8. sınıf öğrencilerinin okuduğu ve dinlediği farklı türdeki metinleri özetleme becerilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
A comparative analysis of 8th grade students' summarizing skills of different types read and listened texts
- Tez No: 577075
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KENAN BULUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: 8. sınıf öğrencileri, farklı türde metinler, özetleme becerisi, Eighth grade students, different types of texts, summarizing skills
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu araştırmada, 8. sınıf öğrencilerinin dinledikleri ve okudukları metinleri özetleme becerileri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çalışmanın amacı öğrencilerin dinledikleri ve okudukları metinleri özetleme becerilerinin öğrenme alanına, metin türüne, okul başarı seviyesine, cinsiyete, aylık okunan kitap sayısına, anne eğitim durumuna, baba eğitim durumuna, ailenin aylık gelir durumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmektir. Tarama modelinde olan bu araştırmanın evrenini Muş ili Merkez ilçesindeki 8. sınıf öğrencileri, örneklemini ise aynı yerdeki dört ortaokulda öğrenim görmekte olan 190 8. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Merkez ilçedeki okullar, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan“Sınavla Öğrenci Alacak Ortaöğretim Kurumlarına İlişkin Merkezi Sınavı”nın başarı sonuçlarına göre başarı seviyesi yüksek, başarı seviyesi orta, başarı seviyesi düşük olarak üç seviyeye ayrılmıştır. Sayısal yakınlığı sağlamak için başarı seviyesi düşük ortaokullardan iki, diğer iki seviyeden birer okul belirlenmiştir. Dinleme öğrenme alanından bir hikâye edici, bir bilgilendirici; okuma öğrenme alanından da bir hikâye edici, bir bilgilendirici metin olmak üzere toplamda dört metin kullanılmıştır. Öğrencilerin bu metinlerden hareketle (dinleyerek/okuyarak) özet çıkarmaları istenmiştir. Söz konusu bu özetler çalışmanın verilerini oluşturmaktadır. Elde edilen özetler Okur (2011) tarafından geliştirilen“Özet Metinleri Değerlendirme Ölçeği”ne göre değerlendirilmiş, bunun sonucunda elde edilen veriler IBM SPSS Statistics 21.0 Programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Verilerin analizinde parametrik testlerden t-testi, One Way ANOVA kullanılmış; ayrıca frekans (f), aritmetik ortalama (X), standart sapma (S) vb.ne de bakılmıştır. Yapılan analizlerin sonuçlarına göre öğrencilerin metinleri özetleme becerilerine bakıldığında; öğrenme alanına göre dinleme becerisinin, okul başarı seviyesine göre başarı seviyesi iyi olan okulların, cinsiyete göre kız öğrencilerin, aylık okuduğu kitap sayısına göre 4 ve üzeri kitap okuyan öğrencilerin, anne eğitim durumuna göre annesi ortaokul ve lise mezunu olan öğrencilerin, baba eğitim durumuna göre babası okuryazar, lise ve üniversite mezunu olan öğrencilerin, ailenin aylık gelir durumuna göre aylık gelir durumu orta düzey olan öğrencilerin özetleme becerilerinin daha iyi olduğu ve diğerlerine göre anlamlı farklılık arz ettiği görülmüştür. Metin türüne göre ise öğrencilerin özetleme becerileri arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Bu sonuçlardan hareketle tartışma kısmında, araştırmanın bulguları benzer çalışmaların bulgularıyla karşılaştırılmış ve çeşitli değerlendirmeler yapılarak tartışılmıştır. Daha sonra Millî Eğitim Bakanlığına, öğretim programı hazırlayıcılarına, başta öğretmenler olmak üzere uygulayıcılara ve öğretmen adaylarına çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was tocomparatively analyze eighth graders' ability to summarize auditory and written texts and to determine whether summarizing skills differed by learning area, text type, school achievement, gender, number of books read per month, mother's education, father's education and monthly household income. A screening model was used. Study population consisted of eighth-grade students in the central district of the city of Muş. Study sample consisted of 190 eighth gradersof four secondary schools. According tothe achievement results of the Central Examination for Secondary Education Institutions by the Ministry of National Education, the schools in the central district are divided into three levels; high, medium and low achievement. For sample homogeneity two low achievement, one medium achievement and one high achievement schools were selected. Two auditory texts (one narrative and one expository) and two written texts (one narrative and one expository) were used. Participants were asked to summarize the texts. The summaries were thestudy data. The summaries were evaluated using the“Summary Evaluation Scale”developed by Okur (2011). Data were analyzed using the Statistical Package for Social Sciences (SPSS), version 210. A t-test and One Way ANOVA (parametric tests) as well as frequency (f), arithmetic mean (X) and standard deviation (S) were used. Participants had better listening skills than reading skills. Participants from high achievement school had beter summarizing skills than others. Participants who read 4 or more books per month had better summarizing skills than others. Participants whose mothers had a secondary or high school degree had better summarizing skills than others. Participants whose fathers were literate or had a high school or college degree had better summarizing skills than others. Participants with an average household income had better summarizing skills than others. Female participants had better summarizing skills than male participants. However, participants' summarizing skills did not significantly differ by text type. The results were discussed comparatively with those of similar studies. In conclusion, several suggestions were made for teachers, preservice teachers, those who prepare curricula and the Ministry of National Education.
Benzer Tezler
- Mavisel Yener'in 'Mavi zamanlar' adlı eserinde yer alan fiilimsilerin tespiti ve Türkçe öğretimi bakımından değerlendirilmesi
The determination of the verbals in the book of Mavisel Yener's Mavi Zamanlar and evaluating them in terms of the teaching Turkish
VAHİT KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimErciyes ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EROL AKSOY
- Ortaokul Türkçe derslerinde anlatım türlerinin yeri, önemi ve işlevleri
The importance and function of explanatory text types in Turkish lessons at secondary school
ÖZNUR AKSOY LAFÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimBaşkent ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET DEMİR
- Popüler çocuk romanlarındaki kültürel değerlerin Türkçe öğretim sürecine etkisi
The effect of cultural values in popular children novels on Turkish education process
EMİNE ÖZDEMİR ÇIRAKMAN
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT ARI
- Ortaokul öğrencileri tarafından en çok okunan çocuk kitaplarının incelenmesi
A review of children's book most read by secondry students
FATMA SAATCİ ŞENGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN UYANIK
- Fen ve sosyal bilimler lisesi öğrencilerinin astronomi & astroloji hakkındaki görüş ve inanışlarının incelenmesine yönelik kesitsel bir araştırma
A cross-sectional study on the views and beliefs of science and non-science high school students about astronomy & astrology
HANDE GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Astronomi ve Uzay BilimleriGazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UYGAR KANLI