Bizans mimarlığında kapalı Yunan Haçı plan şeması
The Inscribed- Cross plan in Byzantine architecture
- Tez No: 576230
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇEN KURTULUŞ ÖZTAŞKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Pamukkale Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 225
Özet
Bizans mimarisinde birçok farklı plan şeması uygulanmıştır. Özellikle Orta Bizans döneminden itibaren Kapalı Yunan Haçı plan tipinin sıkça yapılarda uygulandığı görülmektedir. Bu plan tipine sahip olan yapılar, dikdörtgen bir zemin planı üzerinde yer almakta; yapının merkezinde dört serbest destek üzerine oturan, pandantif geçişli kubbeli bir bölüm, kubbenin dik eksenlerinde bulunan haç kolları tonoz örtülü olup, çapraz eksenlerinde bulunan köşe odaları tonoz veya kubbe ile örtülüdür. Yapılar genel olarak pramidal bir fonksiyona sahiptirler. Planın ortaya çıkması konusunda liturjik ihtiyaçları ve dönemin mimarisinde estetik ihtiyaçları da gözeterek oluşturulduğu söylenebilir. Kapalı Yunan Haçı planı farklı biçim ve tiplerde görülmektedir. Farklı araştırmacılar tarafından sütun sayılarına göre, naos ve bema ilişkisine göre farklı tipoloji önerileri getirilerek plan tipi araştırılmıştır. Ek olarak bu plan tipinin kökeni, gelişimi, ilk örnekleri ve çeşitlemeleri hakkında da farklı görüşler öne sürülmektedir. Tez kapsamında Kapalı Yunan Haçı plan şemasında olan kiliseler toplu bir çalışma olarak detaylı bir şekilde incelenmiş olup yeni bir tipoloji önerisi getirilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Many different plan schemes were applied in Byzantine architecture. Especially since the Middle Byzantine period, it is seen that the Inscribed- Cross Plan type is frequently applied for he churches. The structures are located on a rectangular floor plan, a domed section with pendants on four free supports in the center of the naos, the vaulted cross arms on the vertical axes of the dome, and the corner rooms on the cross axes are covered with vault or dome. Churches generally have a pramidal structure. I can be said that the plan was created by considering the liturgical needs and aesthetic needs in the architectureof the period. The inscribed- cross plan is seen in different forms and types. Different typology suggestions were made by different researches according to the number of columns and the relation between naos and bema. In addition, there are different vievs on the origin, chronology, development and variations of the plan type. In the scope of the thesis, the churches in the Inscribed- Cross Plan scheme were examined in detail as a collective study and a new typology proposal was proposed.
Benzer Tezler
- 11.-15. yüzyıllar arasında Bizans mimarlığında Aristokrat konutları
Byzantine aristocratic housing architecture: From the eleventh to the fifteenth century
LINA MARIA RAMIREZ RESTREPO
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sanat TarihiAkdeniz ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURCU CEYLAN DUGGAN
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Bizans mimarlığında müjde sahnesinin yeri
The place of the annunciation scene in Byzantine architecture
SEDAT BORNOVALI
- Makedonya Hanedanlığı dönemi kilise mimarisinde mekân analizi
Spatial analysis of church architecture in the period of the Macedonian Dynasty
MERVE TUNCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sanat TarihiAkdeniz ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURCU CEYLAN DUGGAN
- Ankara'daki Türk Dönemi yapılarında devşirme malzeme kullanımı
Re-used architectural materials i̇n the monuments of Turkish era in Ankara
CEREN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sanat TarihiAnkara ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZİYA KENAN BİLİCİ