Geri Dön

Sentetik kanabinoid bağımlılarında heyecan arayışı, dürtüsellik ve karar verme becerileri

Sensation-seeking, impulsivity, and decision-making abilities in synthetic cannabinoid addicts

  1. Tez No: 586973
  2. Yazar: BAHRİYE ÇOLAKOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET BİLGİN SAYDAM
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Aile Hekimliği, Psikiyatri, Uyuşturucu Alışkanlığı ve Alkolizm, Family Medicine, Psychiatry, Drug Addiction and Alcoholism
  6. Anahtar Kelimeler: Sentetik kanabinoid, heyecan arama, dürtüsellik, karar verme, Synthetic cannabinoid, sensation-seeking, impulsivity, decision-making
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 116

Özet

Amaç: Sentetik kanabinoidler (SK), son yıllarda dünyada ve ülkemizde kullanımları giderek artan, beyinde Δ9-tetrahidrokanabinol (THC) ile aynı kanabinoid reseptörlerine bağlanan maddelerdir. Sentetik kanabinoid kullanımına bağlı olarak psikoz, ajitasyon gibi psikiyatrik yan etkilerin yanı sıra; kardiyak, gastrointestinal, nörolojik, renal ve solunumsal pek çok ciddi fiziksel yan etki de gelişmektedir; kullanıma yönelik tedbir ve tedavi stratejilerinin geliştirilmesi elzem bir hal almıştır. Heyecan arayışı, dürtüsellik gibi kişilik özellikleri bazı bireylerde bu denli ciddi yan etkilere sahip SK'leri kullanmaya zemin hazırlayabilir. Ayrıca, karar verme becerilerindeki bozukluklar da, kısa dönemli kazançlar için uzun dönemli zararlardan sakınmada sorunlar oluşturarak, heyecan arayışı ve dürtüsellik ile birlikte SK kullanımı için yordayıcı olabilir. SK kullananların demografik özellikleri ile birlikte, bu üç değişkenin SK kullanımına etkisi ve birbirleriyle ilişkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya DSM-5 tanı ölçütlerine göre sentetik kanabinoid kullanım bozukluğu tanısı konulan 32 erkek hasta ile kontrol grubu olarak yaş ve eğitim düzeyi eşleştirilmiş 32 sağlıklı erkek katılımcı dahil edilmiştir. Çalışmaya madde etkisi altında olmadan katılmaları amaçlanarak, hasta grubunun idrarda uyuşturucu madde kitine örnek vermesi koşulu sağlanmıştır. Tüm gruplara, Zuckerman Heyecan Arama Ölçeği Form V (ZHAÖ-V), Barratt Dürtüsellik Ölçeği-11 (BIS-11) ve tablet bilgisayar üzerinde Iowa Kumar Testi (IKT) uygulanmış olup, hasta ve kontrol grubu klinik ve sosyo-demografik özellikleri yönünden karşılaştırılmıştır. Bulgular: Hasta grubunun sağlıklı kontrollere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek total heyecan arama skorlarına sahip olduğu bulundu. Hasta grubunda; TAS, ES, Dis ve BS alt ölçeklerinde de anlamlı yükseklik izlendi. Hasta grubunda, istatistiksel olarak anlamlı bir farkla, daha yüksek total dürtüsellik skorları elde edildi. Dikkatte Dürtüsellik, Motor Dürtüsellik ve Plan Yapmama şeklindeki alt kategorilerde de bu grupta anlamlı yükseklik tespit edildi. IKT'de her iki grup arasında ilk üç 20'li kart seçiminde anlamlı fark bulunamazken, 4. ve 5. seçimlerde hasta grubunun anlamlı olarak daha düşük skor elde ettiği gösterildi. Heyecan arama ve dürtüsellik total skorları arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır. Sonuç: Çalışmada elde edilen bulgular doğrultusunda sentetik kanabinoid kullanım bozukluğu olgularında heyecan arama ve dürtüselliğin daha yüksek seyrettiği sonucuna varılmıştır. Yine hasta grubunda, karar verme fonksiyonlarında bozukluklar olduğu görülmektedir. Bu üç faktörün, sentetik kanabinoid kullanımına zemin hazırladıkları düşünülmekte olup, ciddi bir halk sağlığı sorunu haline gelen sentetik kanabinoid olgusuna yönelik tedbirlerin alınması ve tedavi modalitelerinin şekillendirilmesi açısından önemlidir.

