Türkiye'de 1980 sonrası öğretmenlerin sendikalaşma sürecinin analizi
An analysis of the unionization processes of theachers in post-1980 Turkey
- Tez No: 588970
- Danışmanlar: PROF. DR. NAMIK SİNAN TURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Political Science, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Çalışanların haklarını korumak ve savunmak amacıyla sivil toplum örgütleri olarak sendikalar kurulmuştur. Öğretmenler de diğer çalışanlar gibi haklarını korumak, savunmak ve eğitim sorunlarına çözüm bulmak amacı ile örgütlenmişlerdir. 1980 öncesinde de olduğu gibi 1980 sonrasında da memur örgütlenmelerinde, öğretmenlerin başı çektiği görülmektedir. Günümüzde öğretmenlerin sendikalaşma oranı istenildiği kadar olmasa da diğer memurların sendikalaşmalarına kıyasla daha fazladır. Öğretmenlerin sendikalara olan ilgilerinin nicel olarak fazla gibi değerlendirilmesine rağmen gerçekte istenilen düzeyde olmadığı görülmektedir. Öğretmenlerin sendikal örgütlenmesi ve öğretmen sendikalarının mücadelesi, gelecek kuşaklarda demokrasi kültürünün yerleşmesinde etkin bir faktördür. Bu sebeple, bu çalışmanın temel amacı Türkiye'de 1980 sonrası kamuda çalışan öğretmenlerin sendikalara ilgisini belirleyen faktörlerin neler olduğunu ve öğretmenlerin sendikalaşma ihtiyaçlarıyla sendikaların bu ihtiyaca ne kadar yanıt verebildiğini tespit etmektir. Bu çalışmada öncelikle Türkiye'de öğretmen örgütlenmeleri tarihsel olarak irdelenmiştir. Sonrasında ise 68 öğretmen ve 44 eğitim fakültesi öğrencisi ile anket yoluyla yapılan görüşmelerin analizi sunulmuştur. Görüşülen öğretmenler 58'i çeşitli sendikalara üye olup 10'u ise hiçbir sendikaya üye değildir. Yapılan görüşmelerin analizi ışığında, Türkiye'de 1980 öncesi ve sonrası doğanlar arasında sendikal düşünme biçimlerinin farklı olduğu görülmüştür. Bu bağlamda, araştırma verileri 40 yaş öncesi ve sonrası olarak işlenmiştir. Öğrenci grubu ise öğretmen olmaya aday 3. ve 4. sınıf öğrencilerinden oluşmuştur. Verilerin sayısal değerleri üzerinden yorumlama yapılmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak öğretmenlerin geçmişten beri örgütlenme ihtiyaçlarının sebebinin sadece haklarını korumak ve savunmak olmadığı görülmüştür. Öğretmenler ekonomik ve sosyal hakların dışında eğitim politikalarında da etkili olmak istemektedirler. Lakin sendikaların bu konuda kendilerini yeterince gösterememesinin yanı sıra 4688 sayılı kanunun buna izin vermemesi de öğretmenlerin sendikal mücadeleye olan inançlarını olumsuz yönde etkilemektedir. Buna ek olarak öğretmenlerin sendikaları siyasallaşmış kurumlar olarak görmekte olduğu ve sendikalar ile birlikle siyasi bir kimlikle etiketlenmek istemediği gözlemlenmiştir. Her ne kadar öğretmenler siyasal partiler ile sendikaların iş birliği içerisinde olmalarını isteseler de aynı zamanda siyasal partilerin, sendikaları arka bahçeleri olarak görmesini istememektedirler. Görevde yükselmelerin liyakata göre değil de sendikal kimliğe göre gerçekleştiğini düşünmektedirler. Bu durum, görevde yükselmek isteyen öğretmenlerin, iktidara yakın sendikalara üye olarak sendikal kimliklerini gerçekten farklı göstermelerine neden olabilmektedir. Mesleki olarak iş doyumunun en fazla olduğu meslek grubu olması dolayısıyla öğretmenler işyerlerindeki barış ortamına çok önem veriyorlar. Yöneticilerle sorun yaşamamak ve arkadaşları tarafından dışlanmamak için pek çok öğretmen sendikal kimliklerini gerçek anlamda ifade edemiyorlar. Bu durumda öğretmenlerin, ya yöneticileriyle aynı sendikayı tercih ederek ya da hiçbir sendikaya üye olmayarak kendilerince iş barışını sağladıkları görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In order to protect and defend the workers' rights, trade unions are founded as a form of civil society organizations. Like other workers, teachers have also become organized in order to protect and defend their rights and to find solutions to educational problems. It is evident that in the post-1980s era, just like pre-1980 period, teachers have spearheaded in unionization among other civil servant organizations. Today, far less than it is assumed to be, teachers' unionization rate is considered much higher compared to unionization of other civil servant branches. Nevertheless, it can be seen that in reality, teachers' interest in trade unions is not as high as the quantitative indicators claim to be. Teachers' becoming unionized and the struggle of the teachers' unions play a significant role in the development of democratic culture in the following generations. Thus, the main goal of this thesis is to investigate the factors that shape the interests of teachers in unionization and to see to what extent unions could respond to