Çölyak hastalığı olan çocuklarda beslenme durumunun değerlendirilmesi
Assessment of nutritional status in children with celiac disease
- Tez No: 579559
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜLYA GÖKMEN ÖZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Çölyak hastalığı genetik olarak yatkın bireylerde, glutene maruziyet sonucu gelişen otoimmün aracılı, ince bağırsak mukozasının hasarı sonucu oluşan bir hastalıktır. Çölyak hastalığının tek tedavisi yaşam boyu glutensiz diyet tedavisidir. Buğday, arpa ve çavdar glutenin ana kaynaklarıdır. Bu çalışmanın amacı, çölyak hastalarının beslenme durumunu saptamak, antropometrik ölçümlerini ve glutensiz özel ürün tercihlerini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya Hacettepe Üniversitesi İhsan Doğramacı Çocuk Hastanesi Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme ünitesinde Çölyak hastalığı tanısı ile izlenen 6-18 yaş arası ek bir sağlık sorunu olmayan 120 hasta katılmıştır. Bireylere genel özellikleri, antropometrik ölçümlerini, geriye dönük 24 saatlik besin tüketim kayıtları ve glutensiz ürün besin tüketim sıklıklarını değerlendirmeye yönelik anket formu uygulanmıştır. Enerji, makro ve mikro besin ögeleri alımı geriye dönük 24 saatlik besin tüketim kayıtları kullanılarak hesaplanmış ve gereksinimler beslenme rehberlerine göre kıyaslanmıştır. Yirmidört saatlik geriye dönük besin tüketim kaydı BEBİS 7.2, antropometrik ölçümler WHO AntroPlus ve istatistiksel analiz SPSS 22.0 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Hastaların yaş ortalaması 11,49±3,76 yıldır. Araştırma kapsamına alınan hastaların %30'u erkek, %70'i kızdır. Hastaların tanıda en sık başvuru nedenleri büyüme ve gelişme geriliği (%37,5), diyare (%30,8), konstipasyon (%8,3)'dur. Hastaların tanı yaşı ortalama 7,3±4,2 yıldır. Hastaların %29,5'inin yaşa göre vücut ağırlığı Z skoru malnütrisyon, %15,8'inin yaşa göre boy uzunluğu Z skoru bodur olarak saptanmıştır. Hastaların enerji gereksinimini karşılama yüzdesi ortalama %77,9±26,7 olarak bulunmuştur. Hastaların besin tüketim kaydından alınan verilere göre diyetlerinde posa, B1 vitamini, kalsiyum ve demir alımının yetersiz olduğu gösterilmiştir. Glutensiz ürünlerin ve tahılların ortalama tüketim miktarları, glutensiz ekmek 108,6±110,5 g/gün, pirinç 34,3±27,3 g/gün, patates 102,6±79,2 g/gün, glutensiz un 12,6±2,5 g/gün, düşük proteinli ekmek 67,4±65,5 g/gündür. Ancak hastalar amarant, kinoa, kurubaklagil unu tüketmemektedir. Toplam enerji alımının %24,8±14,8'i glutensiz özel ürünlerden karşılanmaktadır. Hastaların %95,8'i bu ürünleri süpermarketlerden, %3,3'ü internetten, %0,9'u derneklerden edinmektedir. Bu çalışmanın sonucunda çölyak hastalığı olan hastaların beslenme durumlarını değerlendirmenin gerekliliği vurgulanmıştır. Çölyak hastalığı alanında uzmanlaşmış bir diyetisyen tarafından hastalara besin ögesi yetersizliklerini önlemek amacıyla ayrıntılı diyet eğitimi verilmelidir. Diyette düşük proteinli glutensiz özel ürünler yerine, karbonhidrat, posa, yağ asidi, vitamin ve mineral içeriği açısından daha iyi kaynaklar olan alternatif tahıllar kullanılmalıdır. Çölyak hastalarında obezite, malnütrisyon, anemi, vitamin-mineral yetersizlikleri gibi komplikasyonların önlenmesinde ve tedavisinde beslenme tedavisi ve glutensiz diyet eğitimi önemlidir.
Özet (Çeviri)
Celiac disease (CD) is an autoimmune inflammatory condition of the small intestinal, triggered by ingestion of gluten in susceptible individuals. The only treatment for celiac disease (CD) is a lifelong gluten free diet. Wheat, rye, and barley are the major sources of gluten. The aim of this study was to evaluate the nutritional status, anthropometric measurements and preferred gluten free cereals in children with CD. One hundred twenty patients with CD no additional health problems, aged between 6 to 18 years attending Hacettepe University, Faculty of Medicine, Department of Pediatric Gastroenterology Hepatology and Nutrition were included. A questionnaire was applied to evaluate the general characteristics, anthropometric measurements of the individuals, a-24-hour dietary recall, food consumption frequency of gluten free products. Energy, macronutrient, micronutrient intakes were calculated using a-24-hour dietary recall method and compared according to nutritional guidelines. A-24-hour dietary recall was evaluated using BEBİS 7.2, anthropometric measurement was evaluated using WHO AntroPlus and statistical analysis were done using SPSS 22.0 software. The mean age of the patients was 11.49±3.76 years. There were 30% boys and 70% girls. The most common reasons for diagnosis the patients are growth and developmental retardation (37.5%), diarrhea (30.8%) and constipation (8.3%). The patients average age of diagnosis is 7.3±4.2 years. According to weight-for-age Z score values, 29.5% of patients were underweight (
Benzer Tezler
- Ankara il merkezindeki 8–18 yaş arası çölyak hastalarının tıbbi izlem durumunun ve diyete uyum oranının belirlenmesi, yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi
Determination of duration and frequency of medical follow up, dietary compliance rates and assessment of the quality of life in celiac patients between 8-18 years of age in Ankara
KÜBRA ERİNÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Aile HekimliğiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAMİL HIZLI
- Malnütrisyonlu hastalarda beslenme rejiminin sonuçları
Results of nutrition regimens in patients with malnutrition
AYCAN YILDIZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDicle ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF KENAN HASPOLAT
- Turkish validity and reliability of celiac disease dutch questionnaire (CDDUX)
Çölyak hastalığı yaşam kalitesi anketi (Celiac disease dutch questionnaire [CDDUX])'in Türkçe güvenilirliği ve geçerliliği
NUR ECE ÖZTAŞ ŞÜKÜR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Beslenme ve DiyetetikYeditepe ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. BİNNUR OKAN BAKIR
- Çölyak hastalığı tanılı çocuk olgularda büyümenin ve makro-mikrobesin eksikliklerinin değerlendirilmesi
Evaluation of growth and macro-micronutrient deficiencies in children with celiac disease
ERKAN ÖZERGİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM ÖMÜR ECEVİT
- Kombine nütrisyonel anemi nedenleri ve tam kan sayımı parametrelerinin değerlendirilmesi
Causes of combined nutritional anemia and evaluation of whole blood count parameters
ALİ BUĞRA ÇETİNKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıKırıkkale ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERYEM ALBAYRAK