Akustik ses kaynağı tespiti ve yönlenme
Determination of acoustic source and beam forming
- Tez No: 58331
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ENGİN TUNCER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Electrical and Electronics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Akustik kaynak, akustik yönlenme, açısal çözünürlük, akustik pasif radar
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
ÖZET Yüksek lisans Tezi AKUSTİK SES KAYNA?I TESPİTİ ve YÖNLENME Muammer YENİLMEZ Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstütüsü Elektronik Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman : Yrd.Doç.Dr. Engin TUNCER 1997, Sayfa: 67 ': Jüri : Yrd Doç.Dr. Engin TLINCER Prof.Dr. Önder TÜZÜNALP Yrd.Doç. Dr. Tolga ÇİLOGLU Bu çalışmada, akustik ortamda kaynağa yönelme problemi incelenmiştir. Bu çerçevede akustik kaynağın aha koordinatlarına göre yönü ve sistemin merkezine olan uzaklığı belirlenerek, alıcı sisteminde yer alan mikrofon sisteminin belirlenen açıya yönlenmesi amaçlanmıştır. Bu anlamda yapılan tez çalışması, alıcı dizisinde işaret işleme konusunda bir çalışmadır. Tez çalışması sırasında akustik alıcıların belli bir açıya yönlendirilebilmesi amacıyla, alıcıların zamanda senkron hale getirilmesi yöntemi kullanılmıştır. Bunun için, alıcı sistemin fiziksel niteliklerine bağlı olarak gecikme aktörü belirlenmiş ve alıcılar birbirlerine göre bu terim kullanılarak senkron hale getirilmiştir. Senkron hale getirilen sinyaller yardımıyla kaynağın yayıldığı yönün tespiti yapılmıştır. Kaynağın koordinatının bulunması için ise alıcı sistemindeki belli alıcıların kullanılması sonucunda oluşan yeni sisteme göre, farklı bir yayılma açısının tespiti sağlanır. Bulunan açılara bağlı olarak oluşturulan ve çözülen doğru denklemleri yardımıyla kaynağın bulunduğu koordinatların tespiti sağlanır. Yapılan yön ve mesafe bulma işlemi düşünüldüğünde bu sistemin akustik pasif sonar olarak çalıştığı söylenebilir. Aha sistemin fiziksel yapısı ile sınırlı olan sistemin açısal çözünürlüğünün artırılmasında etkin olan aktörler üzerindede çalışmalar yapılmış, özellikle frekansın açısal çözünürlüğe etkisi üzerinde üzerinde durulmuştur. Bu çerçevede akustik alıcılarda oluşan sistemin yönlenme ana huzmesinin bakılan açıya göre değiştiği belirlenmiştir. Ana huzme alt ve üst sınırlan da aynı şekilde açıya bağlı olarak değişmektedir. Bu durum gerek simulasyon gerekse gerçek ortamda yapılan gözlemlerle desteklenmiştir. Açısal çözünürlüğün yüksek frekans elemanlarının eklenmesiyle aratılması için bir yöntem önerilmiştir. Bu yöntem, temel olarak çalışma frekansının dışına çıkıldığında örtüşmelerin gözardı edilebilmesi için düşük frekans bandı incelemesinden oluşmaktadır. Akustik yönlenme problemi teorik olarak incelendikten sonra bilgisayar ortamında hazırlanan yazılımlar ve donanım bazında mikrofon düzeneği kullanılarak önerilen sistem gerçek ortamda denenmiştir. Ses kaynaklarının tespiti yapılarak önerilen yöntemin geçerli olduğu gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
II ABSTRACT Master Thesis DETERMINATION of ACOUSTIC SOURCE and BEAMFORMİNG Muammer YENİLMEZ Ankara University Graduate School of Natural and Applied Science Department of Electronic Engineering Supervisor : AsstProf.Dr.Engin TUNCER 1997, Page:67 Jury : Asst.Prof.Dr. Engin TUNCER ProfDr. Önder TÜZÛNALP AsstProf.Dr. Tolga ÇİLOGLU In this work, problem of beamforming to acoustic source is observed. With respect to coordinate of sensor array, after angle of arrival is estimated beamforming to estimated angle for microphone is aimed. This thesis deals with signal processing about sensor array. At thesis studies to beamform the sensor array to specific angle, synchronizing of sensor array method in time is used. To this, delay factor is found corresponding to physical structure of sensor array. Using delay factor sensor array is synchronized. Angle of arrival is determined by using synchronized signals. Using a certain acoustic sensors from sensor system, new angle is determined to find coordinate of acoustic source. After line equations is solved depend on angles, coordinate of acoustic source is found. Determined angle of arrival and coordinate of acoustic source is let us call this system as a acoustic passive radar. Factors are investigated that have effects on increasing angle of resolution which is restricted by physical structure of sensor system. Especially focused on effects of frequency on angle resolution. Noticed that width of main lobe changes depend on steering angle. Also below and upper angle of main lobe changes depend on steering angle. This situation is supported by simulation and real data. One method is suggested to increase angle of resolution by adding high frequency elements. This method deals with avoid aliasing by observing low frequency band After acoustic beamforming investigated theoretically, suggested method is tested by preparing software and hardware in computer environment, using microphone system. Estimating of angle of arrival is showed that suggested method can use. Key Words : Acoustic source, acoustic beamforming, angle resolution, acoustic passive radar.
Benzer Tezler
- Calibration of mobile device microphones and their use for sound source identification
Mobil cihaz mikrofonlarının kalibrasyonu ve ses kaynağı tespiti için kullanılması
GÜNER BERKER RAHTUVAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. OSMAN TAHA ŞEN
- Lifelong learning for auditory scene analysis
İşitsel sahne analizi için hayat boyu öğrenme
BARIŞ BAYRAM
Doktora
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN İNCE
- Kalp seslerinin pasif akustik görüntülenmesi ve hastalık tespiti
Pasif acoustic imaging of heart sounds and disease determination
BURHAN ERGEN
Doktora
Türkçe
2004
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiFırat ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. YETKİN TATAR
- Localization of multiple sound sources in three dimensional environments
Üç boyutlu ortamlarda bulunan çok sayıdaki ses kaynağının yerlerinin tespiti
MURAT ENGİN ÜNAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBoğaziçi ÜniversitesiSistem ve Kontrol Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET GÜRGEN
- MEMS mikrofon dizini ile varış zaman farkı esaslı akustik yön tespiti
Time difference of arrival based acoustic direction estimation with MEMS microphone array
NURİ BAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Savunma ve Savunma Teknolojileriİstanbul Teknik ÜniversitesiSavunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYFUN AKGÜL