Geri Dön

Olanak kavramı üzerine bir tartışma: Aristoteles ve Martin Heidegger

A discussion on the concept of potentiality: Aristotle and Martin Heidegger

  1. Tez No: 566464
  2. Yazar: BARIŞCAN DEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CEMAL GÜZEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bilim Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 210

Özet

Bu çalışmada, gerçekliği hesaba katmasına rağmen ona göre belirlenmeyen bir olanağın, yani“olanak olarak olanak”ın yerinin ontolojik bakımdan belirlenmesinin mümkün olup olmadığını araştıracağım. Her ontoloji araştırmasında söz konusu olduğu gibi bu araştırmada da, araştırma konusunun araştırılma gerekliliği, yapılacak felsefe tarihi çalışması sonucunda, tarihte konuyla ilgili belirlenecek olan aporia'lar üzerinden ortaya koyulacaktır. Çalışmanın giriş bölümünde ilkin, dynamis kavramının Aristoteles'le birlikte kazandığı“olanak”anlamına sahip olmadan önceki ilerleyişi; ardından, Aristoteles'in ona yüklediği olanak anlamının yarattığı güç ve“olanak”ın neden çoğunlukla gerçekliğe göre belirlenen bir unsur olarak Aristoteles'ten tarihe miras kalmış olduğu konuları üzerinde duracağım. Bunun ardından, söz konusu mirasın, Descartes, Spinoza, Hume, Kant, Hegel ve Hartmann tarafından nasıl üstlenilmiş olduğundan bahsedip tarihte, Heidegger'e gelene dek olanağın daima gerçekliğe göre belirlenen bir unsur olarak söz konusu edilmiş olmasından doğan aporia'yı açıklığa kavuşturacağım. Çalışmanın birinci bölümünde, Aristoteles'in tarihe bıraktığı olanak kavrayışı mirasını, üç katmanlı bir yer belirleme denemesi üzerinden ortaya koyacağım. İlk katmanı, Aristoteles'in aporia'larına işaret ederek sınırlarını çizdiği felsefe tarihinin topos'u; ikincisini, tarihteki aporia'ları tekrar üretmeyecek şekilde oluşturulmuş olan Aristoteles'in ortaya koyduğu yeni dizgenin topos'u; üçüncüsünü ise, Aristoteles'in bu dizgeye yerleştirdiği haliyle açığa çıkarılacak olan“olanak”kavrayışının topos'u oluşturacaktır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise, Aristoteles'in tarihe bıraktığı mirasa ilk kez sırt çeviren bir figür olarak belirmekte olan Heidegger'in, yeni olanak kavrayışını, yine üç katmanlı bir yer belirleme denemesi aracılığıyla ortaya koyacağım. İlk katmanı, Heidegger'in onlarda beliren aporia şeritleri üzerinden sınırlarını çizdiği felsefe ve bilimlerin tarihinin topos'u; ikinci katmanı, tarihin topos'unda beliren aporia şeritlerini euporia'ya ulaştıracak şekilde kurgulanmış olan Heidegger'in ortaya koyduğu önontolojik dizgenin topos'u; üçüncüsünü ise, bu dizgede kendini göstermekte olan olanak kavrayışının topos'u oluşturacaktır. Sonuç bölümünde ise, ilkin, mevcut-olana işaret eden gerçekliği tek ölçüt olarak kabul eden ontoloji geleneğinin“olanak olarak olanak”ı yakalama denemelerinin başarısız olmaya yazgılı oluşunun nedenlerine işaret edeceğim. Ardından, böylesi bir olanağın, ancak gerçekliğin zemini (olanak koşulu) olan bir unsur olarak açığa çıkan“yer olmayan yer”inin ontolojik açıdan nasıl belirlenebileceği üzerinde duracağım.

Özet (Çeviri)

In this study, I will discuss whether it is possible to ontologically determine“potentiality”that acknowledges reality but is not determined by reality, i.e.“potentiality qua potentiality”. In this research, as in any ontological research, the reason why it is worthy to study this topic will be shown by discussing the aporias related to the topic in the history of philosophy. In the introduction chapter, I will firstly examine the development of the notion of dynamis before Aristotle assigned it a“potentiality”meaning. Then, I will discuss the power that arises from the“potentiality”meaning assigned by Aristotle to dynamis and the reason why potentiality has been mostly regarded as something determined by reality in the history of philosophy after Aristotle's new approach to the notion. Later, I will discuss how this new approach has been taken over by Descartes, Spinoza, Hume, Kant, Hegel and Hartmann, and the aporia arising from the understanding of potentiality as something determined by reality in the history until Heidegger. In the first chapter, I will examine Aristotle's understanding of potentiality by determining its place in three layers. The first layer is the topos of the history that Aristotle showed its limits by referring its aporias. The second layer is the topos of Aristotle's new system that is built in the way that it would not reproduce these aporias in the history of philosophy. The final one is the topos of Aristotle's understanding of potentiality in his system. In the second chapter, I will discuss the new understanding of potentiality developed by Heidegger, who first refused Aristotle's approach in the history, again by determining its place in three layers. The first layer is the topos of the history of philosophy and science that he showed their limits by referring their aporias. The second layer is the topos of Heidegger's pre-ontological system that he developed by denying these aporias to reach euporia. The final one is the topos of Heidegger's understanding of potentiality in his system. In the conclusion chapter, I will first demonstrate the reasons why the attempts of the ontological tradition, which understands reality that refers to“objective presence”as the only criteria, at capturing“potentiality qua potentiality”are destined to fail. Then, I will discuss how the (non)place of such potentiality, which is the ground (i.e. the pre-requisite) of reality, can be ontologically determined.

Benzer Tezler

  1. Happiness as a (Moral/Ethical) Promise: Aristotle and Nietzsche

    Ahlaki veya etik bir vaat olarak mutluluk: Aristoteles ve Nietzsche

    ECE UZCAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Felsefeİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Kültürel İncelemeler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP TALAY TURNER

  2. Le bonheur le travail et les choix dans l'ethique

    Etikte mutluluk iş ve seçimler

    YILDIZ GÜL HACIEVLİYAGİL CÜCELOĞLU

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2016

    FelsefeGalatasaray Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖMER AYGÜN

  3. Dünya yurttaşlığının olanaklılığı: Kozmopolitanizm

    The possibility of the world citizenship: Cosmopolitanism

    PINAR ALYAĞUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    FelsefeAkdeniz Üniversitesi

    Felsefe Bölümü

    PROF. DR. HASAN ASLAN

  4. Fârâbî, İbn Sînâ ve İbn Rüşd'de estetik

    Aesthetics in al-Farabi, Ibn Sina and Ibn Rushd

    AYŞE TAŞKENT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    FelsefeMarmara Üniversitesi

    İlahiyat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLHAN KUTLUER

  5. Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present

    Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze

    SALİH AHMED MAHAMMODA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSA KORKMAZ