Geri Dön

A Preliminary study on the syntax and semantics of Turkish focus particles

Türkçedeki odak parçacıklarınının sözdizimsel ve anlamsal değerlendirilmesi üzerine örnek bir çalışma

  1. Tez No: 132955
  2. Yazar: CANAN İPEK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYSU ERDEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İngiliz Dili ve Edebiyatı, English Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 71

Özet

ÖZET Bu çalışmada Türkçedeki odak parçacıklarının(focus particles) sözdizimsel oluşum içindeki dağılımları ve bu dağılıma bağlı olarak tümcenin anlamına yaptıkları etkiler irdelenmeye çalışılmıştır. Bu parçacıkların yapı içinde bulundukları yere bağlı olarak tümcedeki hangi öbekle ikili bir öbek yapı [XP, XP] oluşturabilecekleri Chomsky'nin Yetinmeci Kuramında(The Minimalist Program) ele aldığı ilgili ilkeler bağlamında açıklanmaya çalışılmıştır. Odak parçacıklarının tümcenin anlamım belirlemedeki işlevlerinin açıklanmasında Rooth'un geliştirdiği Alternative Semantics teorisi kullanılmıştır. Birinci bölümde analizde kullanılan terimler ve teoriler tanıtılmış, yöntem ve hipotezlerle birlikte çalışmanın amacı belirtilmiştir. îkinci bölümde odak ve odak parçacığı konusunda yapılmış diğer bazı çalışmalar hakkında bilgi verilmiş ve odak parçacığının sözdizimsel özellikleri ile tümcenin atılanıma olan etkisi üzerine yapılmış çalışmalar tanıtılmıştır. Üçüncü bölümde Türkçedeki odak parçacıklarının analizine geçilmiş, bu parçacıkların belirteçlerle ikili yapı oluşturabilen öbekler dışında ad öbekleriyle de ikili bir yapı oluşturup oluşturamayacakları Chomsky'nin Yetinmeci Kuramındaki ilgili ilkeler kullanılarak açıklanmaya çalışılmıştır. Türkçedeki odak parçacıklarının yorumlanma süreci incelenirken konuyu irdeleyen iki kuram, QR ve Alternative Semantics, birbiriyle karşılaştırılıp hangisinin Türkçedeki bu süreci açıklamakta daha yeterli olacağı örnek tümceler üzerinden gösterilmeye çalışılmıştır. Sonuç bölümünde yapılan analizlerden elde edilen bulgular tartışılmıştır. Sözdizimsel analizler sonucunda Türkçedeki odak parçacıklarının belirteçlerle ikili yapı oluşturabilen öbekler dışındaki öbeklerle bu yapıyı oluşturamayacağı görülmüştür. Yorumlama sürecine ilişkin yapılan analizde de bu süreçte Türkçedeki11 odak parçacıklarının yükselmesinin(raising) yanlış anlamlara neden olacağı saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

Ill ABSTRACT The aim of this study has been to analyse the syntactic distribution of Turkish FPs and the process to determine how they contribute to the meaning of the sentence derived by the distributional facts. The possible adjunction sites of these particles have been analysed through the relevant principles of Chomsky's Minimalist Program. Roothian Alternative Semantics has been adopted in analysing the process of the interpretation of these particles. In Chapter 1, the terms and theories used through the analysis were introduced, the method and the aim together with the hypotheses were indicated. In Chapter 2, the prior studies done on focus and focus particles, the syntactic properties and the semantic approaches to these particles were noted. In Chapter 3, the syntactic analysis of Turkish FPs was carried out. The particles were analysed to decide upon their possible adjunction sites with regard to Chomsky's Minimalist Program. The interpretation process of these particles were explained in accordance with the Roothian Alternative Semantics. In the conclusion section, the findings of the syntactic and semantic analysis were discussed. In the syntactic analysis, it is observed that Turkish focus particles can adjoin only to maximal projections which can form a two segmented category with an adverbial. The semanatic analysis of these particles have revealed that Turkish FPs do not undergo LF raising.

Benzer Tezler

  1. Yabancı dil olarak Türkçe atasözü ve deyim öğretiminde film ve hikâye tekniklerinin etkililik düzeyleri açısından karşılaştırılması

    Comparison of teaching techniques for proverbs, idioms and routines in Turkish education of foreigners

    YASEMİN ATAGÜL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimSakarya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET MEHDİ ERGÜZEL

  2. Retorikte dili doğru ve etkili kullanma yolları

    Correct and effective ways of using the language in rhetoric

    ZEYNEP IŞIKLAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DilbilimDokuz Eylül Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM EMİROĞLU

  3. Mustafa Kutlu'nun 'İyiler Ölmez' adlı eserinin söz dizimi açısından incelenmesi

    Syntax analysis of 'İyiler Ölmez' by Mustafa Kutlu

    ÖZNUR YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZELİHA GADDAR

  4. Ön tasarım aşamasında maliyet değerlendirme amaçlı bir uzman sistem

    An Expert systems model for cost evaluation at preliminary design stage

    FEZA ÖKTEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    DOÇ.DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ

  5. Hastanelerde iç mekan konfigürasyonunun yön bulma davranışlarına etkisinin araştırılması

    A research on the impact of interior spatial configurations of hospitals on way-finding behaviors

    ESRA AKSOY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    MimarlıkSelçuk Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DİCLE AYDIN