Sabit Mukanov - Hayatı, sanatı ve hikâyeleri
Sabit Mukanov - His life, art and stories
- Tez No: 581271
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ EROL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Sabit Mukanov, Kazak Edebiyatı'nda Hikâye, Sosyalist Realizm, Repressiya Dönemi ve Edebiyat, Kazakistan, Sabit Mukanov, story in Kazakh literature, Socialist Realism, period of Decline and literature, Kazakhstan
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dünyası Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 279
Özet
Säbit Mukanov (1900-1973), Kazak edebiyatına kendi döneminde damgasını vurmuş, önde gelen isimlerden biridir. Sosyalist realizm akımının temsilcilerinden olan yazar, eserlerinin tümünde bu görüşünü yansıtmıştır. Sözlü geleneğe bağlı olan Kazak edebiyatında Säbit Mukanov da halk arasında söylenen şarkı, türkü ve şiirleri küçük yaşlarda ezberlemiş; bu türlerde de eserler ortaya koymuştur. Şiirde, Abay Kunanbayev'in izlerini takip eden sanatçılardan olan Säbit Mukanov, Kazak şiirini zenginleştiren şiirler yazmıştır. Nesirlerine Sosyalist realizm ideolojisinin yanı sıra, 1920'den sonra başa geçen Sovyet Hükümeti'nin yön verdiği görülür. O dönemde yazarlar, Komünist Parti'nin, Sovyet Hükümeti'ni öven eserler yazma yönündeki baskılarına boyun eğmek zorunda kalmışlardır. Buna karşı çıkan ya da bu yönde eser vermeyen edipler ise hapis, sürgün ya da ölüm cezasına çarptırılmışlardır. Bu dönemde Säbit Mukanov da kovuşturmalar yaşamış; ancak Parti'nin isteği doğrultusunda ve hükümet lehine hareket ettiği için ceza almamıştır. Säbit Mukanov, romanlarında Kazak toplumundaki sınıfsal farklılıkları, töre adına uyulan çağ dışı kuralları ve bunların topluma verdiği zararları eleştirmiştir. Ayrıca 1916'daki Kazak bağımsızlık hareketlerini, 1917 Rus Devrimini, II. Dünya Savaşı'nın Kazaklarda bıraktığı etkileri başarılı şekilde aktarmayı başarmıştır. Benzer konulara hikâyelerinde de yer veren yazar, daha çok Çarlık dönemi ile Sovyet Hükümeti dönemini karşılaştırarak ortaya çıkan karşıtlıkları Sovyet Hükümeti lehine ve onu yüceltecek şekilde anlatmıştır. İnsanların emeklerinin karşılığını alamaması, yoksulluk içinde yaşamaları ve hastalıklarla mücadele etmeleri, din adamları tarafından inançları kullanılarak kandırılmaları da yazarın değindiği diğer konulardır. Anlatımda halkın anlayacağı bir dil kullanan Säbit Mukanov, yaşanmış olayları ve dönemleri tercih ederek nesnel zamanı ön plana çıkarırken mekân olarak da daha çok köyü ve şehri tercih ederek ikisi arasında karşılaştırma yapmış; şehirle gelişmişliği, köyle de geri kalmışlığı vurgulamak istemiştir. Tiyatro, makale, deneme ve edebiyat tarihi gibi türlerdeki çalışmaları ile de çok yönlü bir yazar profili ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
Sabit Mukanov (1900-1973) is one of the prominent names leaving his mark in his period of Kazakh literature. The writer,being one of the representatives of Socialist Realism movement achieved reflecting this opinion in all of his works. Sabit Mukanov memorized folk songs, ballads and poems in Kazakh literature being committed to the oral tradition, at small ages and presented such types of works. Sabit Mukanov who was one of the artists following the traces of Abay Kunanbayev for the poem delivered sample works enriching Kazakh poem. It is seen that his prose is directed by Socialist Realism ideology and also the government of Soviet taking control after 1920. In that period, writers had to bow pressures of the Communist Party to write works praising the government of Soviet. Men of letters objecting to it or not producing works in this direction were sentenced to prison, exile or death penalty. In that period, Sabit Mukanov was subject to prosecutions however he was not punished since he acted in favor of the government and upon the request of the party. Sabit Mukanov criticized class differences in Kazakh society, backward codes obeyed for the sake of traditions and their damages on the society. Moreover, he achieved conveying the effects of Kazakh liberation movements in 1916, the Russian Revolution in 1917 and World War II on the Kazakh people, successfully. The writer, who included similar themes in his stories, expressed contrasts by comparing the period of Czarism and period of government of Soviet in favor of the government of Soviet and as to canonize it. Other themes addressed by the writer include the fact of not receiving a recompense for their works, living in poverty and struggling with the diseases, persuading of people by the man of the cloth by use of the beliefs. Sabit Mukanov, using a language which could be comprehended by people in his expression preferred events and periods experienced and featured objective time and village and city as spaces more and compared both of them and wanted to emphasize development with city and underdevelopment with village. He also exhibited a sophisticated writer profile in his works such as theatre, paper, and essay and literature history.
Benzer Tezler
- Botagöz-Köşpendiler-Arasat Meydanı romanlarında Kazak aile yapısı ve gelenek görenekleri
Thesaurus about Kazakh family structure and traditions in the novels of Botagoz-Kospendiler-Arasat Meydanı
DAMLA KANDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Halk Bilimi (Folklor)Ordu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL DOĞAN
- Saken Seyfullin 'Ötken Künder' (İnceleme-metin-dizin)
Saken Seyfullin 'Ötken Künder' (Examination, text, index)
GÜLNAR KOKIBASOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ KAYMAZ
- Sabit yataklı granüler aktif karbon kolonunda çözünmüş doğal organik madde giderimi-çatalan içme suyu arıtma tesisi uygulaması
Removal of dissolved natural organic matter in granular activated carbon column – application on Catalan drinking water treatment plant
ALİ ERDEM ÖZTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Çevre MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BÜLENT SARI
- Sabit burulma momentine zorlanan bir konteyner gemisinde kayma gerilmelerinin analitik ve nümerik olarak incelenmesi
Analytical and numerical investigation of shear stress of a container ship under constant torsional moment
MUSTAFA TAŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Gemi MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiGemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDOĞAN ÖZDAMAR
- Sabit ortodontik tedavi gören hastalarda gözlenen dişeti büyümelerinin klinik ve biyokimyasal olarak değerlendirilmesi
Clinical and biochemical evaluation of gingival enlargement in patients treated with fixed orthodontic therapy
GÜLDEN UZGÖREN
Doktora
Türkçe
2015
Diş HekimliğiKırıkkale ÜniversitesiOrtodonti Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM ERHAN GELGÖR
DOÇ. DR. SERHAT DEMİRER