Dünya miras listesi adaylık sürecinde mardin kentsel sit alanının kültürel peyzaj değerleri ve taşıdığı riskler
Cultural landscape values and risks of mardin urban protected area in the nominaton process of world heritage list
- Tez No: 586049
- Danışmanlar: PROF. DR. SIRMA TURGUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Dünya Miras Alanı, Kültürel Miras, Kültürel Peyzaj, Mardin Kentsel Sit Alanı, UNESCO, World Heritage Site, Cultural Heritage, Cultural Landscape, Mardin Urban Protected Area, UNESCO
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Koruma ve Yenileme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
Güneydoğu Anadolu'nun tarihi ve kültürel dokusuyla en önemli şehirlerinden biri olan ve 2000 yılından bu yana UNESCO Dünya Geçici Miras Listesinde yer alan Mardin; kesin olarak bilinmemekle birlikte MÖ 4500'lerden itibaren Subari, Sümer, Akad, Babil, Asur, Pers, Bizans, Selçuklu, Artuklu, Osmanlı gibi pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmış açık hava müzesi niteliğinde bir kenttir. Mardin Kentsel Sit Alanı olarak bilinen alan; Arkeolojik ve tarihi değerleri; sivil, askeri, dini yapıları, özgün konut dokusu, sokak, mahalle, çarşı kurguları, yapıları ve dokusunu oluşturan somut kültürel mirasının yanı sıra; çeşitli ve farklı din, kültür, inanış ve etnik kökenlerin oluşturduğu somut olmayan kültürel mirasıyla da az rastlanan bir kültürel peyzaj değeridir. Taşıdığı kültürler arası mirasla bir“Üstün Evrensel Değer”olarak tanımlanması gereken Mardin'in, Dünya Mirası Listesine adaylık sürecinde taşıdığı tüm değerleri büyük bir hassasiyetle korumak zorundadır. Ancak günümüzde bu mirasın, göç, düzensiz ve çarpık yapılaşmalar, şehircilik ve planlama ilkelerine aykırı gelişmeler, hatalı restorasyon uygulamaları, siyasi nedenler, koruma bilinci ve eğitim eksikliği vb. faktörler nedeniyle bozulmaya uğrama ve kaybedilme tehlikesi söz konusudur. Bu çalışma kültürel peyzaj niteliği taşıyan Mardin Kentsel Sit Alanı'nın Dünya Miras Listesi'ne girmesi adına taşıdığı değerleri ortaya koyarken, yukarıda bahsedilen faktörlerden kaynaklanan koruma sorunlarının saptanabilmesi, söz konusu somut ve somut olmayan değerlerin sürdürülebilir kılınması ve insanlığın ortak mirası olarak gelecek kuşaklara aktarılması adına farkındalık yaratmak ve ilgili süreci gözler önüne sermeyi amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Mardin, being one of the cities that do not lose historical and cultural texture in Southeast Anatolia region in Turkey, and was included in UNESCO's World Heritage Tentative List, is an open - air museum that has hosted many civilizations such as Subari, Sumer, Akad, Babylon, Assyrian, Persian, Byzantine, Seljuk, Artuqid and Ottoman since, though not definitely known, 4500 BC. Region which is known as Mardin Urban Protected Area, along with its archaeological and historical values, civil, military, and religious structures, authentic housing texture, street, neighborhood, market construct, structures and textures which make up its tangible cultural heritage, is also a rare cultural landscape asset with its intangible cultural heritage of diverse and different religions, cultures, beliefs and ethnicities. Mardin, which is supposed to be defined as“Outstanding Universal Value”with its intercultural heritage, has to protect its entire assets in nomination process for the World Heritage List with great sensitivity. Today, however, there is a danger of degradation and loss of this heritage due to some factors such as immigration, irregular and distorted constructions, developments against the urbanization and planning principles, false restoration implementations, political reasons, lack of protection awareness and edcuation. This study presents the values in order Mardin Urban Protected Area,which carries the quality of cultural landscape, to take place in the World Heritage List as well as it aims to raise awareness on detection of protection problems arising from the aforementioned factors, sustainability and transfer of the relevant tangible and intangible assets to the next generations as the common heritage of humanity, and to reveal the relevant procedure.
Benzer Tezler
- Türkiye koruma deneyiminin uluslararası koruma tüzükleri ve dünya kültürel ve doğal mirasının korunmasına dair sözleşme çerçevesinde değerlendirilmesi: Mardin örneği
The evaluation of conservation practice in Turkey via the framework of international conservation charter and the world heritage convention: Case of Mardin
EZGİ YEKBUN AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL ALTINÖRS ÇIRAK
- UNESCO kriterleri kapsamında Munzur Vadisi ve Milli Parkı'nın dünya mirası listesinde yer alabilme sürecinin incelenmesi
Examining the process of Munzur Valley and National Park's Inclusion in the UNESCO world heritage list criteria
SONGÜL ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sanat TarihiMunzur ÜniversitesiKültür ve Sanat Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABİT MENTEŞE
- Arkeolojik alanların alan yönetimi ve yönetim planlarının oluşturulması : Şapinuva Hitit kenti modeli
Site management of archaeological sites and development of management plans: The model of Hittite city Şapinuva
BURCU FUNDA AYBERKİN
Doktora
Türkçe
2025
MimarlıkHaliç ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. JÜLİDE EDİRNE
PROF. DR. OĞUZ CEYLAN
- Karadeniz Ereğli Kalesi'nin mimari ve yapısal analizi ve bir kültür varlığı olarak değerlendirilmesi
The architectural and structural analysis of Karadeniz Eregli Castle and evaluation as a cultural property
AHSEN KARAGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL KUTGÜN EYÜPGİLLER
- Sürdürülebilir kalkınma ilkelerinin kültürel miras yönetimine entegrasyonu
Integration of sustainable development principles into cultural heritage management
YAŞAGÜL EKİNCİ DANIŞAN
Doktora
Türkçe
2024
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PELİN PINAR GİRİTLİOĞLU