Ödeşmeler ve Şahmeran Hikâyesi'nde anlatıcılar tipolojisi
Narrators typology in Ödeşmeler ve Şahmeran Hikâyesi
- Tez No: 590125
- Danışmanlar: PROF. DR. CAFER ŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Tomris Uyar, Ödeşmeler ve Şahmeran Hikâyesi, öykü, anlatıbilim, anlatı, anlatıcı, Gérard Genette, Tomris Uyar, Ödeşmeler ve Şahmeran Hikâyesi, story, narratology, narrative, narrator, Gérard Genette
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Geleneksel anlatı yöntemlerinde anlatıcı kavramı birinci ya da üçüncü şahıs gibi gramatik yapıya bağlı kalınarak incelenmekte ya da bakış açısı ile birlikte değerlendirilmektedir. Ancak 1960'lı yıllarda ortaya çıkan ve anlatı yapılarını inceleyen anlatıbilimle yeni bir döneme girilmektedir. Anlatıbilimin önde gelen isimlerinden Gérard Genette, Anlatının Söylemi kitabında anlatı sesini (anlatıcı) ve anlatı modunu (odaklanma) birbirinden ayırmaktadır. Ona göre anlatıcılar,“öyküye dâhil olma derecelerine”ya da“anlatı seviyelerine göre”ikiye; odaklanmalar ise,“sıfır odaklanma”,“iç odaklanma”ve“dış odaklanma”olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Ülkemizde ise anlatıcı ve odaklanmanın birlikte değerlendirildiği incelemeler devam etse de son on yılda ivme kazanan anlatıbilim çalışmalarıyla bu gelenek kırılmaya başlamıştır. Uygulama alanı olarak roman türü üzerine yoğunlaşan disiplin içinde öykü incelemeleri geri planda kalmaktadır. 1965 yılında yazın hayatına başlayan ve öykü yazmada ısrarcı olan Tomris Uyar, İpek ve Bakır, Ödeşmeler ve Şahmeran Hikâyesi, Dizboyu Papatyalar, Yürekte Bukağı, Yaz Düşleri Düş Kışları, Gece Gezen Kızlar, Yaza Yolculuk, Sekizinci Günah, Otuzların Kadını, Aramızdaki Şey ve Güzel Yazı Defteri adlı on bir öykü kitabı yayımlamıştır. Bu tezde Tomris Uyar'ın Ödeşmeler ve Şahmeran Hikâyesi isimli kitabındaki öyküler, anlatıbilim yönteminden faydalanılarak anlatıcının konumu, odaklanma ve zaman ile ilişkisi açısından incelenmektedir. Çalışmada ele alınan öyküler hem tekil olarak hem de birbirleriyle karşılaştırılarak incelenmiş, anlatıcıların benzer ve farklı yönleri tespit edilmiştir. Ayrıca anlatıbilim çalışmalarında göz ardı edilen öykü türü -Gérard Genette'in terminolojisinden de faydalanılarak- Tomris Uyar'ın öyküleri ile ön plana çıkarılmış, böylelikle öykü türü üzerinden anlatıbilimin sürekliliği ve güncelliği sağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
İn classical narrative methods, the concept of narrator is examined or evaluated together with the point of view, depending on the grammatical structure like the first or third person. However, a new era beings with narrative science that emerged in the 1960s and examined narrative structures. Gerard Genette, on the leading names in narratology, distinguishes narrative voice (narrator) and narrative mode (focus) in his book Narrative Discource. According to him, narrators can be divided into two categories:“degree of inclusion”or“level of narration”; the perspectives are divided into three groups as“zero focus”,“internal focus”and“external focus”. Thus the narrator and focus are clearly separated with Genette. İn our country, although tradition of narrative and focus studies continue, this tradition has started to be broken with narrative studies which gained momentum in the last decade. İn the discipline which focuses on the genre of novel as a field of application, story analysis falls behind. Tomris Uyar, who started her summer life in 1965 and insisted on writing stories, published eleven-story books called İpek ve Bakır. İn this thesis, the stories in Tomris Uyar's book İpek ve Bakır, Ödeşmeler ve Şahmeran Hikâyesi, Dizboyu Papatyalar, Yürekte Bukağı, Yaz Düşleri Düş Kışları, Gece Gezen Kızlar, Yaza Yolculuk, Sekizinci Günah, Otuzların Kadını, Aramızdaki Şey and Güzel Yazı Defteri. İn this thesis, the stories in Tomris Uyar's book, Ödeşmeler ve Şahmeran Hikâyesi, are examined in terms of narrator's position, focus and relationship with time by using the narrative method. The stories discussed in the study were examined both singularly and in comparison with each other and similar and different aspects of the narrators were determined. İn addition, the narrative genre which was ignored in the narrative studies was brought to the forefront with the stories of Tomris Uyar by using the terminology of Gérard Genette. Thus, the continuity and topicality of narrative over the genre of story was ensured.
Benzer Tezler
- Ek ödemeler ve çalışan performansı arasındaki ilişki: Bir sağlık kurumu çalışanlarının algılamaları üzerine araştırma
The relationship between additional payments and employee performance: A survey on the perceptions of employees of a health institution
YASEMİN BAZĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HastanelerBeykent Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İLKAY KANIK
- Kripto varlıklar ve kripto varlıklar ile ilgili regülasyonlar
Cryptoassets and regulations regarding cryptoassets
AHMET TILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BankacılıkAkdeniz ÜniversitesiBankacılık ve Finans Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL CİĞER
- Türk endüstri ilişkileri sisteminde ücret dışı ödemeler ve sisteme etkileri
Başlık çevirisi yok
NİHAT YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUSRET EKİN
- Ödeme kuruluşu ve elektronik para kuruluşu şirketlerinin Türk vergi kanunları ve T.C. Merkez Bankası karşısındaki durumu ve denetimi
The status and control of payment companies and electronic money companies towards the Turkish tax laws of and the Turkish Central Bank
BETÜL KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Maliyeİstanbul Arel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIRIM ERCAN ÇALIŞ
- Vadeli işlemler piyasasında spot ve vadeli fiyat ilişkileri ve İzmir vadeli işlem ve opsiyon borsası üzerine bir uygulama
The relationship between spot and futures prices and an application on İzmir futures and options market
CEREN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
İşletmeHacettepe Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MEHMET BAHA KARAN