Er Töştük Destanı: İnceleme - metin
Er Töştük Epic: Research - text
- Tez No: 405561
- Danışmanlar: PROF. DR. PAKİZE AYTAÇ, PROF. DR. ZEKERİYA KARADAVUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1043
Özet
Destanlar, milletlerin geçmişlerinde yaşamış oldukları savaş ve göç gibi unutulması zor hadiselerin anlatıldığı halk anlatması ürünlerdir. Türk milleti, bugün bilinen ilk vatanı olan Orta Asya coğrafyasının jeopolitik konumu ve siyasi ortamı nedeniyle sıkça bu hadiseleri yaşamış ve bunun sonucunda bu hadiseleri konu edinen çok sayıda destana sahip olmuştur. Bu destanların bazıları tek bir boya aitken bazıları da (Köroğlu ve Alpamış gibi) varyant ve versiyonlaşma hadiselerini tamamlayarak birden çok boy arasında anlatıla gelmiştir. Bu çalışmaya konu olan Er Töştük Destanı da birden çok Türk boyu arasında anlatılan önemli destanlardandır. Çalışmada Er Töştük Destanı'nın en hacimli metni olan 16445 mısralık Sayakbay Karalayev anlatması esas alınmış olup bu anlatma, Er Töştük'ün Kırgız, Kazak, Tatar, Altay Tuva ve Uygur sahalarına ait toplam on beş varyant ve versiyonu ile mukayeseli olarak değerlendirilmiştir. Bu mukayese ve değerlendirmeler öncesinde anlatmanın varyant ve versiyonları hakkında bilgi verilmiş, çalışmaya esas teşkil eden metnin anlatıcısı Sayakbay Karalayev'in hayatı ve eserleri bağlamında edebî üslubu hakkında değerlendirmeler yapılmıştır. Son bölümde ise metnin transkribi ve aktarımı yapılmış olup bu bölüm Türkiye sahasında ilk olması yönüyle ayrı bir önem arz etmektedir. Çalışmanın genelinde, bütün bu yapılan çalışmalar ışığında, içerisinde pek çok mitik motif ve kahramanı barındıran Töştük anlatmalarının Türk halk anlatmaları arasındaki yeri belirlenerek bilim insanlarının bilgisine sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Epics are folk narrative products that are told for unforgettable events like war and migration which has happened in the past of nations. The Turkish nation has faced these events constantly because of the geopolitical place and political surroundings of Middle east geography known as the first homeland and as a result of these events has gained a lot of related epics. As some of these epics belong to one clan some of them (as Köroğlu ve Alpamış) has been told between a lot of clans with its variations and versions. The Er Töştük Epic which is the focus of this study is an important epic which is told among a lot of Turkish clans. In this study the broadest text of the Sayakbay Karalayev recital with its 16445 verses of the Er Töştük Epic is taken as the base and it was comparatively evaluated with its 15 variations and versions in the fields of Kyrgyz, Kazakhstan, Tatar, Altai Tuva and Uyghur. Before the comparisons and evaluations information on variations and versions were given, the life and works of Sayakbay Karalayev whose work is taken as the base for this study was evaluated within the context of his literary style. In the last chapter the transcription and translation of the text is given which has an importance of being the first in Turkey. In general of the study, in light of the research, the place of the Töştük narrative within the Turkish nations which has a lot of mythic motives and heroes was identified and presented to scientists.
Benzer Tezler
- Er Töştük Destanı'nın bağlamsal sözlüğü (İsim ve fiiller)
Contextual dictionary of Er Töştük Epic (Noun and verbals)
AYSEL GÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimAfyon Kocatepe ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN KAHRAMAN MUTLU
- Er Töştük ve Gılgamış destanlarındaki inanç sistemleri ve ortak motiflere yansıması
Başlık çevirisi yok
DİLEK YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN KAYIPOV
- Kırgız halk destanı Er Töştük, gramer-metin-çeviri-dizin
The Kirghiz epic Er Töştük, grammer-text-translation-index
YELDA İLİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZCAN TABAKLAR
- Kırgız hikâye ve destanlarında anlatı zamanları: Atadan Kalgan Tuyak Hikâyesi ile Manas ve Er Töştük Destanları örneğinde
The narrative times in Kyrgyz tale and epic: In the examples of the tale Atadan Kalgan Tuyak and the epics Manas and Er Toshtuk
BAKTYGUL KULAMSHAEVA
Doktora
Türkçe
2008
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. F. SEMA BARUTCU ÖZÖNDER
- Bamsı Beyrek boyunun Alpamıs Destanı ile Deli Dumrul boyunun Er töstik destanı ile mukayeseli incelenmesi
Compartive investigation of Alpamis epic with Bamsi Beyerek tribe and er tostik epic with eli Dumrul tribe
LAURA BOLATOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ESRA AKBALIK