İdeoloji kavramı açısından Türk çocuk roman örnekleri üzerine bir inceleme
An analysis on Turkish children's novel samples in terms of concept of ideology
- Tez No: 580475
- Danışmanlar: PROF. DR. ERTAN ÖRGEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Bu çalışmada 1923-2000 yılları arasında yayımlanan Türk çocuk romanları ideoloji kavramı açısından ele alınmıştır. Bu zaman aralığında yayımlanan romanlardan özellikle günümüzde baskıları yapılmaya devam eden örneklerin seçilmesine özen gösterilmiştir. Araştırmada literatür taramasına dayanarak Bağrı Yanık Ömer (Mahmut Yesari), 87 Oğuz (Rakım ve Nimet Çalapala), Mustafa Atatürk'ün Romanı (Rakım Çalapala), Türk İkizleri (Cahit Uçuk), Gümüş Kanat (Cahit Uçuk), Yer Altında Bir Şehir (Kemalettin Tuğcu), Fadiş (Gülten Dayıoğlu), Yurdumu Özledim (Gülten Dayıoğlu), Halime Kaptan (Rıfat Ilgaz), Cankurtaran Yılmaz (Rıfat Ilgaz), Bacaksız Okulda (Rıfat Ilgaz), Balık Çocuk (Mümtaz Zeki Taşkın), Gönül Doktoru (Mehmet Yaşar Kandemir), Dağdaki Kaynak (Talip Apaydın), Pullar Savaşı (Ülkü Tamer), Karıncalar Savaşı (Yavuz Bahadıroğlu), Tuhaf Çocuk (Yavuz Bahadıroğlu), Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca (Yaşar Kemal), Sakarca (Fakir Baykurt), Yürekdede ile Padişah (Cahit Zarifoğlu), Nur Dağındaki Çocuk (Hasan Nail Canat), Gül Yarası (Hasan Nail Canat), Yaralı Keklik (Hüseyin Emin Öztürk) romanları incelenmiştir. Araştırmanın temel amacı, Türk çocuk roman örneklerini Cumhuriyet sonrasındaki tarihi süreçte gelişen ideolojik söylemler açısından incelemek ve bu ideolojik unsurların özelliklerini belirlemektir. Bu amaçla özellikle“Kuramsal Çerçeve”bölümünde ideoloji kavramına değinilerek ideolojinin çocuk edebiyatı ile ilişkisi sorgulanmıştır.“Bulgular ve Yorum”bölümünde Cumhuriyet sonrasında Türkiye'de oluşan ideolojilerin söylemleri ele alınmıştır. Daha sonra bu ideolojilerin söylemleri romanların içerikleri ile karşılaştırılmış, romanlar yayımlandıkları dönemin hâkim ideolojisine göre gruplandırılmıştır. Çalışmada içerikte öne çıkan veriye göre başlıklandırma yapılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler betimsel analiz tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Buna göre çocuk romanlarında Cumhuriyet'in ilk dönemlerinde Kemalizmin, 1960 sonrasında muhafazakâr milliyetçiliğin izleri tespit edilirken 1970 sonrasında İslamcılığın ve Marksizmin etkileri görülmüştür. Böylece belirlenen dönemlerdeki ideolojilerin çocuk romanlarındaki yerine işaret edilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the Turkish children's novels which were published between 1923 and 2000 are analyzed in terms of concept of ideology. Novel Samples, which were published between 1923 and 2000 and are being continued to publish today, are scrutinized. In this research, after the literature review, the following novels have been analyzed: Bağrı Yanık Ömer (Mahmut Yesari), 87 Oğuz (Rakım and Nimet Çalapala), Mustafa Atatürk'ün Romanı (Rakım Çalapala), Türk İkizleri (Cahit Uçuk), Gümüş Kanat (Cahit Uçuk), Yer Altında Bir Şehir (Kemalettin Tuğcu), Fadiş (Gülten Dayıoğlu), Yurdumu Özledim (Gülten Dayıoğlu), Halime Kaptan (Rıfat Ilgaz), Cankurtaran Yılmaz (Rıfat Ilgaz), Bacaksız Okulda (Rıfat Ilgaz), Balık Çocuk (Mümtaz Zeki Taşkın), Gönül Doktoru (Mehmet Yaşar Kandemir), Dağdaki Kaynak (Talip Apaydın), Pullar Savaşı (Ülkü Tamer), Karıncalar Savaşı (Yavuz Bahadıroğlu), Tuhaf Çocuk (Yavuz Bahadıroğlu), Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca (Yaşar Kemal), Sakarca (Fakir Baykurt), Yürekdede ile Padişah (Cahit Zarifoğlu), Nur Dağındaki Çocuk (Hasan Nail Canat), Gül Yarası (Hasan Nail Canat), Yaralı Keklik (Hüseyin Emin Öztürk). The main aim of study is to analyze and specify the ideological discourses of Turkish children's novel samples were developed after the establishment of Turkish Republic. Thus the relationship between ideology and children's literature is questioned, by mentioning the ideology term, in the“Theoretical Framework”chapter. In the“Results and Interpretation”chapter, the ideological discourses which emerged after Republic period in Turkey is discussed. In the following parts, the ideological discourses are compared to the content of the novels and the novels are grouped according to the dominant ideological concepts of the era. In the study, the main headings are decided according to data in the content. The received data from the research were analyzed by descriptive analysis method. Respectively, it is concluded while in early Republic period Kemalism has powerful effect on the children's novels, after 1960s conservative nationalism became more effective. On the other hand, 1970s Islamism and Marxism have influence on the novels. Thus, during the research, the effects of ideologies on children's novels within the mentioned period are indicated.
Benzer Tezler
- Batı ve Türk çocuk edebiyatında seçilen eserler ışığında kutsal ve kutsalla ilişkilere bakış
Holiness and its relations in the light of the precious works in Western and Turkish children's literature
ELİF TOKKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMED FATİH ANDI
- Pierre Bourdieu's contribution to the debates concerning ideology and discourse
Pierre Bourdieu'nun ideoloji ve söylem tartışmalarına katkısı
HASAN BAHADIR TÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. BARIŞ ÇAKMUR
- Toplumsal cinsiyet ve film 90'lı yıllarda ABD-İspanya -Hong Kong ve Türk sinemasında üretilen filmlerde toplumsal cinsiyet olgusunun feminist yaklaşımla incelenmesi
Gender and film the analysis of gender from a feminist approach in the 1990s' American, Hong-Kong, Spanish and Turkish
LALE KABADAYI
Doktora
Türkçe
2004
Sahne ve Görüntü SanatlarıEge ÜniversitesiRadyo Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KONCA YUMLU
- Türkiye'de muhafazakar ideolojinin yükselmesinde 1994 yerel seçimlerinin etkisi
The rises of conservative ideology in Turkey of 1994 local election of effect
AHMET FIRINCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Siyasal BilimlerKırıkkale ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN YAYLI
- Sinema ve imaj üretimi: ABD ordusu ve Türk ordusunun 2000 sonrası filmlerdeki imajları üzerine bir karşılaştırma
Cinema and ımage manufacturing: A comparison between ımages of us army and Turkish army on the films that featured after 2000
BERİS ARTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Halkla İlişkilerAnkara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURAN YILDIZ