Engelsiz tasarım bağlamında tekerlekli sandalye kullanıcılarına yönelik mutfak tasarım önerisi
Kitchen design proposal for the wheelchair users in context of barrier-free design
- Tez No: 589968
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİM ZEYNEP BİNGEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri Ürünleri Tasarımı, Industrial Design
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
Bu çalışma, evrensel tasarım ilkeleri kapsamında, tekerlekli sandalye kullanan bireylerin konutlarında yer alan mutfak kullanımına ilişkin üretilmek üzere tasarım önerisi geliştirmeyi hedeflemiştir. Engelsiz tasarım kavramı ve evrensel tasarım ilkeleri; tasarımı oluşturmada yol gösterici olması için, örnekleri ile incelenmiştir. Bu sayede tasarımcı bakış açısı evrensel tasarım ilkeleri bağlamında değişmiştir. Türkiye'de ve Dünya'da engellilik tanımları ve tekerlekli sandalye kullanan bireyler incelenmiştir. Tezin ana konusunu oluşturan mutfak tasarım önerisine ilişkin çalışmalara geçilmeden önce konutta yer alan mutfak tipleri ve mutfakta yapılan eylemlerin analizleri çizimler ile anlatılmıştır. Çalışmanın ana konusunu oluşturan mutfak tasarım önerisini oluşturabilmek için ise Türkiye Omurilik Felçlileri Derneği ile çalışılmıştır. Tekerlekli sandalye kullanan bireylere ulaşılmış, yüz yüze ve yerinde görüşmeler yapılmıştır. Bunun yanı sıra tekerlekli sandalye kullanan bireyler mevcut mutfaklarında çalışırken çektikleri videoları iletmişlerdir. Bu videolarda, mevcut mutfaklarında yaptıkları değişiklikleri, hangi eylemleri nasıl yaptıklarını ve bu eylemleri yaparken yaşadıkları zorlukları aktarmışlardır. Yapılan görüşmeler ve aktarılan videolardan, tekerlekli sandalye kullanıcısının mutfakta çalışma biçimine ilişkin veriler toplanmıştır. Tekerlekli sandalye kullanan her bireyin kendi yaşam alanlarında yer alan zorlukları aşmakta güçlük çekerek, zamanla çevresindeki ürünleri kullanma biçimlerinin farklılaştığı ve bu sebeple mevcut tasarımların kullanıcının tecrübesine göre revize edildiği gözlemlenmiştir. Mutfakta kullanıcı deneyimlerinin analizlerinin yapılmasıyla birlikte evrensel tasarım ilkelerine bağlı kalarak Türkiye Omurilik Felçlileri Derneği'nin ahşap evinde bulunan mutfak için, üretilmek üzere L tipi mutfak tasarım önerisinde bulunulmuştur. Bu tasarım önerisinin bir sonucu olarak, tekerlekli sandalye kullanan bireylere yönelik L tipi mutfak tasarımı oluşturma kılavuzu önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to develop a design proposal regarding the use of kitchen in the dwellings of wheelchair users within the scope of universal design principles. Before creating the design, universal design principles have been examined with examples in order to be a guide in creating the design. By this way, the designer's perspective has changed in the context of universal design principles. Individuals using wheelchairs and the definitions of disability in Turkey and in the world have been examined. The main types of kitchen design and the analysis of kitchen activities in the dwelling have been explained with the drawings before proceeding to the kitchen design proposal which is the main subject of the thesis. A study has been carried out with Turkey Spinal Cord Paralysis Association in order to create the kitchen design proposal which constitutes the main subject of this study. Thus, individuals using wheelchairs have been reached and face-to-face and on-site interviews have been conducted. In addition, wheelchair users have transmitted the videos they took while working in their own kitchens. In these videos, they talked about the changes they made in their kitchens, what actions they did and how they did them, and the difficulties they experienced in doing them. Data has been collected from interviews and from videos about the way a person using a wheelchair works in the kitchen. It has been observed that each person using a wheelchair has difficulty in overcoming the difficulties in their living spaces at the beginning, that the ways of using the products around him differ and that therefore the existing designs are revised according to the user's experience. After I made the analysis of user experiences in the kitchen, an L-type kitchen design suggestion has been made to produce for the kitchen in the wooden house of Turkey Spinal Cord Paralysis Association, adhering to the principles of universal design in the kitchen. The kitchen produced in accordance with this recommendation has been installed in the designated area. As a result of this design proposal, a guide to create an L-type kitchen design for wheelchair users has been proposed.
Benzer Tezler
- Ankara – Çayyolu – Ahmet Taner Kışlalı mahallesi'nin evrensel tasarım ilkeleri bağlamında incelenmesi
Investigation of Ankara – Çayyolu – Ahmet Taner Kışlalı neighborhood in the context of universal design principles
MUHAMMED KEMAL HATİPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ YILMAZ
- Evrensel tasarım bağlamında engelsiz erişimin irdelenmesi: Gebze Teknik Üniversitesi Çayırova Kampüsü
Investigation of the barrier-free accessibility in the context of universal design: Gebze Technical Uuniversity Cayirova Campus
ECE AKIN AŞKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkGebze Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLAY COŞGUN
- Türkiye'de turizm tesislerinde evrensel tasarım ilkeleri üzerine bilgi geliştirilmesi, İstanbul örneğinde irdeleme
Improving information on principles of universal design in tourism facilities, a research in Istanbul
SELİN YILDIZ
Doktora
Türkçe
2014
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM POLATOĞLU
- An investigation on life center unit's design criteria in inclusive education environments: A case study on SERÇEV Accessible Vocational High School
Kaynaştırma eğitimi mekanlarında yaşam merkezi biriminin tasarım kriterlerinin belirlenmesi üzerine bir inceleme: SERÇEV Engelsiz Meslek Lisesi örneği
SİMGE GÜLBAHAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Eğitim ve Öğretimİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE CORDAN
- Konya sille yerleşiminin evrensel tasarım bağlamında değerlendirilmesi
Evaluation of Konya sille settlement within the context of universal design
ZEHRA TUĞÇE ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Peyzaj MimarlığıBartın ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR BOLLUKCU