Geri Dön

The syntax of focus particles in Turkish

Türkçe'deki odak parçacıklarının sözdizimsel analizi

  1. Tez No: 581426
  2. Yazar: UĞURCAN VURGUN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HAYRİYE MİNE NAKİPOĞLU, YRD. DOÇ. DR. A. SUMRU ÖZSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 171

Özet

Bu çalışma odak parçacıklarının sözdizim özellikleri üzerine üç soruyu cevaplamaya çalışmaktadır: (i) Türkçe sözdizim yapısında bu odak parçacıkları tam olarak nerede üretilmektedir? (ii) Yüzey biçimden mantıksal biçime geçiş sürecinde bu parçacıkların önerme seviyesinde etki alanı almasını sağlayan herhangi bir taşıma işlemi var mıdır, varsa bunlar nelerdir? (iii) Bu parçacıkların eylemcil olmayan yansıtmalara eklentilenmesi mümkün müdür? Analiz şu odak parçacıklarını içermektedir: dizgeci ekleyici parçacıklar hatta ve bile, ekleyici parçacık dA ve dışlayıcı parçacık sadece. Parçacıkların cümle içindeki yerleri ve sözdizimsel özellikleri incelendiğinde Türkçe öbek yapısında üç seviyede odaklama yansıtması olduğu belrlenmiştir. Bu yansıtmalar; öbek seviyesinde (eylem öbeği - iç), tümce seviyesinde (eylem öbeği - dış) ve tümleyici öbeği seviyesindedir. Bu çalışmada, Kayne (1998) tarafından önerilen odak parçacıklarının odaklanan öbeği kendi öbeklerinin belirleyici konumuna çektikleri fikri benisenmiştir. Olumsuzluk başlarının, Rizzi (1990) tarafından geliştirilen Relativized Minimality fikri ile parallel şekilde, engelleme etkisi yaratarak odaklanan öbeğin odaklama yansıtmalarına taşınmasını engellediği kabul edilmiştir. Tüm odaklanan öbeklerin yorumlama için odaklama yansıtmalarına taşınması gerektiği kabul edildiğinden, bu engellemelerin odaklanan öbeğin yorumlanmasını engellediği görülmüştür. Bu analiz sonucunda üç önerme sunulmuştur. İlk önermede, çalışmada yer alan parçacıkların olumlu tümcelerdeki sözdizimsel özellikleri, ikinci önermede bu parçacıkların olumsuz cümlelerdeki sözdizimsel özellikleri sunulmuştur. Son önerme Türkçe'deki dizgeci ekleyici parçacıklar hatta ve bile ile birlikte İngilizce'deki dizgeci ekleyici parçacık even ve almanca'daki dizgeci ekleyici parçacık sogar'I içermektedir ve bu dört parçacık, sözdizimsel özelliklerini açıklayan bir kalıp içinde sunulmaktadır. İlk iki önermedeki argümanların diller-arası geçerliliğinin olduğu üçüncü önerme ile doğrulanmaktadır.

Özet (Çeviri)

This study aims to answer three main questions on the syntax of focus particles based on the data in Turkish: (i) Where is the exact location in the phrase structure of Turkish that focus particles are generated? (ii) Are there any subsequent movement operations from Surface Structure to Logical Form that would allow the particle take propositional scope, and if yes what are they? (iii) Is it possible for the particles to modify any non-verbal projections? The analysis covers the scalar additive particles hatta 'even' and bile 'even', the additive particle dA 'also', and the exclusive particle sadece 'only'. The analysis on the positions and the syntactic domains of the focus particles shows that there are three specific focus projections in the phrase structure of Turkish, and these are phrase-level (vP-internal), clause-level (vP-external) and utterance-level (CP). Following Kayne (1998), focus particles are assumed to attract focused phrases to the specifier of the focus projections in which the focus particles are the heads. Due to the intervention effect, in the sense of Rizzi's (1990) Relativized Minimality framework, negation is assumed to prohibit raising of the focused phrases to clause-level and utterance-level focus projections. Such prohibitions prevent interpretation since all the focused phrases are assumed to be raised to these projections for interpretation. Three specific proposals based on this phrase structure are presented. The first proposal includes the focus particles in the study in affirmative clauses, the second proposal covers the focus particles in negative clauses, and the last proposal presents a syntactic behavior matrix, which includes the scalar additive particles hatta 'even' and bile 'even' in Turkish, along with even, the scalar additive focus particle in English, and sogar, the scalar additive focus particle in German. The cross-linguistic validity of the arguments in the preceding proposals is confirmed by the fact that both particles in English and German is compatible with the current framework.

Benzer Tezler

  1. A Preliminary study on the syntax and semantics of Turkish focus particles

    Türkçedeki odak parçacıklarınının sözdizimsel ve anlamsal değerlendirilmesi üzerine örnek bir çalışma

    CANAN İPEK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    İngiliz Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    İngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYSU ERDEN

  2. Derin öğrenme yöntemleri ile Türkçede bağlılık ayrıştırma

    Dependency parsing with deep learning methods in Turkish

    MÜCAHİT ALTINTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET CÜNEYD TANTUĞ

  3. Kullanıcı hareketlerine dayalı beliren kent davranışı için bir model

    An integrated model for emergent city behavior based on user movements

    EMİRHAN COŞKUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilişim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ

  4. Missing verbs in yes/no questions: Gapping or right node raising?

    Evet-hayır sorularında eksiltili fiiller: Boşaltma mı sağ budak yükseltme mi?

    ENGİN KÖSE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    DilbilimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MARTINA GRACANİN YÜKSEK

  5. Agrammatism in Turkish broca's aphasic patients: A descriptive case study

    Türk broka afazili hastalarda agramatizm: Betimleyici bir vaka çalışması

    ASLI AÇAN BUDAK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. IŞIL ÖZYILDIRIM