An erp study of the processing of subject and objectrelative clauses in Turkish
Türkçede özne ve nesne ilgi tümceciklerinin işlemlenmesi: Olaya ilişkin beyin potansiyelleri
- Tez No: 586311
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN ŞENER, DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET AYGÜNEŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Dil İşlemleme, Olaya İlişkin Beyin Potansiyelleri, İlgi Tümcecikleri, Language Processing, Event-Related Brain Potentials, Relative Clauses, LAN
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Yeditepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Bu çalışmanın ilk amacı, özne ilgi tümcecikleri (ÖİT) ile nesne ilgi tümcecikleri (NİT) yapılarından hangisinin daha kolay işlemlendiğini belirlemektir. İkinci amacı ise, ÖİT ile NİT arasında işlemleme zorluğu açısından bir farklılık oluşacağı varsayımıyla, bu zorluğun hangi sözcükte ya da ad öbeğinde gözlemleneceğini belirlemektir. Olaya İlişkin Beyin Potansiyelleri (OİP) deneyi ile katılımcılara toplam 240 tümce sunulmuştur, bunlardan 60'ı özne dilbilgisel işlevinde (Başbakanı alkışlayAn milletvekili bakanı alkışladı) yer alırken 60'ı da nesne dilbilgisel işlevinde (Başbakanı alkışlayAn milletvekilini bakan alkışladı) olmak üzere toplam 120 ÖİT'den oluşmak-tadır. 120 tümce ise NİT yapısından oluşmaktadır. Bunlardan 60'ı özne dilbilgisel işlevindeyken (Başbakanın alkışlaDIĞI milletvekili bakanı azarladı) diğer 60'ı da nesne dilbilgisel işlevinde (Başbakanın alkışlaDIĞI milletvekilini bakan alkışladı) yer almıştır. İstatistiksel analizde Dilbilgisel İşlev (özne-nesne) x Tümcecik Türü (ÖİT-NİT) x A(nterior)-P(osterior) dağılım (ön-arka) x LAT(erizasyon) (sağ ve sol yarıküre) faktörleri kullanılmıştır. Tüm katılımcılar sözcükleri teker teker okuduktan sonra katılımcılara kavrama sorusu sunulmuştur. Davranışsal bulgular, ÖİT yapısı özne dilbilgisel işlevinde sunulduğunda, NİT yapısı ise nesne dilbilgisel işlevinde sunulduğunda katılımcıların performanslarının daha yüksek olduğunu göstermiştir. OİP deneyinden elde edilen bulgulara göre ÖİT yapısı NİT yapısından daha kolay işlemlenmektedir. Ancak bu fark yalnızca özne işlevindeyken gözlemlenmektedir. NİT'deoluşan zorluk kendisini Left Anterior Negativity bileşeni ile göstermektedir. İkinci bulgu ise bilişsel zorlanma ilgi tümceciklerinin ad öbeğinde görülmektedir. Türkçede ilgi tümceciklerinin araştırılmasında OİP tekniği ilk kez kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
The first aim of this study is to determine which type of relative clauses – subject relative clauses or object relative clauses – are easier to process. The second aim, assuming that there will be a difference between subject relative clauses (SRC) and object relative clauses (ORC) in terms of the processing difficulty, is to reveal on which words or word groups in the sentence the difficulty presents itself. In an Event-Related Brain Potentials (ERP) experiment, participants were given a total of 240 sentences, where 120 had SRCs in them (60 of which were in the grammatical function-subject,“[The senator who applauded the PM] scolded the minister”), and the other 60 were in the grammatical function-object,“The minister scolded [the senator who applauded the PM”]); the remaining 120 sentences had ORCs (again, 60 of which were in the grammatical function-subject,“[The senator that the PM applauded] scolded the minister,”and the other 60 were in the grammatical function-object,“The minister scolded [the senator that the PM applauded]).”The following factors were used in the statistical analysis: Grammatical Function (GF) (subject, object) x Clause Type (SRC, ORC) x A(nterior)-P(osterior) distribution (frontal, parietal) x LAT(eralization) (left, right). Behavioral findings revealed that participants perform better when SRCs are in the subject function and ORCs are in the object function. In ERP findings, the results of the experiment revealed that subject relative clauses are easier to process than object relative clauses in the subject function. Therefore, object relative clauses revealed Left Anterior Negativity. The second result is the cognitive difficulty observed on the head noun of the relative clauses. In this study, relative clauses were investigated for the first time by using the ERP technique.
Benzer Tezler
- Üretim kaynakları planlaması
Başlık çevirisi yok
H.MELEK TEZGEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiDOÇ.DR. FÜSUN ÜLENGİN
- Süreç madenciliği yaklaşımı kullanılarak süreç geliştirme metodolojisi: Devlet üniversitesi elektronik belge yönetimi sistemi örneği
Process development methodology using the process mining approach: The case of state university electronic document management system
HÜSEYİN BAŞKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMİL CEYLAN
- Alüminyum işleme merkezi hurda oranlarının azaltılması
Reducing scrap ratio of aluminyum milling center
TAYFUN KANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Makine MühendisliğiSakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesiİmalat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDİNÇ İLHAN
- Kapasite ihtiyaç planlaması ve sonlu çizelgeleme
Capacity requirements planning and finite scheduling
CÜNEYT DEĞERTEKİN
- Bupropiyon HCI'in nikotin bağımlısı hastalarda bilişsel fonksiyonlar üzerine etkilerinin olaya ilişkin beyin potansiyelleri ile değerlendirilmesi
Evaluation of bupropion HCI's effects on the cognitive functions of nicotine dependent patients via event-related brain potentials
ÖZGE ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. OSMAN ÖZDEMİR
PROF.DR. TAMER DEMİRALP