674 Numaralı (H. 1243-1248 / M. 1828-1832) Şer'iye Sicili'ne göre Denizli'nin sosyal ve iktisadi yapısı
Social and economic structure Of Denizli According to the Sharia Registry No 674 (H 1243-1248 / AD 1828-1832)
- Tez No: 587618
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKAN KARAGÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 437
Özet
Osmanlı siyasi, ekonomik ve sosyal hayatının aydınlatılmasında şer'iye sicilleri birinci elden bilgi sunması dolayısıyla önemli bir başvuru kaynağıdır. Özellikle şehir tarihi araştırmalarında önemi daha da artmaktadır. 19. yüzyılın başında kaza ölçeğinde bir şehir olan Denizli'nin tarihi ele alınırken birinci elden kaynak olarak bu sicillerden yararlanıldı.“674 Numaralı (H. 1243-1248 / M. 1828-1832) Şer'iye Sicili'ne Göre Denizli'nin Sosyal ve İktisadi Yapısı”başlığı altında incelenen defter Denizli'nin kısa bir dönemini aydınlatmaktadır. Ⅱ. Mahmut Dönemi siyasi olaylarının Denizli'ye yansımaları, asker talepleri, vergi çeşitleri, sosyal düzeni sağlama çalışmaları, tereke defterleri gibi konular değerlendirilerek Denizli'nin sosyal ve ekonomik hayatı aydınlatılmaya çalışıldı. Giriş bölümünde şer'iye mahkemeleri, kadılık kurumu, şer'iye sicilleri üzerine yapılan çalışmalar ve Denizli tarihi hakkında bir özet sunuldu. Ardından 674 Numaralı D.Ş.S. Defteri'nin tanıtımı yapıldı. Başbakanlık Osmanlı Arşivi tarafından yapılan numaralandırma hatasından dolayı bu defter ile 1831 tarihli Nüfus Defteri arasında bir karışıklığın olduğu tespit edildi. Defterde bulunan kayıtların Hicri ve Miladi tarihleri belge türleriyle birlikte verildi. Ayrıca hüküm özetleri eklendi. Birinci Bölüm'de Denizli'nin idarî yapısı kaza, mahalle ve köy ölçeğinde ele alındı. Ayrıca hazine adına Denizli'yi yöneten voyvodalardan ve voyvodalık kurumundan bahsedildi. İkinci Bölüm'de asker talepleri incelendi. Bu bağlamda Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye'nin kuruluşu ve ihtiyaçlarının karşılanması, Osmanlı-Rus Savaşı, Mehmet Ali Paşa İsyanı, Çanakkale Boğazı Muhafazası ve Şam Vakası dolayısıyla asker talepleri ele alınmıştır. Üçüncü Bölüm'de ise İstanbul iaşesinin temini, taşımacılık, yeni para basımı ve vergiler gibi ekonomik konular Denizli ölçeğindeki yansımalarıyla birlikte değerlendirilmiştir. Dördüncü Bölüm terekeler, sosyal düzeni sağlama çabaları, azınlıklar ve vakıflar başlıkları altında sosyal konulara ayrılmıştır. Sosyal düzeni sağlama adına devletin sürekli adaletnâmeler yayınladığı, delilbaşılarla mücadele ettiği, Müslüman olmayan esirleri memleketlerine gönderdiği, azınlıkları kendi gelenekleri üzere yaşamaya sevk ettiği görülmüştür. Sonuç bölümünde defterin kısa bir değerlendirmesi yapılmış ve daha ziyade siyasi ağırlıklı konuların olduğu görülmüştür. Çalışma esnasında konunun daha iyi anlaşılması için bilgiler tablolar haline getirilmeye çalışılmıştır. Bütün bu değerlendirmelerden sonra defterden örnek metinler verilmiş ve ardından 674 Numaralı Denizli Şer'iye Sicili'nin Transkripsiyonu eklenerek çalışma tamamlanmıştır.
Özet (Çeviri)
The Sharia registers are an important source of reference in providing first-hand information for the elucidation of political, economic and social life in Ottoman era. In particular, these documents have great importance in historical studies of Ottoman cities and towns.In this study, sharia registers were used as a first-hand sourceto study the history of Denizli which a small scale town at the beginning of the 19th century. The book titled“Social and Economic Structure of Denizli According to the Register of Sharia No 674”(H 1243-1248 / AD 1828-1832) illuminates a short period of Denizli. Assessment of the social and economic life of Denizli were evaluated based on effects of the political events in the Mahmut II period in Denizli, mainly the reformations, military demands, taxation, facilitation of social order and social issues.. In the introduction a summary of the history of Denizli, the studies on the judicial institution, sharia courts,position of sharia judges, and the registers of these courts are presented. In the first part, the book of Sharia Registry No 674 was introduced. It was found that there was a conflict between this book and the Population Registryof 1831 due to the numbering error by the Department of Ottoman Archives . Hijri and Gregorian dates of the records in the book were given with document types. In addition, court provision summaries have been added. In the second chapter, the administrative structure of Denizli is discussed at the scale of town, neighborhoods and villages. In addition, local goverment and the voivodes who are governing on behalf of Treasury were explained. In the secondchapter, military demands were examined. In this context, the book carries traces of the first years of reform efforts by Mahmud II; The disbandment of theJanissary Corps, establishment of Mansure Army, as well as demands of soldiers due to Ottoman-Russian War, Mehmet Ali Pasha Rebellion, defense of Dardanelles Strait and Damascus Eventswere examined. In the thirdchapter, the economic issues such as the budgeting of monetary and material provisions for the capital, transportation, printing of new money and taxation are evaluated with respect to Denizli at city scale. Fourth chapter is devoted to Tereke records, social issues such as restoration and maintaining social order, minoritites and public trusts. In order to maintain the social order, it was deducedthat the state constantly published and announced new articles of law, struggled with rouge soldiers (delibaslar), sent non-Muslim prisoners of war back to their homelands, and urged minorities to live basedon their own traditions. In the conclusion chapter, a brief evaluation of the book was made and it was seen that there were mainly political issues. In order to better understand the subject during the study, information was presented in tabulated form as much as possible. After all these evaluations, supportingtexts from the book and a transcription of the original Denizli Sharia Registry No 674 were attached at the end.
Benzer Tezler
- Yeni mono ve bis ftalosiyaninlerin sentezi ve özelliklerinin incelenmesi
Synthesis and investigation of properties of novel mono and bis phthalocyanines
GÜLŞAH GÜMRÜKÇÜ
- Tire Necip Paşa Kütüphanesi'ndeki mushaf tezyinatı ile bazı edebi yazma tezyinatlarının karşılaştırılması
Comparison of mushaf decoration and some literary decorations in Tire Necip Paşa Library
YASEMİN ATAKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. AYNUR MAKTAL
- Berdibek Sokpakbayev'in 'Meniñ Atım Koja' adlı eseri üzerinde dil incelemesi (Metin-aktarma-inceleme-dizin)
Berdibek Sokpakbayev's 'Meniñ Atim Koja' book on grammatical study (Text-translation-analysis-index)
TUĞBA AKTAŞ ÖZKAN
Doktora
Türkçe
2017
DilbilimSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA TOKER
- 1960-1971 arası Türk romanında hukuki mevzuat
Legal legislation in Turkish novel between 1960-1971
DERVİŞ ERDAL
Doktora
Türkçe
2022
HukukSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET BOZDOĞAN