Muğla (menteşe), Milas ve Marmaris evlerinde bulunan kapı tokmakları
Door knockers in Mugla (Mentese), Milas and Marmaris houses
- Tez No: 583892
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OKTAY BAŞAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Kapı Tokmakları, Kapılar, Kapı Süslemeleri, Sanat, Muğla, Milas, Marmaris, Door Knockers, Doors, Door Decorations, Art, Muğla, Milas, Marmaris
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 238
Özet
Kapı tokmağı kapıyı açıp kapamak için üzerine yerleştiren top biçiminde tutamaktan ibaret olduğu bilinmekte ve genellikle metalden yapılmaktadır. Maddi kültür varlıklarımız içerisinde ele alınması gereken önemli değerlerimizdendir. Bu folklorik değerler bir yandan Anadolu maden sanatının geldiği noktayı işaret ederken öte yandan da Anadolu'nun zengin süsleme kompozisyonlarının güzel örneklerini sergilemektedirler. Tarihi süreçte çeşitli kültürlerde, kapılarda mekanın içinde yaşayanları kötülüklerden korumak iyiliğe çekmek ve nazara karşı korumak işaretler kullanılmıştır. Kapı tokmaklarına dışarıdan gelen kişi bu tokmağa dokunur, ziyaretini evdekilere böyle duyururdu. Bazen de, kapının çekilip kapatılması için tokmağın yanına yerleştirilen şakşak veya çekecek denilen bir halka ikinci tokmağın görevini yapardı. Bu yüzden kapı tokmakları eve gelen kişiyle ilk temas burada olurdu. Tokmaklar özgün sanat eserleri olup her dönemde yeni formlar oluşturulmuştur. Yaptıran kişinin maddi olanaklarıyla bağlantılı olarak sade, gösterişsiz ya da görkemli gösterişli olurdur. Zengin ev sahiplerinin kapı tokmakları büyük ve brozdan fakir ailelerin demirden ve küçük olurdu. Kapı tokmakları maden sanatımızın önemli unsurlardan bir tanesidir. Malzeme olarak pirinç, demir, bronz kullanılmıştır. Dövme ve döküm teknikleri kullanılmıştır. Muğla evlerin kapıların çoğunda kapı tokmaklarının yerinden söküldükleri ve sadece izlerinin kaldığı gözlemlenmiştir. Muğla'da kadın eli şeklindeki tokmaklar yaygın olduğu dikkat çekmektedir. Muğla' da bulunan kapı tokmaklarının benzerleri Kastamonu, Isparta, Hatay, İzmir, Amasya, Divriği, Niğde, Tokat, Zile ve diğer birçok ilindeki örneklerle benzerlik gösterdiği ve çalışmamızda da belirtilmiştir. Muğla'daki tokmakların muhtemelen başka illerden yapılmış olup kapılarda kullanılmak üzere şehre getirdikleri düşünülmektedir. Muğla'da tarihi ve sicilli evler tespit edilmiştir. Bu evler Menteşede kentsel sit alan içeresinde yer alan Saburhane, Emir Beyazıt, Kara Ahmet, Cami Kebir, Hacı Rüstem, Müştak Bey, Milas'ta Ahmet Çavuş, Hacı Bedrettin, Gazi Paşa, Marmaris'te Kale Mahallelerinde yoğun oranda görülmektedir.
Özet (Çeviri)
The doorknob is known to consist of a ball-shaped handle that opens and closes the door and is usually made of metal. It is one of our important values that must be dealt with in our material cultural assets. These folkloric values point to the point where the Anatolian mining art has come from, on the other hand, they show good examples of the rich ornamental compositions of Anatolia. In the historical process, in various cultures, the signs used in the gates to protect the inhabitants from evil and to protect them against good and to protect against evil. The person coming from outside to the door knockers touched this knocker and announced his visit to the people at home. Sometimes, a ring called the slap or pull that was placed next to the knocker to pull and close the door would serve as the second knocker. So the first contact with the door knockers would be here. Door knockers are original works of art and new forms have been created in each period. It is simple, unpretentious or glorious in connection with the financial means of the constructor. The wealthy landlords' door knockers would be large and the poor families of the brothers would be iron and small. Door knockers are one of the important elements of our mining art. Brass, iron and bronze were used as materials. Forging and casting techniques were used. It has been observed that most of the Muğla houses were knocked out of the door knockers and that only traces were left. It is noteworthy that female hand-shaped mallets are common in Muğla. Similarities of the door knockers found in Muğla are similar to those in Kastamonu, Isparta, Hatay, Izmir, Amasya, Divrigi, Nigde, Tokat, Zile and many other provinces and it is stated in our study. It is thought that the gavels in Muğla were probably made from other provinces and brought to the city for use at the gates. Historical and registered houses have been identified in Muğla. These houses are mostly seen in Saburhane, Emir Beyazıt, Kara Ahmet, Cami Kebir, Hacı Rüstem, Müştak Bey, Ahmet Çavuş in Milas, Hacı Bedrettin, Gazi Pasha, and Kale in Marmaris.
Benzer Tezler
- Sınıf öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamada karşılaştıkları güçlükler ve kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi
Rigours which class teachers encounter with preparing individualized education program and assessment of views related to inclusive practices
DENİZ AYŞEGÜL SÖĞÜT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABAHATTİN DENİZ
- Muğla yöresinde doğal yayılış gösteren salvia fruticosa mill. populasyonlarının morfolojik, kimyasal ve moleküler karakterizasyonunun belirlenmesi
Determination of morphological, chemical and molecular characterization of salvia fruticosa mill. populations distributed in Muğla province naturally
SİNEM ELMAS
Doktora
Türkçe
2019
BiyolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ZEYBEK
PROF. DR. OLCAY ARABACI
- Yaşlı yoksulluğunun yarattığı sosyal ve psikolojik sorunlar: Muğla örneği
Social and psychological problems created by elderly poverty :Muğla sample
MEVLÜDE TÜRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
SosyolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERGENDER SEZER
- Paydaşların şehir markasına yönelik tutum ve davranışlarının incelenmesi: Muğla ili örneği
Analysis of attitude and behavior of stakeholders towards city brand: The case of Muğla province
FUNDA KAYA
Doktora
Türkçe
2014
İşletmeMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MARANGOZ