Patara antik kenti, yeraltındaki, roma villalarının jeofizik (elektrik özdirenç yöntemi tomografi tekniği ve yer radarı) ile belirlenmesi
The determination of underground roman villas by geophysical methods (electrical resistivity tomography and ground penetrating radar) in patara antique city.
- Tez No: 575082
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ALİ KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uygulamalı Bilimler ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Arkeolojik kazılarda, yeraltındaki arkeolojik yapı kalıntılarının araştırılmasında karşılaşılan en büyük sorun; yapı kalıntılarının yer ve derinliklerinin bilinmemesidir. Bu sorun arkeolojik kazılara ekonomik anlamda maliyet ve kazı sürecine zaman eklenmesi demektir. Ekonomik ve zaman kayıplarının üstesinden gelmek için arkeoloji biliminin en büyük destekçisi, arkeometri kapsamında, jeofizik mühendisliği araştırmalarıdır. Hasarsız, tahribatsız ve kazısız özellikleri ile jeofizik yöntemlerin arkeolojik yapı kalıntılarının araştırılmasında kullanımı 1940'lı yıllarda başlamaktadır. Günümüzde jeofizik alet teknolojisindeki hızlı gelişmelere paralel olarak çok hızlı veri toplanması, toplanan verilerin işlenmesinde bilgisayar kapasitesi ve hızındaki gelişmelerle 2B ve 3B ters çözüm ve modelleme yazılımlarının hızlı olarak çalıştırılması arkeolojik yapı kalıntılarının araştırılmasında jeofizik yöntemleri, arkeolojik kazının standardı haline getirmiştir. Bu çalışma, Antalya ili Kaş ilçenin sınırları içerisinde yer alan Patara Antik Kenti'nde yürütülen ve yeraltındaki Patara Villalarının bulunduğu düşünülen bölgede gerçekleştirilen elektrik özdirenç tomografi (ERT) uygulaması ile arkeolojik yapı kalıntılarının olası yerlerini ve villalara ait izlerin belirlenmesini kapsamaktadır. Çalışmada Yerradarı (GPR) yöntem sonuçlarından da yararlanılmıştır. Birbirine paralel profiller boyunca yapılan ERT ölçümleri sonucu elde edilen verilerinin ters çözümü; düzgünlük-kısıtlı doğrusallaştırılmış en-küçük kareler yöntemini kullanan ERTInv2D yazılımı ile gerçekleştirilmiştir. Ters çözüm sonuçlarının 3B hale getirilerek hava fotoğraflarındaki konumlarına yerleştirilerek herhangi bir arkeolojik kazı işlemi gerçekleştirilmeden alanın yer altı görüntüsünün ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma alanının GPR ve ERT çalışmaları sonucu elde edilen yeraltı görüntülerinde insan yapımı olabileceği açıkça görülen geometrik formda izler gözlemlenmiştir. Belirtilerin boyutları, bunların Villalara ait izler olabileceğini göstermektedir. Belirtilerin 0.50 m derinlik seviyelerinden sonra gözlenmesi, araştırma alanında halen yapılan tarımsal faaliyetlerle ilgili olmalıdır. Bu nedenle araştırma alanının kamulaştırılmamış olması ve hali hazırda tarım faaliyetlerinin sürdürülmesi göz önünde bulundurularak belirlenen olası yapı kalıntılarının koruma altına alınması ve arkeolojik kazısının ilerleyen süreçlerde gerçekleşmesi beklenmektedir. Jeofizik yöntemlerin arkeolojik yapı kalıntılarının araştırılmasında kullanılması ile elde edilen sonuçlar; arkeoloji bilimi ve kültürel mirasın korunması açısından jeofiziğin önemli katkıları olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
In archaeological excavations, the utmost problem in researches to come up aganist not to know positions and depths of archaeological building remains underground. This means to add cost in economic way and time to duration of excavation. To compensate the loss of economic and time failure in archaeometry coutent geophysical engineering researches assist. Archaeological building remains was begun to research by geophysical methods with non-invasive, non-destructive and trenchless propeties in1940's. Today beign developed geophysical device technology and inversion of 2D, 3D software and modelling with computer development of capacity in processing total datum rapidly provided geophysical methods are standardized to do research on archaeological building remains in archaeological excavation. The present study contains application of Electrical resistivity tomography (ERT) and determination of villas and probable positions of archaeological building tracks in the Patara ancient city located in Kaş/Antalya. Besides all in the study the results of ground penetrating radar (GPR) methods are used. ERT measurings are made along parallel profiles each other that obtain inversion routine that substantiate smoothness constrained least squares method is made by ERTInv2D software. Aimed to expose subterra neanimage of field without archaeological excavation prosess, inversion routine results are transferred 3D and set in their positions at air photos. According to GPR and ERT results in field; are obtained in subterranean images that in the geometrical forms of human made are observed. Dimensions of the indicate tracks likely villas. After 0.50 m depth indicators should be agriculture activity in field the present day. Due to not to expropriated in field and is still made agriculture activity here; probable building and remain should be protected and archaeological excavation is expected to occur in forthcoming days. The results obtained via archaeological building remains researches in geophysical methods contributed how geophysical play a role in protecting culturel heritage and science of archaeology.
Benzer Tezler
- Patara Liman Caddesi sikkeleri
Patara Harbor Street coins
BURCU DAMA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeolojiAkdeniz ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAVVA IŞIK
DOÇ. DR. DİNÇER SAVAŞ LENGER
- Patara lahitleri
Sarcophagi of Patara
ŞAFAK MEDİNE TÜRKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ArkeolojiAkdeniz ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEVKET AKTAŞ
- Patara antik kenti M53 anıt mezarı koruma ve sunum önerisi
Conversation and presentation proposal for M53 monumental tomb in patara ancient city
BERNA KATMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KORAY GÜLER
- Patara Tepecik yerleşimi gynaikonitis pişmiş toprak figürinleri
Terracotta figurines found in the gynaeconitis at Patara Tepecik Settlement
SUZAN BOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Arkeolojiİzmir Demokrasi ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FEYZULLAH ŞAHİN