was applied. Students are asked to evaluate attitude scales which include positive and negative titles. As a result of given answers which have stated by 80 students, at the Word Association Test, in a total 161 words are repeated 790 times. They are categorized by semanticity rate and which have frequency value of 1 are de-categorized.“Biotic Agents”,“Nutrition Relations”,“Abiotic Agents”,“Substance Cycle”,“Ecologic Terminology”,“Taxonomy”and“School”and“Others”. Highest frequency rate belongs to Ecologic Terminology subject. It is understood that students have adequate knowledge on Ecologic Terminology. In a total of 102 drawing concepts are repeated 334 times. Drawings have 2 or more times repeated have a value of 52 and have a frequency value of 284 in Drawing-Writing Technique. There are 5 categories appeared. Which are“Nutrition Relations”,“Biotic Agents”,“Abiotic Agents”,“Environmental Problems”and“Substance Cycles”. Highest frequency rate belongs to the Substance Cycles Category. The shapes appear in students' minds are to determine Ecosystem key concept. There is a total of 180 metaphors appeared. Metaphors have semanticity frequency rate equal to 1, are de-categorized. In a total of 9 categories, highest frequency value belongs to“Ecosystem Which Alike School”Category. As a result, students emulate Ecosystem Concept to their Daily habitat, school. Attitude Scale test was applied as the last part. The scales have positive and negative titles are a Likert type scaling. The 23 entry scales' Cronbach Alpha value is found 0.846 and it is decided to have a reliability well enough. As a final result, for most of the students, Ecosystem unit, stayed at Knowledge and Comprehension level and it did not reach Application, Analysis, Evaluation and Synthesis levels. In addition, by using different measuring, the data created by students are investigated, it can be seen that student have a knowledge level at academic level. Keywords; Cognitive Structures, Drawing-Writing technique, Ecosystem, Metaphor, Emotional Semantic Attitude, Word Association Test.
Benzer Tezler
- Lise öğrencilerinin biyoçeşitlilik konusunda bilişsel yapılarının ve alternatif kavramlarının belirlenmesi
Determination of cognitive structures and alternative concepts of high school students on biodiversity
FATMAGÜL TÜRKTEMİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN DİNÇ
- Ortaöğretim öğrencilerinin biyolojik çeşitlilik (Biyoçeşitlilik) konusunda kavramsal anlama düzeylerinin araştırılması.
Investigation of secondary school students' conceptual understanding of the topic of biological diversity (biodiversity)
NURETTİN YÖREK
Doktora
Türkçe
2006
BiyolojiDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HASAN HÜSEYİN MERT
- Fotosentez konusunda lise öğrencilerinde karşılaşılan kavram yanılgıları üzerine araştırmalar
The Investigations into high school students'misconceptions of photosynthesis
ESRA ÖZAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
BiyolojiAtatürk ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYDAR ÖZTAŞ
- Lise öğrencilerinin çevreye yönelik bilgi ve tutumları
Environmental attitudes of secondary school students
HANİFE TANRIVERDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
BiyolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYDAR ÖZTAŞ
- İlköğretim ve lise öğrencilerinin biyoçeşitliliğin azalması ile ilgili görüşleri
Primary and secondary school students opinions towards biodiversity loss
DAVUT SOYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
BiyolojiAhi Evran Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. AHMET KILINÇ