Türkiye'de kırmızı et sektörü ve geleceğe yönelik üretim ve tüketim dengesinin analizi
Red meat sector and equilibrium of production and consumption analysis for the future in Turkey
- Tez No: 572685
- Danışmanlar: PROF. DR. TURAN BİNİCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Ziraat, Economics, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Beslenme düzeyi, küresel ekonomik gelişmeler neticesinde ülkelerin gelişmişlik düzeylerini ortaya koyan bir faktör haline gelmiştir. Hayvansal kaynaklı gıdalar yeterli ve dengeli beslenmede içerdiği protein değeri itibariyle ciddi bir rol üstlenmektedir. Bu yönüyle insan bedeninin dengeli beslenmesinde gerekli olan proteinin en az %50'sinin ve ihtiyaç duyulan kalori miktarının %25'inin hayvansal kaynaklı gıdalardan sağlanması zorunluluğu vardır. Türkiye'de kişi başına protein ihtiyacının yalnızca %29'luk bölümü hayvansal kaynaklı gıdalardan temin edilmektedir. Ülke nüfusunun dengeli ve yeterli beslenebilmesi için et ve et ürünlerinin üretiminin artırılması ve sürdürülebilirliği büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada Türkiye'de mevcut kırmızı et sektörü dikkate alınarak yeterli ve dengeli beslenme kriterlerine uygun bir tüketimin gerçekleştirilebilmesi için gereken talep miktarını karşılayacak üretim arzının ne olması gerektiği, geleceğe yönelik kırmızı et üretim ve tüketim tahminleri ile ülke hayvancılığının kendine yeterli bir düzeye ulaşılabilmesi için politika geliştirilmesine yardımcı olmak amaçlanmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirmesinde oran, endeks ve karşılaştırmalar kullanılmıştır. 1990-2018 yıllarına ait zaman serilerindeki değişmeler dikkate alınarak gelecek tahminleri yapmak için ise trend analizi ve Box-Jenkins yönteminden (ARIMA) yararlanılmıştır. Bu kapsamda; hayvan varlığı, kesilen hayvan sayıları ve üretilen kırmızı et miktarı için TÜİK ve FAO, dış ticaret verileri için FAO ve UN Comtrade, canlı hayvan ve kırmızı et fiyatları için TÜİK, kırmızı et tüketimine ait veriler için ise OECD veri tabanlarından yararlanılmıştır. Politikalar ve desteklemelere yönelik olarak kurumlarca hazırlanan raporlar ve taranan literatürlerden elde edilen ikincil veriler kullanılmıştır. Türkiye'de mevcut kırmızı et üretiminin büyük bir bölümünü sığır eti oluşturmakta ve her geçen yıl artan besilik sığır ve kırmızı et ithalatı ile mevcut üretim desteklenmeye çalışılmaktadır. Kısa vadeli bir çözüm olan ithalat ülke hayvancılığını daha da dışa bağımlı hale getirmektedir. Analizler neticesinde elde edilen gelecek öngörüleri üretim ve tüketim arasındaki açığın yakın zamanda kapatılamayacağını ortaya koymaktadır. Kırmızı et açığının kapatılmasında yegane çözüm sürdürülebilir kalkınmadır. Mevcut durumda ithalat rejiminde radikal değişikliklerin yapılması piyasa koşulları açısından risk taşımaktadır. Bu nedenle ithalat rejiminde kademeli değişikliklerin yapılması ve ülke içerisindeki üretimin desteklenerek kalkındırılması gerekmektedir. Geçmişten günümüze uygulanan politikaların en büyük eksiklikleri denetim, prosedürlerin çokluğu ve kaynak israfıdır. Benzer durumların yaşanmaması adına yapılacak desteklerde üreticilerin sosyo-demografik özelliklerini dikkate alacak saha çalışmalarının destekleme öncesi yapılması, desteklemelerin öncelikle gelir seviyesi yüksek olana değil deneyimli olan çiftçiye verilmesi gerekmektedir. Bu sayede hayvancılık sektörü iyileştirilebilir, kırsal kalkınmaya katkı sağlanmış olur ve aile işletmelerinin yerini iktisadi işletmeler almış olacaktır.
Özet (Çeviri)
The level of nutrition has become a factor in the development of countries as a result of global economic development. Foods of animal origin play a significant role in adequate and balanced nutrition due to the protein content it contains. In this respect, it is compulsory that at least 50% of the protein required for the balanced nutrition of the human body and 25% of the required calorie amount must be provided from foods of animal origin. Only 29% of the protein needs per capita in Turkey are obtained from foods of animal origin. Increasing the production and sustainability of meat and meat products is of great importance for the balanced and adequate nutrition of the country's population. In this study, considering the current red meat sector in Turkey, how much the supply of production should be in order to meet appropriate amount of consumption for adequate and balanced nutrition criteria, with red meat production and consumption forecasts for the future it is aim to help the development of policies to reach a self-sufficient level in the country's animal production. Ratio, index and comparisons were used in the evaluation of the obtained data. The trend analysis and Box-Jenkins method (ARIMA) were used to make future forecasts considering the changes in the time series of 1990-2018. In this context: TUIK and FAO databases were used for livestock, number of slaughtered animals and amount of red meat produced, FAO and UN Comtrade databases were used for foreign trade, TUIK database were used for livestock and red meat prices, OECD database were used for red meat consumption. Secondary data obtained from the reports prepared by the institutions and the literature reviewed were used for the policies and supports. A large part of the red meat production in Turkey is composed of bovine meat and its supported by increasing imports. Import, which is a short-term solution, makes the livestock of the country dependent on outside resources. Future forecasts as a result of the analysis show that the gap between production and consumption cannot be closed in short term. Sustainable development is the only solution to the remove of red meat gap. In the current situation, radical changes in the import regime carry risks in terms of market conditions. Therefore, gradual changes should be made in the import regime and production within the country should be supported and developed. The biggest deficiencies of the policies implemented from past to present are the audit, the abundance of procedures and waste of resources. In order to avoid similar incidents, field studies that take into account the socio-demographic characteristics of the producers should be carried out before the support and the support should be given to the experienced farmers and not to the high income level. In this way, the livestock sector can be improved, rural development will be contributed and family enterprises will be replaced by economic enterprises.
Benzer Tezler
- Türkiye'de kanatlı et sektörünün ekonomideki yeri ve gelecek projeksiyonu ile incelenmesi
Position of poultry sector in Turkey's economy and evaluation with future projection
RECEP MUSTAFA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Ekonomiİstanbul Gelişim ÜniversitesiEkonomi Finans Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE ERGÜVEN
- Kırmızı et mamülleri imalat işletmelerinin ekonomik analizi ve sektöre ilişkin sorunların tespiti
Economic analysis of the red meat products manufacturing enterprises and the determination of the problems related to the sector
MURAT POLAT
Doktora
Türkçe
2018
Veteriner HekimliğiAnkara ÜniversitesiHayvan Sağlığı Ekonomisi ve İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ CEVGER
- Türkiye'de hayvancılık ve kırmızı et sektörü: Mevcut durum ve politikalar
Red meat and livestock sector in Turkey: Present situation and policies
DEMET SEYFİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA NECAT ÖREN
- TR83 bölgesi'nde kırmızı et arzını etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Determination of factors affecting the red meat supply in the TR83 region
BERRİN DAL
Doktora
Türkçe
2022
EkonomiTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL KIZILASLAN