Sansür bağlamında Türkiye'de siyaset ve sinema ilişkisi
The relation between politics and cinema in Turkey in the context of censor
- Tez No: 584759
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPER BİLGİLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Radyo-Televizyon, Sahne ve Görüntü Sanatları, Siyasal Bilimler, Radio and Television, Performing and Visual Arts, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Siyaset, İktidar, Sinema, Siyasal sinema, Sansür, Politics, Power, Cinema, Political cinema, Censorship
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
İnsanın varoluşundan bugüne kadar uzanan ve insan var oldukça da devam edecek siyaset olgusu, devlet oluşumuna, iktidara, toplum ve iktidar arasındaki ilişkilerin düzenlenmesine dayanak oluşturmaktadır. İktidar, toplumun işlerliği ve devlet bütünlüğünü korumak adına meşruiyetini her daim taze tutmak için kendine birtakım araçlar geliştirmiştir. Kimi sosyal bilimcilere göre okullar, din, sivil toplum kuruluşları, aile, medya vb. birçok kurum“devletin ideolojik aygıtları”olmaktan öteye gidememiştir. Farklı tartışmalara açık bu konu üzerinden çalışmamızda siyaset eliyle devletin propaganda aracı olarak seçtiği sinema ele alınmıştır. Kitlelerin afyonlanması fikrinin yeni fenomeni sinema, ortaya çıktığı ilk günden bu yana çalışmada da yer verilen deneylerin gösterdiği gibi bireyler üzerinde yaş,cinsiyet,ırk fark etmeksizin oldukça etkili bir araç olarak kullanılmaktadır. Ancak bilindiği gibi sinema yalnızca devletlerin propaganda araçları olarak kalmamış, aynı zamanda farklı grupların, düşüncelerin de sesi kimliğinde hedef kitlesine ulaştırılmıştır. Bu noktada, iktidarlar kendi yasaları doğrultusunda kontrol mekanizmalarını çalıştırmış ve bu mekanizmanın en büyük dişlisi sansür yasaları olmuştur. Çalışmada öncelikle bu üç fenomen (siyaset,sinema, sansür) ayrı ayrı ele alınmış, daha sonra birbirlerine bağlantılanarak aralarındaki ilişki ortaya konmuştur. Dünyadan ve Türkiye'den verilen siyasal sinema örneklerinin ardından, farklı ülkelerden sansür mevzuatları karşılaştırılmıştır. Daha sonra çalışma kapsamı daraltılarak kronolojik bir Türk Sinema Tarihi ve sansür mevzuatı incelemesi yapılmıştır. Oldukça eski bir tartışma konusu olan sansür, mevzuatlar karşısında anayasa ile uluslararası anlaşmalarda yer alan“ifade özgürlüğü”maddelerini de göz önünde bulundurarak değerlendirilmiştir. Son bölümde ise bu karşılaştırmaya örnek oluşturabilecek sansüre uğrayan siyasal filmler incelenmiştir. Araştırmanın amacı ideolojik aygıtlardan biri olmasının yanında kimlik oluşturma ve mitleri besleme aracı olarak da kullanılan sinemanın, siyaseten nasıl ve neden kontrol edildiğini ortaya koymaktır. Nitel araştırma yöntemiyle, olay ve durumlara derinliğine bakabilmek adına araştırma deseni olarak çoklu durum çalışması seçilmiştir.
Özet (Çeviri)
The phenomenon of politics, which extends from the existence of human beings to the present and will continue as long as human beings, constitutes the basis of state formation, power, and regulation of relations between society and power. Power has developed some tools for preserve the functioning of society and the integrity of the state to keep the legitimacy of itself at all times According to some social scientists, schools, religion, non-governmental organizations, families, media and many other institutions could not go beyond being“ideological devices of the state. On this subject, which is open to different debates, in our study, the cinema chosen by the government as a propaganda tool was discussed. Cinema as the new black of the idea of opium of the masses has been used as an effective tool on individuals since the first day it appeared, regardless of age, gender and race, as shown by the experiments in the study. However, as it is known, cinema is not only the propaganda tools of the states, but also has been delivered to the target audience in the identity of the voice of different groups and thoughts. At this point, the powers operated the control mechanisms in accordance with their own laws and the biggest gear of this mechanism was the censorship laws. In the study, first of all, these three phenomena (politics, cinema, censorship) were handled separately and then the relationship between them was revealed. Following the example of political cinema of the world and Turkey, censorship legislation from different countries was compared. Later, the scope of the study was narrowed and a chronological examination of Turkish Cinema History and censorship legislation was conducted. Censorship, which is a very old subject of discussion, has been evaluated by taking into consideration ”the freedom of expression" articles in the constitution and international agreements. In the last section, political films that have been censored as an example of this comparison are examined. The aim of the study is to reveal how and why cinema is used as being not only ideological apparatus but also is creating identity and feeding myths tool. With the qualitative research method, multiple case studies were selected as the research design in order to examine the depth of events and situations.
Benzer Tezler
- Türkiye'de 2000'ler sinemasında taşraya dönüşün sosyopolitik ve kültürel söylem evrenleri
Sociopolitical and cultural discourse of returning to the provinces in cinema in Turkey after the 2000s
ZAHİDE NİHAN DOĞAN
Doktora
Türkçe
2023
Sahne ve Görüntü SanatlarıGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN TUTAL
- Türkiye'de 1980 sonrası siyasal iktidar, medya ve demokrasi
Political power, media and democracy in Turkey after 1980
İRFAN BARUT
Doktora
Türkçe
2017
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FETHİ AÇIKEL
- 1960 sonrası Türkiye'de sanat ve siyaset ilişkisi: Bedri Baykam'ın siyasi kimliğinin sanatsal pratiğine yansıması
The relationship between art and politics in the post-1960s Turkey: The reflection of Bedri Baykam's political identity in his artistic practice
TÜLAY GÜMÜŞER
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2017
Güzel SanatlarYaşar ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ŞEFİK GÜNGÖR
- Osmanlı'dan 12 Eylül'e Ordu-siyaset ilişkisi ve Türk basınında 12 Eylül 1980 darbesi
The military-political relationship from the Ottoman on the 12 september 1980 coup d'eatat in the Turkish press
GAMZE BUDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA EDİP ÇELİK