Geri Dön

Kazak, Kırgız ve Tatar destanlarında olağanüstülük motifi

Extraordinary motifs in Kazakh, Kyrgyz and Tatar epics

  1. Tez No: 581483
  2. Yazar: AYCAN AKÇAY
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÖZÇELİK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 389

Özet

Destanlar, üretildiği toplumun bütün özelliklerini, duygu ve düşüncelerini yansıtan zengin hazinelerdir. Bu hazinelerin kökleri uzun zaman aralığında şekillenmiştir. Destanlar, halkın hafızasında yaşayarak, farklı anlatılar içinde günümüze kadar gelebilmiştir. Türk dünyası açısından ise Kazak, Kırgız ve Tatar destanları ayrı bir öneme sahiptir. Çünkü Türk dünyası destanları uzun zaman aralığındaki Türk boylarının inanç, kültür, yaşam özelliklerini günümüze aktaran önemli yazılı kaynaklardır. Destanlar halk bilimi içerisinde yazılı kaynaklar olarak önemli bir yere sahiptir. Bunlar halk bilimi açısından çeşitli çalışmaların konusu olmuşlar ve olmaya devam etmektedirler. Destanlarda geçen motifler çeşitli başlıklar açısından ele alınabilir. Bu çalışmada ise Kazak, Kırgız ve Tatar destanlarındaki olağanüstülük motifleri araştırılmıştır. 10 Kazak, 13 Kırgız, 2 Tatar destan kitabı olmak üzere toplam 25 kitapta 114 destan incelenmiştir. Bu incelemede elde edilen olağanüstülüklerin sınıflandırılması için Thompson (1989) Motif-index of folk (Halk edebiyatının motif indeksi) eserinin marvels (olağanüstülükler) bölümü Türkçeye çevrilmiştir. Eserin marvels bölümünün başlıkları esas alınarak destanlarda belirlenen olağanüstülük motifleri sınıflandırılmıştır. 25 Kazak, Kırgız ve Tatar destan kitabında toplam 3200 adet olağanüstülük belirlenmiştir. 59 Kazak destanında 1426 olağanüstülük motifi bulunmuştur. 17 Kırgız destanında 1103, 38 Tatar destanında ise 671 olağanüstülük motifi belirlenmiştir. Ayrıca sırasına göre Olağanüstü Olaylar ve Olağanüstü Güçlü İnsanlar ana başlıklarında en fazla olağanüstülük motifi gözlenirken Çeşitli Diğer Dünyalar başlığında en düşük olağanüstülük motifi saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

Epics are rich treasures that reflect all the characteristics, feelings and thoughts of the society in which they are produced. The roots of these treasures have been shaped over a long period of time. Epics have survived in the memory of the people and survived in different narratives. For the Turkish world, the Kazakh, Kyrgyz and Tatar epics are of particular importance. Because the epics of the Turkish world are important written sources that convey the belief, culture and life characteristics of Turkish tribes over a long period of time. Epics have an important place as written sources in folklore. They have been and remain the subject of various studies in terms of folklore. The motifs in the epics can be considered in terms of various titles. In this study, extraordinary motifs of Kazakh, Kyrgyz and Tatar epics were investigated. 10 Kazakhs, 13 Kyrgyz and 2 Tatar epic books, 114 epics were examined in 25 books. In order to classify the extraordinaryities obtained in this study, the marvels section of Thompson (1989) Motif-index of folk was translated into Turkish. The marvels section of the work is based on the titles of the epics are classified in the extraordinary. 25 Kazakh, Kyrgyz and Tatar epic books have identified a total of 3200 extraordinary. 59 In the Kazakh epics, 1426 extraordinary motifs were found. 1103 motifs were found in 17 Kyrgyz epics and 671 motifs were found in 38 Tatar epics. In addition, the most extraordinary motifs were observed in the main events of Extraordinary Events and Extraordinary Power People, respectively, while the lowest extraordinary motifs were identified in the Miscellaneous Other Worlds title.

Benzer Tezler

  1. Er Töştük Destanı: İnceleme - metin

    Er Töştük Epic: Research - text

    ÜNSAL YILMAZ YEŞİLDAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Halk Bilimi (Folklor)Gazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. PAKİZE AYTAÇ

    PROF. DR. ZEKERİYA KARADAVUT

  2. Türk Kültüründe Ağaç (Orman) Kültü

    The Tree (Forest) Cult in Turkish Culture

    PERVİN ERGUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Halk Bilimi (Folklor)Selçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. PROF. DR. SAİM SAKAOĞLU

  3. Kazak, Kırgız ve Tatar Türkçelerindeki Arapça-Farsça kelimelerin ses değişimleri (Türkiye Türkçesi ile karşılaştırılması)

    The phonetic changes of Arabian-Persian borrowing words in the Kazak, Kırgız and Tatar(Compare with Turkey Turkish)

    ÖZLEM YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    DilbilimKafkas Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    YRD. DOÇ. NESRİN GÜLLÜDAĞ

  4. Codex Cumanicus'un Türkçe söz varlığının günümüz Tatar, Kazak ve Kırgız Türkçelerindeki durumu

    Codexcumanicus's Turkish vocabulary's present situation in Tatar, Tazakh and Kirghiz Turkish

    ABDÜSSAMET KILINÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER YAĞMUR

  5. İbrahim Rahim'in 'Qurbaningman' adlı kitabının 3.-102. sayfalarının transliterasyonu-metin aktarımı ve cümle tahlili

    The Transliteration, the subject's translation and the sentence anlyzises of the pages between 3 and 102 of the book of İbrahim Rahim named 'Qurbaningman'

    UĞUR MURAT ÇAKIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. M. VOLKAN COŞKUN