Geri Dön

Parti, cami, cemevi: Kürt siyasal hareketinin dinle kurduğu dönüştürücü ilişki

Party, mosque, cemevi: Kurdish political movement's transformative relationship with religion

  1. Tez No: 579932
  2. Yazar: ERKAN KARABAY
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. YILDIRIM ŞENTÜRK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Political Science, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 209

Özet

Türkiye'de Kürt toplumunun siyasal haklar mücadelesinin kentlileşmeye ve sola açılmaya başladığı 1970'li yıllardan itibaren bu alandaki politik öznelerin din konusundaki politik doğrultu ve söylemlerinin seküler/laik bir çizgiye yerleştiği bilinmektedir. Söz konusu gruplar içinde 1990'ların başında Halkın Emek Partisi ile başlayıp en son Halkların Demokratik Partisi adıyla varlığını sürdürmekte olan politik çizgi, Kürt siyasal mücadelesi alanında tek başına hâkimiyet sağlayarak kısaca Kürt Siyasi Hareketi olarak adlandırılmıştır. Gerek söz konusu politik çizgi ve gerekse de onu önceleyen diğer politik hareketler, dine yaklaşım konusunda 70'lerde beliren seküler/laik çizgiyi 2000'li yıllara kadar sürdürmüştür. Ancak bu çizgi 2000'li yıllardan günümüze dönüşümler geçirmekte ve Kürt Siyasi Hareketi bu dönüşümü kendi ideolojik ve politik evreni içerisinde tanımlamaya çalışmaktadır. Etnopolitik bir mücadele yürüten Kürt hareketi, toplumun bütün sınıf ve katmanlarını kendi safına çekme düşüncesiyle davranırken, Kürt halkı içerisinde ciddi bir tabanı temsil eden Sünni/dindar kitlenin rızasının ve desteğinin alınması doğrultusunda dini motiflere ağırlık veren söylem ve aktiviteler geliştirmektedir. Siyasal haklar mücadelesi içinde dindarlık ve dinsel motiflerin görünürlüğü, din temalı örgütlenme ağlarını içerme, dinsel referansa dayalı sivil itaatsizlik eylemleri, dini öznelerin politik alandaki etkinlik alanlarının ve görünürlüklerinin artması gibi olgular, bu araştırmanın odağında yer almaktadır. Çalışma; Adalet ve Kalkınma Partisi'nin tek başına iktidar olduğu bu dönem boyunca Kürt Siyasi Hareketi'nin dinle kurduğu ilişkideki değişimi din sosyolojisi, siyaset ve toplumsal hareketler literatürü bağlamında tartışarak analiz etmeyi amaçlamaktadır. Arka planında hegemonya teorisi ve çatışma kavramı bulunan bu çalışma, Kürt Hareketi'nin Marksist-Leninist ve dolayısıyla seküler/laik temeller üzerine oturttuğu siyasal mücadelesini son on beş yıl boyunca din üzerinden nasıl yeniden ürettiğini ve yeni toplumsal mücadele biçimleri geliştirme ve içerme yönünde geliştirdiği açılımları anlamaya ve analiz etmeye çalışmaktadır.

Özet (Çeviri)

It is known that since '70s, when Kurdish society's struggle for political rights in Turkey started to urbanize and open itself up to leftist movement, political subjects in this field took a secular position in terms of their political orientation and discourse. Among many different groups, the political camp, which was started with the People's Labor Party in '90s and now continues with People's Democratic Party, achieved domination in the Kurdish political struggle and came to be known as the Kurdish Political Movement. Both the political camp and other preceding political movements maintained the secular position emerged in '70s until 2000s. However, this position has been going through some transformations from 2000s to the present and the Kurdish Political Movement is trying to define them within its ideological and political universe. While Kurdish movement, which has been carrying out an ethno-political struggle, is seeking for attracting all classes and strata to its side, it is also developing discourses and activities focusing on religious themes in order to gain approval and support of Sunni/religious circle that represents a significant population among Kurdish people. This study focuses on issues such as visibility of religiousness and religious themes in struggle for political rights, inclusion of networks of organization based on religion, civil obedience actions based on religious reference, and increased effectiveness and visibility of religious subjects in politics. This study aims to analyze the change in Kurdish Political Movement's relationship with religion during the Justice and Development Party's (AKP) rule by discussing it in the context of literature on sociology of religion, politics and social movements. Having hegemony theory and the notion of conflict on its background, this study aims to understand and analyze how Kurdish Political Movement regenerates its political struggle, which was built on Marxist-Leninist and thus secular foundations, through religion in the last 15 years and this movement's initiations for developing and including new forms of social struggle.

Benzer Tezler

  1. Tapınma ritüeli ile ibadet mekânı arasındaki ilişkinin göstergebilimsel bağlamda okunması: Cemevi yapıları

    Reading the relationship between rituals of worship and place of worship with the context of semiology: Cem house buildings

    GÖZDE ÜLGER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Dilbilimİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER

  2. Fermetures et ventes de mosquées sous le régime de parti unique en Turquie

    Tek parti dönemi cami kapatma/satma uygulamaları

    ABDULLAH KIVANÇ ESEN

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2010

    Siyasal BilimlerGalatasaray Üniversitesi

    Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AHMET KUYAŞ

  3. Demokrasiye geçiş sürecinde Demokrat Parti'nin din ve laiklik politikalarının sosyolojik tahlili

    Sociological analysis of the Democratic Party's religion and secularism policies in the transition to democracy

    CİHAN KARATAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    SosyolojiAdıyaman Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEFA SALİH AYDEMİR

  4. İdeoloji mimarlık ilişkisi ve Türkiye'de halkevi binaları: 1932 - 1946

    Başlık çevirisi yok

    NEŞE GURALLAR YEŞİLKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    MimarlıkGazi Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SERCAN YILDIRIM

  5. Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Ayasofya

    Ayasofya, from Ottoman Empire to Repuplic

    ABDULLAH İKİNCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    TarihAtatürk Üniversitesi

    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDAL AYDOĞAN