Osmanlı ve Safevî idâresinde Bağdâd(1623-1703)
Baghdad in the Ottoman and Safavid administration (1623-1703)
- Tez No: 582218
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER İŞBİLİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 486
Özet
Fırat ve Dicle gibi tarihin akışına yön veren iki önemli nehir arasında bulunan ve muhtelif dönemlerde muhtelif isimlerle anılmış olan Bağdâd, XVI. ve XVII. yüzyıla gelindiğinde doğunun iki büyük devletinin mücadelesine sahne olmuştur. 1508'de Şâh İsmâil'le Şiî Safevî Devleti hâkimiyetine giren Bağdâd, 1534 yılına gelindiğinde Kânûnî Sultan Süleymân'ın Irakeyn Seferi'yle, Sünnî Osmanlı İmparatorluğu'nun en müstesna eyaletleri arasına girmiştir. Bağdâd, 1623 yılında şehirde çıkan isyan sonucu Şâh Abbâs tarafından tekrar Safevî toprağı haline getirilmiş ve bu dönemde devletin Irak-ı Arab eyaleti içinde Halîfetü'l-hülefâ lakaplı valiler tarafından yönetilmiştir. Ancak Osmanlı Devleti'nin Hafız Ahmed Paşa ve Hüsrev Paşa seferleriyle şehri geri alma teşebbüsleri olmasından dolayı Bağdâd'ta rahat bir yönetim sergilenememiştir. Nihayetinde şehir 1638'de Osmanlı sultanı IV. Murâd tarafından tekrar ele geçirilmiş ve devlet yıkılına kadar Osmanlı Devleti'nin en önemli ticarî, kültürel ve malî merkezlerinden biri olarak kalmıştır. 1623-1703 yılları arası, iki devletin şehirdeki mücadele ve yönetiminin ele alındığı bu dönemde Bağdâd, eyalete atanan valiler ve bunların yardımcıları konumunda olan kethüda, kadı ve askeri yöneticilerle idare edilmiştir. Eyalet sınırları içinde bulunan kutsal mekânlar hasebiyle, hem Safevî hem de Osmanlı tebaaları şehre büyük ilgi duymuşlardır. Bağdâd'ı Safevî ve Osmanlı adına idare eden valiler, yönetimde çok kısa sürelerle bulunmalarına rağmen şehirde önemli kamu yapıları vücuda getirmiş ve buralara zengin vakıflar tayin etmişlerdir. Genel olarak, 1623-1638 yılları arasında Bağdâd iki gücün devamlı mücadelesiyle istikrarsız bir dönem geçirirken, 1638-1703 arası dönemde ise refah seviyesi yüksek olmasa da nispeten daha sakin bir dönem geçirmiştir.
Özet (Çeviri)
Baghdad, which is named as the river between the two important rivers that direct the flow of history such as the Euphrates and the Tigris River, has been mentioned by various names in various periods. and XVII. In the 20th century, the struggle of the two great states of the East has been the scene. Baghdad, which was under the rule of the Safavid State which was Shiite in 1508, became the most exceptional province of the Sunnite Ottoman Empire in 1534 thanks to the Sultan Suleiman's campaign of Irakeyn. As a result of the rebellion that took place in 1623 in the city, Baghdad was rebuilt into the Safavid lands by Shah Abbâs and his state was ruled by governors nicknamed Khalifat'l-l-khulafa in the Arab state of Iraq. However, due to the Ottoman attempts to recover the city with Hafiz Ahmed Pasha and Husrev Pasha flights, a comfortable administration was not exhibited in Baghdad. Finally, the city was recaptured in 1638 by the Ottoman Sultan, Murâd IV. , and remained one of the most important commercial, cultural and financial centers of the Ottoman Empire until the fall of the state. In this period, when we discussed the struggle and management of the two states in the city between 1623-1703, Baghdad was governed by the kethuda, the governors who were appointed to the province and their deputies, and the cadres and the military. Because of the sacred places within the boundaries of the state, both the Safavid and the Ottoman subjects had great interest in the city. The governors governing the Baghdad-Safavid and Ottoman sovereigns, despite being found in the administration for a very short period of time, have built important public buildings in the city and have established rich foundations. In general, between the years 1623-1638 the Baghdad had an unstable period with the continuous struggle of the two forces, while in the period between 1638-1703, it had a relatively quiet period, although the welfare level was not high.
Benzer Tezler
- Osmanlı Devletinde Sultan IV. Murad ve dönemi yenilik hareketleri: 1623 - 1640
Sultan Murad IV. in the Ottoman State and his period the reforms: 1623 - 1640
MERYEM ŞAHİN SUNGUR
- Irak Devleti tarihi (Saddam Hüseyin dönemine kadar)
The History of the Iraq (In the last quarter of twentieth century untill Saddam's era)
EJDER AÇIKKAPU
- Kanuni Sultan Süleyman'ın Irakeyn seferi (Osmanlı ve Arap kaynaklarına göre)
The campaigns of Sultan Suleyman the law-giver in Irakeyn (According to ottoman and Arab sources)
OMER TAWFEEQ SHAFI
- Osmanlı-Rus ve İran üçgeninde Ahıska bölgesi - 1829 Edirne Andlaşması öncesi
Meskheti (Ahiska) region in the Ottoman Empire, Russian and Iran triangle -before 1829 the treaty of adrianople
DERYA İDİKURT
Doktora
Türkçe
2021
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENGİZ BUYAR
- Safevi idaresinde toplumsal dönüşüm
Social transformation in Safevid administration
HAMIDREZA SOHRABIABAD