Sosyal fayda odaklı tasarım yaklaşımı: Önemsiyoruz sosyal girişimi örneği
Social benefit oriented design approach: Example of social enterprise 'Önemsiyoruz'
- Tez No: 575508
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SELDA KOZBEKÇİ AYRANPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
Tasarım disiplininin; değişen sosyal, ekonomik ve çevresel koşullar sonucunda; biçim, işlev ve kullanılabilirliğin yanı sıra“anlam”olgusuna odaklandığı görülmektedir. Tasarımın, çok boyutlu ve karmaşık sosyal sorunların çözümünde bir araç olarak kullanılması, tasarım disiplininin sosyal fayda odaklı pratiklere olan katkısını tartışmaya açmaktadır. Tasarımın değişen anlamı ile birlikte; tasarımcıların rol ve sorumlulukları yeniden tanımlanmakta; tasarımcılar, sosyal ve çevresel sorunların çözümünde sorumluluk almaya çağrılmaktadır. Bu karmaşık sosyal sorunlara yönelik nitelikli çözüm geliştirilebilmesi ise; farklı disiplinlerin tasarım sürecine katılımını ve farklı katmanlardaki tasarım kısıtlarına ortak çözüm geliştirmesini gerektirmektedir. Bu çalışmanın amacı,“sosyal fayda odaklı tasarım”yaklaşımlarının teorik ve pratik bağlamda irdelenmesi ve uygulanabilirliğinin değerlendirilmesi için Bir Kucak Oyuncak projesi kapsamında örneklenmesidir. Önemsiyoruz tarafından yürütülen Bir Kucak Oyuncak projesi kapsamında, Türkiye'de bulunan ceza infaz kurumlarında annesi ile birlikte yaşayan 0-6 yaş aralığındaki çocukların, birey olarak algılanmasını ve çevresi ile bağ kurmasını destekleyecek bir oyun kiti geliştirilmiştir. Oyun kitinin tasarım süreci; endüstriyel tasarım, tekstil ve moda tasarımı, mimarlık, grafik tasarım, pazarlama yönetimi ve ruh sağlığı alanında çalışan 8 uzmanın katılımı ile gerçekleşmiştir. Farklı disiplinlerin katılımı ile yürütülen bu işbirlikçi tasarım sürecinde; verinin toplanması ve toplanan verinin problemlerle ilişkilendirilmesi için literatür taraması ve saha çalışmaları gibi yöntemlerden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda; tasarımın toplumda görünür olmayan bir ihtiyaca yönelik geliştirebilecek çözümler bakımından önemli bir girdi sağladığı anlaşılmıştır. Sosyal sorunların çözümüne odaklanan tasarım pratiklerine, uzmanların yanı sıra; kamu, özel sektör ve sivil toplum alanlarının dâhil edilmesi gerektiği saptanmıştır. Çalışmanın, farklı disiplinlerden gelen profesyoneller ve kamusal alanda gerçekleştirilmesi hedeflenen sosyal fayda odaklı tasarım pratikleri için örnek teşkil edeceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Social, economical and environmental alterations in the society resulted in the field of design to focus on“meaning”phenomenon in addition to form, function and utility. The use of design as a tool in obtaining solutions to multidimensional and complex issues brings out the discussion of design's contribution to social benefit practices. With the change of design's meaning; roles and duties of designers are also re-defined; the designers are invited to take responsibilities in the process of obtaining solutions for social and environmental problems. Well-established solutions to complex problems require different disciplines' involvement and contributions in the process of obtaining a joint solution for the design's constraints. The aim of the current study is to evaluate the theoretical and practical applications of“Bir Kucak Oyuncak”Project as an example of“social benefit oriented design”. Bir Kucak Oyuncak Project, created and carried out by Onemsiyoruz, aimed to develop a play-kit contributing to the“social interaction need”and“to be counted as an individual need”of 0-6 aged children who live with their imprisoned mothers in Turkey. 8 professionals including industrial designers, textile and fashion designers, architects, graphic designers, marketing managers and mental health professionals participated in the process of designing the kit. With the collaboration of different disciplines in the process of design; gathering data, literature review for the association of data with the problems as well as field study were performed. The result of the study indicates the significant contribution of design in terms of developing solutions for unsatisfied needs of the society. It was found that in the practices of design that focus on resolving social problems; in addition to the professionals from different disciplines, the involvement of public institutions, private sector and non-governmental organizations are essential. Current study is considered to represent an example for future social benefit based design practices including professionals from different disciplines and public institutions.
Benzer Tezler
- Sosyal fayda odaklı tasarımda endüstriyel tasarımcının rolleri:Türkiye'deki sosyal girişimlerde çalışan endüstriyel tasarımcılar üzerine bir analiz
Roles of industrial designers in social benefit- oriented designan analysis on industrial designers who working in the social enterprises in Turkey
OKŞAN EYLÜL DANIŞMAN AKTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Endüstri Ürünleri TasarımıMarmara ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. DR. HALE GEZER
- Investigating design for social innovation through business models in rural India: A model proposal for developing countries
Kırsal Hindistan'da iş modelleri ile sosyal yenileşim için tasarım incelemesi: Kalkınmakta olan ülkeler için bir model önerisi
SERKAN BAYRAKTAROĞLU
Doktora
İngilizce
2014
Ekonomiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEÇİL ŞATIR
DOÇ. DR. ALİYE AHU AKGÜN
- Tasarım odaklı düşünme eğitiminin uzaktan öğretiminde öğrenen görüş ve deneyimleri
Learner overviews and experiences in distance education of design thinking
CAN GÜVENİR
Doktora
Türkçe
2024
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE HÜMANUR BAĞLI
- Inviting ethnographic conversations to inspire design: Towards a design research method
Tasarıma esin kaynağı olan etnografik anlatılara davet: Bir tasarım araştırma yöntemi
ÖZGE ÇELİKOĞLU
Doktora
İngilizce
2015
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEBNEM TİMUR ÖĞÜT
PROF. DR. KLAUS KRIPPENDORFF
- Eğı̇tlence kavramı ve bu kavramın müze ve merkezlerdekı̇ eğı̇tı̇m eksenı̇nde kullanıcı deneyı̇mı̇ ı̇le etkı̇leşı̇m odaklı dı̇sı̇plı̇nlerarası tasarım krı̇terlerı̇
User experience and interaction centered interdisciplinary design criteria on education of edutainment axis in museums and cultural centers
MEHMET SİNAN YUM
Doktora
Türkçe
2020
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAADET AYTIS