these factors. In this study, first the struggle of teachers' organizations is analyzed from a historical point of view. Later, an analysis of a set of survey interviews that were conducted with 68 teachers and 44 students of college of education. Among teachers who were interviews, while 58 of them were members of various trade unions, 10 of them have not officially enrolled to any trade unions. In the light of the analysis, it is observed that there is a considerable difference between the perception of teachers' unions between those who were born before and after 1980. In this context, the teachers were divided into two groups as those who are 40 years old or older and those who are younger. The students, on the other hand, were chosen among third and fourth grade students of college of education. Based on these interviews, a comprehensive analysis and interpretation based on descriptive statistics is provided. Consequently, a socio-historical review of literature revealed that protecting and defending rights of teachers could not considered as the sole causes of why teachers have organized. In fact, alongside economic and social rights, teachers have demanded to be influential in the educational policies. However, in addition to the unwillingness and inability of teachers' unions in advocating an educational agenda, the fact that the law decree 4688 does not allow teachers' unions to be vocal have undermined the faith of many teachers in unionization. Moreover, it is observed that teachers perceive trade unions as political institutions, and they do not prefer to be labelled with corresponding political ideology by becoming a part of teachers' unions. Although favoring the cooperation between political parties and trade unions, teachers do not want political parties to see and act trade unions as their playing grounds. Furthermore, many teachers believe that promotions are bestowed based on political loyalties, not meritocracy. This situation, in return, leads to the fact that many ambitious teachers become a member of the government-supported teachers' unions and reflect their union-identities different than reality. As a result of being one of the professions with most job satisfaction, teachers value the peaceful atmosphere in the workplace. In order not to have conflict with administration and not to be excluded and isolated by their colleagues, teachers do not express their real inner union-identity. Consequently, it is observed that teachers maintain peaceful workplace environment either by becoming a member of the same teachers' unions with their administration or by avoiding trade unions.
Benzer Tezler
- Türkiye'de kamu sektöründe öğretmenlerin örgütlenmesi: Öğretmenlerin sendikalaşma ve sendikal gelecek algılarına yönelik bir alan araştırması (Kocaeli ili örneği)
Teachers in public sector organization in Turkey: A field study on teachers' perceptions of the future of association and trade union (Kocaeli province case)
GÖKÇE CEREV
Doktora
Türkçe
2013
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriSakarya ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDURRAHMAN BENLİ
- Ankara'daki devlet ilköğretim ve ortaöğretim okulları yönetici ve öğretmenlerinin eğitimin yapısal dönüşümü sürecine ve öğretmenlerin istihdamına yönelik görüşleri
The opinions of teachers and administrators working at the public primary and secondary schools in Ankara about the process of structural adjustment of education and the employment of teachers
TARIK SOYDAN
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN HÜSEYİN AKSOY
- Türkiye'de 1980 sonrası mesleki eğitim politikalarının mesleki ve teknik eğitim okullarında yarattığı dönüşüme ilişkin yönetici ve öğretmenlerin görüşleri
The administrator's and teacher's views regarding the change of the vocational and technical education policies after 1980 in Turkey
AYŞE SOMUNCU
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HÜSEYİN AKSOY
- Türkiye'de 1980 sonrası uygulanan eğitim politikalarının ilköğretim okullarında yarattığı dönüşümün değerlendirilmesi (Ankara ili örneği)
An evaluation of education policy implemented in Turkey after 1980s and the transformation it created on primary schools (Ankara province case)
GÜVEN ÖZDEM
Doktora
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KASIM KARAKÜTÜK
- 1980 sonrası sosyal değerler ve sosyal çözülme: Öğretmenler üzerine uygulamalı bir araştırma
Social values and social disintegration after 1980: An applied research on teachers
HASAN ARDA BURHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sosyolojiİstanbul ÜniversitesiSosyal Yapı Sosyal Değişme Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA E. ERKAL