Sakarya İli- Kaynarca ilçesi kilim dokumacılığının günümüzdeki durumu
Current situation of Kilim weaving in Sakarya Province-Kaynarca District
- Tez No: 573716
- Danışmanlar: PROF. KADRİYE DİDEM ATİŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Sanat Tarihi, Crafts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Sakarya, Geleneksel Dokuma, Kilim, Motif, Teknik, Sakarya, Traditional Weaving, Rug, Motif, Technic
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Geleneksel Türk El sanatlarımızdan, kirkitli dokumalar Orta Asya'dan Anadolu'ya konar-göçer aşiretler tarafından taşınmıştır. Geçmişte yatak örtüsünden beşiğine, tuz torbasından yer yaygısına kadar kilim dokuma tekniği ile üretilen ürünler, hemen hemen ülkemizde her bölgede yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Tarihsel süreç içinde kilim üretiminin yapıldığı yerlerden biri de Sakarya iline bağlı Kaynarca ilçesidir. Kaynarca ilçesinde kilim dokuma sanatını başlatan kişiler yerli halk“Manav”olarak da bilinen kişilerdir. Ne yazık ki Kaynarca kilimlerinin günümüzde ki üretimi bitmiş durumdadır. Kilim üretiminin yapıldığı köylerde dahi kilim bulmak artık çok zordur. Kaynarca ilçesinde dokunmuş olan kilimler genellikle yer yaygısı olarak kullanılmak için dokunmuştur. Dokumalar aynı zamanda evlilik çağına gelmiş gençlerin çeyizine konulmak amacıyla da üretilmiştir. Yapılan alan araştırmasında yörede dokunmuş olan kilimlerin desen özelliklerine göre isimlendirilmiş 15 farklı kilim türüne rastlanmıştır. Bunlar; halı-kilim, kandilli kilim, çubuklu, çöp kilimi, yeşilli, pulluk, naktarlı, kilim, küplü kilim, iriağaç, yarımdünya, nakışlı, güllü, parmaklıdır. Bu kilimlerde kullanılmış olan desenler bitkisel ve geometrik temele dayanmaktadır. Motiflerin nereden esinlenildiği ve anlamlarının ne olduğu ile ilgili bilgi verebilen kişiler çok azdır. Kaynarca ilçesinde dokunmuş olan kilim örneklerinde kullanılan teknik; ilikli kilim tekniğidir. Dokumalarda atkı ve çözgü ipi olarak keten ve yün ipi kullanılmıştır. Kilimlerin eni minimum 106cm. ile maksimum 256cm. arasında değişmektedir. Boyları ise; minimum 261cm ile maksimum 363cm arasında değişmektedir. Yörede dokunan kilimlerde kullanılmış olan zemin ve bordür motiflerinde kırkayak, sivişme, sığırsidiği, naktarlı, pulluk, parmaklı, yol, iri ağaç, çiçek, beşparmak, şişe, yeşilli, gül, küplü gibi isimler kullanılmıştır. Sakarya ili Kaynarca ilçesi kilim dokumacılığının geçmişi baz alınarak günümüze kadar bozulmadan gelebilen kilimlerin örneklerinin teknik ve desen özelliklerinin analizi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
From our traditional Turkish handicrafts, the dirt-bearing weavings were carried by the nomadic tribes from Central Asia to Anatolia. In the past, from the bed cover to the cradle, from the salt bag to the floor spread rug weaving technique produced products, almost in our country is facing the danger of extinction in every region. One of the places where kilim production is made in the historical process is the Kaynarca district of Sakarya province. The people who started the art of kilim weaving in Kaynarca district are also known as sanat Manav im. Unfortunately, the production of Kaynarca rugs is finished. It is very difficult to find rugs even in the villages where rugs are produced. The rugs woven in the district are usually woven to be used as a floor spread. Weavings were also produced to be put into the dowry of young people who have come to the age of marriage. In the field research, 15 different rugs were named according to the pattern characteristics of the rugs woven in the region. These; carpet-rug, kandilli rug, barred, garbage rug, green, plow, naktarlı, rugs, cubic rugs, wood, halfworld, embroidery, roses, fingered. The patterns used in these rugs are based on herbal and geometric foundations. There are very few who can give information about where the motifs are inspired and what their meaning is. The technique used in kiln samples woven in Kaynarca district; marbled rug technique. Flax and wool rope are used as weft and warp yarn in weaving. The width of the rugs is 106cm. with a maximum of 256cm. between. Their length; minimum between 261cm and maximum 363cm. In the floor and border motifs used in the rugs woven in the region, names such as centipedes, wings, fit, naktar, plow, fingered, road, big tree, flower, fivefinger, bottle, green, rose, cubed were used. In Kaynarca district of Sakarya province, the technique and pattern characteristics of the rugs that can come without any deterioration based on the history of kilim weaving have been analyzed.
Benzer Tezler
- Sakarya ili Kaynarca ilçesi kilim dokumaları ve yeni tasarımlar
Sakarya province Kaynarca district rug weavings and new designs
İLKER ÖZTÜRK
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2018
El SanatlarıGazi ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SEMA TAĞI
- Sakarya ili, Oflak Dağı amerobelboid ve gustavioid (Acari:Oribatida) türleri üzerine sistematik araştırmalar
Sistematic investigations on amerobelboid and gustavioid (Acari: Oribatida) species in Sakarya province, Oflak Mountain
ŞAHİN YELEK
- Sakarya ili Kaynarca ilçesi ağzı (inceleme-metin-sözlük)
An Accent study of the town, Kaynarca in Sakarya
İSMAİL TEKDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Halk Bilimi (Folklor)Sakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ZİKRİ TURAN
- Lise öğrencilerinin İngilizce dersi ile ilgili özyeterlik inançlarının ölçülmesi (Sakarya ili Kaynarca ilçesi örneği)
Surveying the high school students' English lesson self efficacy (Kaynarca district sample)
MEHMET AYKUT BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SUBHAN EKŞİOĞLU
- Ortaokul matematik öğretmenlerinin ders süreçlerinde kullandıkları geri bildirimlerin sınıf düzeyine göre incelenmesi
Examination of secondary school mathematics teachers' feedbacks used in lesson processes according to grade levels
ELİF KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELEK MASAL