Geri Dön

Sigaraya geri dönüşte etkili psikolojik faktörlerin incelenmesi

Investigating psychological factors that effect smoking relapse

  1. Tez No: 579531
  2. Yazar: SEDA KARAKAŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. GÖRKEM YARARBAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Uyuşturucu Alışkanlığı ve Alkolizm, Psychology, Drug Addiction and Alcoholism
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Madde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 89

Özet

Bu çalışma, sigaraya geri dönme ile ilişkili psikolojik faktörlerin incelenmesini amaçlamaktadır. Son 1 yıl içinde, 1 haftadan uzun süre sigarayı bırakmış ve daha sonra sigara içmeye geri dönmüş kişilerin stresle başa çıkma yolları, kişilik özellikleri ve kontrol odağı inançları arasındaki benzerliklerin araştırılması planlanmıştır. Sigara içmeye geri dönen kişilerin stresle nasıl başa çıktıkları, kişilik özellikleri ve iç ya da dış kontrol odağı inancına sahip oldukları analiz edilmiş ve böylece sigara içmeye geri dönen kişilerin bu alanlarda sergiledikleri ortak tutum ve davranışlar belirlenmiştir. Katılımcıların stresle baş etme yöntemlerini belirlemek amacıyla Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği (Şahin ve Durak, 1995), kişilik özelliklerini analiz etmek için Beş Faktör Kişilik Ölçeği (Horzum, Ayas ve Padır, 2017), kontrol odağı inançlarını analiz etmek için Kontrol Odağı Ölçeği (Dağ, 2002) ve nikotin bağımlılık seviyelerini ölçmek amacıyla Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testi (Uysal ve ark., 2004) kullanılmıştır. Ayrıca, katılımcılara araştırmacı tarafından hazırlanmış olan Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır. Verilerin analizinde, frekans analizi, bağımsız gruplar için t-testi, tek yönlü varyans analizi, Tukey testi ve korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Sonuçlar, cinsiyet, medeni durum, yaş, eğitim durumu gibi özellikleri ortak bazı grupların sigaraya geri dönmeyle ilişkili psikolojik faktörler açısından anlamlı farklılar gösterdiğini ortaya çıkarmıştır. Bazı gruplar için adil olmayan dünya inancı, kadercilik ve çabalamanın anlamsızlığı gibi dış kontrol odağı inancını yansıtan alt boyutlarda anlamlı farklılıkların olduğu bulunmuştur. 5 faktör kişilik özelliklerinden duygusal dengesizliği yansıtan nörotizm alt boyutunda bazı gruplar için anlamlı farklılıklar gözlemlenmiştir. Ayrıca, nikotin bağımlılığının çaresiz yaklaşım ile arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki, nikotin bağımlılığı ile dışadönüklük arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki ve nikotin bağımlılığı ile kadercilik arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Keywords; Smoking relapse; ways of coping with stress; personal traits; locus of control beliefs

Özet (Çeviri)

This study aimed to investigate psychological factors that are related to smoking relapse. We aimed to search similarities between people who attempted to stop smoking behavior in the last 1 year but relapsed, in terms of ways of coping with stress, personal traits and locus of control beliefs. To measure the participants' ways of coping with stress, we used Coping Style Scale (Şahin ve Durak, 1995). To measure the participants' personal traits, we used The Big Five Personality Traits Scale (Horzum, Ayas ve Padır, 2017). To measure the participants' locus of control beliefs, we used Locus of Control Scale (Dağ, 2002). To measure the participants' level of nicotine dependence, we used Fagerstrom Test for Nicotine Dependence (Uysal ve ark., 2004). In addition, we used Personal Information Form that was created by the researcher. To analyze data, frequency analysis, independent samples t-test, one-way analysis of variance, Tukey test and correlation analysis were used. According to the results of the study, some groups that have common features like age, gender, marital status, educational status show significant differences about some psychological factors that are related to relapse. Some groups show significant differences in“belief in fate”,“meaninglessness of the effortfulness”, and“belief in an unjust world”factors that reflect external locus of control. Some groups show significant differences in“neuroticism”trait that means individual instability. In addition, there is a significant positive relationship between nicotine dependence and“helpless style”coping. There is a significant negative relationship between nicotine dependence and“extraversion”trait. There is a significant positive relationship between nicotine dependence and“belief in fate”. Keywords; Smoking relapse; ways of coping with stress; personal traits; locus of control beliefs

Benzer Tezler

  1. Sigara bağımlılarının uzun dönemde sigara bırakma durumları üzerine ailelerinden ve sosyal çevrelerinden aldıkları desteği etkisi

    The influence of the support that smoking addicts they recieve from the family and social enviroment in the long term smoking cessation success

    ÇİĞDEM AKYÜZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Aile HekimliğiOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BEKTAŞ MURAT YALÇIN

  2. Biomass ve KOAH ilişkisinin kan gazı, yüksek rezolüsyonlu bilgisayarlı tomografi ve solunum fonksiyon testi ile araştırılması

    Başlık çevirisi yok

    İSMAİL ZEHİR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Göğüs HastalıklarıYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. BÜLENT ÖZBAY

  3. Sigara bırakma polikliniğine başvuran hastaların tedavi geri bildirimlerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the treatment feedbacks of patients who apply to smoking polyclic

    SÜNDÜS GÖRÜKMEZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEÇİL ARICA

  4. 3-10 yaş arası astımlı olgularda obezitenin impuls osilometri üzerine etkisi

    Effect of obesi̇ty on impuls osci̇llometer in asthmatic cases aged 3-10 years old

    ARZU ÇALIŞKAN POLAT

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıCelal Bayar Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZGE YILMAZ

  5. Bazı Türk ve yabancı kaynaklı sigaralarda PAH'ların tanımlanması

    Detection of PAH in Turkish and foreign cigarettes

    IŞIK ÇEPNİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1991

    Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. EKREM EKİNCİ