Özet (Çeviri)

Objective: Synthetic cannabinoids (SCs) are substances which their use is ever increasing both in the world and our country in recent years and which are binding to the same cannabinoid receptors in brain with Δ9- tetrahydrocannabinol (THC). Along with psychiatric adverse effects as psychosis and agitation, various physical adverse effects as cardiac, gastrointestinal, neurologic, renal and respiratory adverse effects develop in connection with use of synthetic cannabinoids; it became crucial to develop prevention and treatment strategies in terms of usage. Personality traits as sensation-seeking and impulsivity may give individuals a ground to use SCs which have such serious adverse effects. Besides, dysfunctions in decision-making also cause problems in avoiding from long-term damages for short-term benefits and accordingly, may be a predictor for SC use along with sensation-seeking and impulsivity. In addition to demographic characteristics of SC users, it is intended to evaluate the effect of these three variables on SC use and their relations with each other. Method: 32 male patients diagnosed with synthetic cannabinoid use disorder according to DSM-5 diagnostic criteria and 32 healthy male participants as control group matched in terms of age and education level are involved in the study. For the purpose of involving them in the study with no drugs effect, condition of giving a sample to narcotic-drug-in-urine kit is provided for the patient group. Zuckerman Sensation Seeking Scale Form V (ZSSS-V), Barratt Impulsiveness Scale-11 (BIS-11) and Iowa Gambling Task (IGT) on tablet PC are applied on all groups and patient and control groups are compared in terms of clinical and sociodemographic characteristics. Results: Patient group is found to have significantly higher total sensation-seeking scores statistically according to healthy controls. In patient group; a significant elevation is observed also in TAS, ES, Dis and BS sub-scales. In patient group, significantly higher total impulsivity scores are obtained statistically. In sub-categories as attentional impulsiveness, motor impulsiveness and non-planning, a significant elevation is observed in this group. In IGT, while no significant difference is observed between two groups in the first three 20-card selections, it is demonstrated that the patient group has obtained significantly lower scores in the 4th and 5th selections. A statistically significant positive relation is found between sensation-seeking and impulsivity total scores. Conclusion: In accordance with the findings obtained in the study, it is concluded that sensation-seeking and impulsivity are found higher in synthetic cannabinoid use disorder cases. Dysfunctions in decision-making are also observed in patient group. These three factors are thought to give a ground for synthetic cannabinoid use and are important in terms of taking measures for synthetic cannabinoid phenomenon which has become a serious public health problem and designing treatment modalities.

Benzer Tezler

  1. Sentetik kannabinoid semptom şiddeti ile bağımlılık profili arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Examining the relations between the severity of synthetic cannabinoids symptom and the addiction profi̇le

    MERVE ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Psikolojiİstanbul Arel Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UMUT MERT AKSOY

  2. Ayakta tedavi gören sentetik kannabinoid bağımlılarında aleksitimi, saldırganlık ve dürtüsellik ilişkisi

    Relationship between alexithymia, aggression and impulsiveness among synthetic cannabinoid addicted outpatients

    NİHAN YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikolojiHaliç Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ATİLLA TEKİN

    DR. MERİH ALTINTAŞ

  3. Kannabis kullanım bozukluğu hastalarında Gastrointestinal Sistem (GIS) hormonları ile agresyon ve aşerme arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between Gastrointestinal System (GIS) hormones and aggression and craving in patients with cannabis use disorder

    ELİF MERVE KURT

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    PsikiyatriSakarya Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET BÜLENT YAZICI

  4. Vaka danışmanı olan ve olmayan sentetik kannabinoid bağımlılarının remisyon sürelerinin karşılaştırılması

    Remission period comparison of synthetic cannabinoid addicts with and without case counselors

    YUSUF YUSUFOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Uyuşturucu Alışkanlığı ve AlkolizmÜsküdar Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RABİA BİLİCİ

  5. Tedavi sürecindeki bağımlıların sentetik kannabinoid kullanım örüntüleri ve algıları

    Usage patterns and perceptions of synthetic cannabinoids of in-treatment addicts

    YASEMİN SANAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Adli Tıpİstanbul Üniversitesi

    Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LÜTFİ İLHAN YARGIÇ