Geri Dön

Muhammed b. Ahmed et-Tarsûsî'nin Miftâh li-Hulâsati'l-Miftâh adlı eserinin tahkik ve tahlili

The İnvestigation and Analysis of The Work Called Miftâh li- Hulâsat al-Miftâh by Muhammad b. Ahmad at-Tarsûsî

  1. Tez No: 570969
  2. Yazar: ADEM DOĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NUSRETTİN BOLELLİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bingöl Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 351

Özet

Hicrî yedinci asırda Ebû Yaʿkûb Yûsuf es-Sekkâkî''ninMiftâḥu'l-ʿulûm adlı eserini ortaya koymasıyla birlikte belâğat tarihinde yeni bir sürece girilmiştir. Bu süreç; özgün eserler ortaya koymaktan ziyade daha önce yazılmış bir esere telhîs, şerh ve hâşiye yazma şeklinde kendini göstermiştir. Benzer özellikler etrafında kümelenen bu çalışmalar mantık ve felsefenin etkilerinin açık bir şekilde görüldüğü“meşârika”ekolü adı altında sistemleşmiş ve etkileri Anadolu'ya kadar yayılmıştır. Bu ekolün Anadolu'daki temsilcilerinden biri de Miftâḥ li-Ḫulâṣati'l-Miftâḥadlı eseriyle Muhammed b. Ahmed et-Tarsûsî olmuştur. Miftâḥu'l-ʿulûmadlı eser göz önünde bulundurularak meydan getirilen bu eser bu çalışmanın ana konusunu teşkil etmektedir. Yazma halinde olan eserin Süleymaniye Kütüphanesi, Milli Kütüphane, Konya Yazma Eserler Kütüphanesi gibi kütüphanelerde bulunan beş adet nüshasına ulaşılmış, bunlardan üç tanesi göz önünde bulundurularak tahkîk çalışması yapılmıştır. Bu eserin tahkîk ve tahliliyle, bir taraftan“meşârika”ekolünün Anadolu'daki etkileri tespit edilmeye çalışılırken diğer taraftan yazma halinde olan eserin ilim dünyasına kazandırılması amaçlanmıştır. Bu çalışma sonucunda Miftâḥ li-Ḫulâṣati'l-Miftâḥadlı eserin daha önce“meşârika”ekolü çerçevesinde yazılan eserlerin bir tekrarı ve es-Sekkâkî ile başlayan donuklaşma sürecinin bir devamı olduğu görülmüştür.

Özet (Çeviri)

In Hijri seventh century, it has been entered a new period referring dulling in the history of rhetoric with Ebu Ya'kub Yusuf es-Sekkaki's revealing his work called Miftâh al-Ulum. This process has shown itself by epitomizing, expounding and writing annotations to a work written before rather than producing original work of art. The studies that could not go beyond the repetition of each other have become systematized under the name of“meşarika”school in which the effects of logic and philosophy are clearly seen and its effects have spread up to Anatolia. Ahmed et-Tarsusi has been one of the representatives of this school in Anatolia with his work called Miftâh li- Hulâsat al-Miftâh. This work which is produced by considering the work called Miftâh al-Ulum constitutes the main subject of this study. Five copies of this manuscript has been reached in the libraries such as Suleymaniye Library, The National Library and Konya Manuscript's Library and the investigation study has been done by considering three of these copies. While on the one hand trying to determine the effects of“meşarika”school in Anatolia with the investigation and analysis of this work, on the other hand it has been aimed to bring this work which is in a manuscript form to the science world. As a result of this work, it has been seen that the work called Miftâh li- Hulâsat al-Miftah is a repetition of the works written in the framework of“meşarika”school and a continuation of the dulling process started with es-Sekkaki.

Benzer Tezler

  1. مفتاح خلاصة المفتاح للشيخ محمد بن أحمد بن محمَّد الطرسوسي دراسة وتحقيقاً

    Tarsuslu Muhammed bin Ahmed bin Muhammed'in 'Miftahu Hulaseti'l-Miftah' isimli elyazmasının tahkik ve incelenmesi

    ALİ FALİH HASAN HASAN

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAİBA FARHAT

  2. İhyâü Ulûmi'd-dîn ve Kimyâ-yı saʿâdet bağlamında Gazzâlî'nin dini düşünce sisteminde Kur'ân ve tilavet

    The Qur'an and Tilawat in al-Ghazali's System of Religious Thought in the context of Iḥyā′ 'Ulūm al-Dīn and Kīmīyā-yi Sa'ādat

    AYŞE RUMEYSA DÜMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MÜNTEHA MAŞALI

  3. Bir şehir tarihçisi Matarî ve et-Ta'rîf adlı eseri

    An urban historian Matarî and his work named al-Ta'rîf

    ABDULKERİM DİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinMarmara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATIMATÜZ ZEHRA KAMACI PEKGEÇGİL

  4. دراسة وتحقيق)من اللوحة)1/أ( إلى اللوحة)56/أ( من المخطوط شرح أبيات الكشاف للزمخشري ألحمد بن محمد بن حسني الطبي

    Ahmed b. Muhammed b. Hasenî et-Tıbbî'nin Şerhu Ebyati'l-Keşşafli'z-Zemahşerî adlı yazma eserin tahkiki ve incelenmesi (A/1-A/56)

    MUHAMMED SAHLAN

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu Üniversitesi

    Arap Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULGHAFOUR ALSAYADY

  5. المختصر الراشف من زلال الكاشف للإمام التاذفي (705 هـ) من أول سورة الحج إلى آخر سورة النمل ( دراسة وتحقيق )

    Almuhtasar alraşıf fi zilal alkaşif- Hac Suresi'nin başlangıçından Neml Suresi'nin sonuna kadar (Çalışma ve inceleme)

    ABDULLAH AHMED OGLAH AL-ALI

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ Abdulsalam Yousuf Essa AL-YAGOOB